Ο εικαστικός Βαγγέλης Πατσέας δημιουργεί εμπνευσμένα άρματα για τη μεγάλη αποκριάτικη παρέλαση…
Δεκαπέντε χρόνια δίνει το δικό του δημιουργικό στίγμα στο καρναβάλι του Ρεθύμνου, κατασκευάζοντας με μεράκι, έμπνευση κι ατέλειωτες ώρες δουλειάς, εντυπωσιακά άρματα, που κερδίζουν το γενικό θαυμασμό. Ο 43χρονος Βολιώτης εικαστικός Βαγγέλης Πατσέας, συμμετέχει κάθε χρόνο σε μια ιδιαίτερα δημιουργική διαδικασία, που γεμίζει με έντονα χρώματα την καθημερινότητά του. Τους δύο τελευταίους μήνες βρίσκεται στο Ρέθυμνο και εργάζεται πυρετωδώς, από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ, δίνοντας σχήμα και μορφή στα υλικά που έχει στη διάθεσή του, προκειμένου να είναι όλα έτοιμα για την εντυπωσιακή αποκριάτικη παρέλαση της 22ας Φεβρουαρίου, που αναμένεται να συγκεντρώσει και φέτος, πλήθος καρναβαλιστών από όλη την Ελλάδα.
Η συμμετοχή του Βολιώτη εικαστικού στο καρναβάλι του Ρεθύμνου, είναι μια διαδικασία που τον χαροποιεί ιδιαίτερα, όπως αναφέρει ο ίδιος, διότι του δίνεται η δυνατότητα να εκφράσει το πολυδιάστατο ταλέντο του, υλοποιώντας, παράλληλα, τις ιδέες των ομάδων που συμμετέχουν.
Δίνει ανελλιπώς, από το 1999, το καλλιτεχνικό του στίγμα στο καρναβάλι του Ρεθύμνου, το οποίο τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου, αλλά διοργανώνεται ουσιαστικά από τις πολυμελείς ομάδες που συμμετέχουν, καθώς η κάθε ομάδα αναλαμβάνει να δημιουργήσει το δικό της άρμα. «Αυτή τη στιγμή δημιουργώ πέντε άρματα, από τα είκοσι συνολικά που θα παρελάσουν και τα θέματα ποικίλουν, ανάλογα με τη φιλοσοφία της κάθε ομάδας» εξηγεί ο ίδιος.
Τα θέματα του Ρεθυμνιώτικου καρναβαλιού δεν εμπεριέχουν το πνεύμα της πολιτικής σάτιρας, αλλά κάθε ομάδα επιστρατεύει τη φαντασία και τη διάθεση για αποκριάτικο ξεφάντωμα, προετοιμάζοντας μήνες πριν την εντυπωσιακή συμμετοχή στη μεγάλη παρέλαση. «Ουσιαστικά υλοποιώ τις ιδέες των ομάδων» εξηγεί ο πολυπράγμων δημιουργός, ο οποίος εργάζεται ακατάπαυστα, προκειμένου να είναι όλα έτοιμα για τη μεγάλη γιορτή του ξεφαντώματος και της χαράς.
Μια ομάδα έχει επιλέξει ως θέμα το χαρακίρι και ο Βαγγέλης Πατσέας ανέλαβε να κατασκευάσει έναν τεράστιο Σαμουράι, που κάνει χαρακίρι. Αλλες ομάδες έχουν επιλέξει ως θέματα τη Βενετία, τις ταυρομαχίες, τους πυροσβέστες και πολλές ακόμη πρωτότυπες ενότητες, που θα συνθέσουν ένα πολύχρωμο δημιουργικό παζλ. Τα επιδέξια χέρια του δημιουργού εργάζονται πυρετωδώς, κατασκευάζοντας έναν τεράστιο ταύρο, έναν Αρλεκίνο με πολύχρωμη φορεσιά ή έναν πυροσβέστη, καθισμένο πάνω σε έναν πυροσβεστικό κρουνό.
