Στον παλιό αγροτικό οικισμό των Μαργαριτών τα Τζανακιανά, έχουν την έδρα τους δύο σημαντικοί πολιτιστικοί οργανισμοί: Το Σπίτι των Κουρήτων και το Οικομουσείο ΚΟΥΡΗΤΙΑ ΟΔΟΣ.
Πρόκειται για πρωτοβουλίες με σαφή εκπαιδευτικό και πολιτιστικό προσανατολισμό που εστιάζουν στην αειφορική ανάπτυξη στις περιοχές ευθύνης τους, τον ΒΔ Ψηλορείτη. Μέθοδος παρέμβασης η ενεργοποίηση των τοπικών κοινοτήτων βασισμένη στις σημαντικές πολιτιστικές, πολιτισμικές και παραγωγικές παραδόσεις που διατηρούνται ισχυρές σε τόπο και χρόνο. Σε συνέχεια των επιτυχημένων τοπικών, πανελλήνιων αλλά και διεθνών δράσεων και εργασιών που διοργανώθηκαν από τον Πολιτιστικό Οργανισμό και το Οικομουσείο στην περιοχή, οι επιστημονικές υπεύθυνες Αναστασία Φρυγανάκη και Βιβιάννα Μεταλληνού είχαν την πρωτοβουλία να προσκαλέσουν τον Οκτώβριο μία ομάδα διδασκόντων με φοιτητές και απόφοιτους του Τμήματος Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Αν Μακεδονίας & Θράκης, αλλά και του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Πόλεων και Ανοιχτών Χώρων του Ελεύθερου Ανοικτού Πανεπιστημίου ΕΑΠ, για τη μελέτη και επεξεργασία επιλεγμένων περιοχών του οικισμού των Μαργαριτών, στο πλαίσιο των μαθημάτων τους.
Η Ομάδα των 22 σπουδαστών που επισκέφθηκαν τις Μαργαρίτες και τα Τζανακιανά και φιλοξενήθηκαν από τους διοργανωτές σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μαργαριτών και τον Δήμο Μυλοποτάμου, επισκέφθηκαν τον οικισμό των Μαργαριτών και τις ιστορικές πλατείες του, περιηγήθηκαν στα μονοπάτια στις χαρακτηρισμένες πολιτιστικές διαδρομές και συμμετείχαν σε παραδοσιακές πρακτικές όπως η κεραμική παραγωγή στα εργαστήρια των Μαργαριτών, τα ρακοκάζανο και τα παραδοσιακά καφενεία. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η επίσκεψη της ομάδας στην ιστορική Μονή της Χαλέπας με συγκινητική την υποδοχή και την φιλοξενία του ηγουμένου Πορφύριου, που θα οδηγήσει την ενασχόληση των σπουδαστών και αποφοίτων με την ανανέωση των φυτεύσεων στην αυλή του μοναστηριού.
Στόχος του εργαστηρίου ήταν η συνεργασία του Οικομουσείου με την ακαδημαϊκή κοινότητα για την ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων των οικισμών της ορεινής Ρεθύμνης με έμφαση στο δημόσιο χώρο.
Τρεις περιοχές στα Τζανακιανά, τις Μαργαρίτες και τον Λαγγό αποτελούν θέματα μελέτης για το α΄ εξάμηνο σπουδών, που τα αποτελέσματά τους θα διατεθούν στον Πολιτιστικό Οργανισμό Το Σπίτι των Κουρήτων, τον Δήμο Μυλοποτάμου και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μαργαριτών για διεκδίκηση χρηματοδότησης αναβάθμισης του δημόσιου χώρου.
Το εργαστήριο υλοποιήθηκε από τις 25-29 Οκτωβρίου 2014 στις Μαργαρίτες με εναρκτήρια συνάντηση το Σάββατο 25 Οκτωβρίου στο Μοναστήρι του Δεσπότη Χριστού στις Μαργαρίτες.
Ήταν μια επιτυχημένη εκπαιδευτική πρωτοβουλία που τα αποτελέσματά της τα αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον.