Η κατασκευή των αποκριάτικων αρμάτων πραγματοποιείται σε μια μεγάλη αποθήκη που έχει παραχωρηθεί στις ομάδες από το Δήμο Ρεθύμνου, προκειμένου να διευκολυνθεί η δημιουργική διαδικασία, με μεράκι και φαντασία. Δύο μήνες πριν τις απόκριες, ξεκινάει η διαδικασία κατασκευής των αρμάτων. Τα παλιότερα άρματα, τα οποία παρέλασαν τις προηγούμενες χρονιές, βγαίνουν από τις αποθήκες στις οποίες φυλάσσονται όλο το χρόνο και στολίζουν κεντρικά σημεία της πόλης, δρόμους και πλατείες, διανθίζοντας με ποικίλα, ζωηρά χρώματα, την καθημερινή εικόνα της πόλης.
Τα υλικά που έχει στη διάθεσή του ο Βολιώτης καλλιτέχνης, είναι ποικίλα και η διαδικασία κατασκευής ενός άρματος, επίπονη και κοπιαστική, αλλά ιδιαίτερα ευχάριστη για τον ίδιο. Η βάση είναι μια σιδηροκατασκευή πάνω στην οποία ακουμπάει το άρμα, προκειμένου να στηριχθεί και να κινείται ευκολότερα στους δρόμους της πόλης. Η μεταλλική πλατφόρμα έχει ύψος 80 περίπου εκατοστά, και το κυρίως άρμα, φτάνει τα 4,20 μέτρα. Τα υλικά που δίνουν την τελική μορφή της σύνθεσης, είναι μεταλλικά πλέγματα, ή φελιζόλ, που επενδύονται με χαρτιά ή κόλλες και στη συνέχεια βάφονται με πλαστικά χρώματα. Για την ολοκλήρωση του αισθητικού αποτελέσματος απαιτείται, όπως προαναφέρθηκε, σκληρή δουλειά δύο μηνών, ενώ όπως αναφέρει ο δημιουργός «μου λένε οι ομάδες τι ακριβώς θέλουν και το παραδίδω σε ένα χρονικό διάστημα αναμενόμενο».
Πολύχρονη θητεία
Η θητεία του Βαγγέλη Πατσέα στην προετοιμασία ή καλύτερα στην αποκριάτικη διαδικασία έχει ως αφετηρία το Βόλο. Συμμετείχε στις δράσεις της Λέσχης Εικαστικού Καρναβαλιού στις αρχές της δεκαετίας του ’90, σε μια διαδικασία που ο ίδιος χαρακτηρίζει «καταπληκτική και επιτυχημένη». Παράλληλα ανατρέχει στην καλλιτεχνική του αφετηρία, ως σπουδαστής της Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών του Δήμου Βόλου, όπου παρακολούθησε μαθήματα κεραμικής, αναφέροντας ότι «ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα περίοδος».
Μετά από συμμετοχή τριών ετών στις αποκριάτικες εκδηλώσεις εκείνης της περιόδου, άνοιξε ένα καινούργιο δημιουργικό πεδίο για τον ίδιο, το οποίο έμελλε να αποτελέσει την αφετηρία για την μετέπειτα έντονη παρουσία του, στο περίφημο καρναβάλι του Ρεθύμνου, καθώς ο Βόλος δεν αξιοποίησε έκτοτε τις γνώσεις και το ταλέντο του.
«Από το 1999 κατεβαίνω στο Ρέθυμνο. Εχει δημιουργικό ενδιαφέρον η συγκεκριμένη διαδικασία, διότι σου δίνεται η ευκαιρία να δουλέψεις με πάρα πολλά υλικά, να φτιάξεις έργα μεγάλων διαστάσεων» επισημαίνει ο ίδιος και προσθέτει «έχει κοινά στοιχεία η συγκεκριμένη διαδικασία με την γλυπτική. Το καρναβάλι είναι στην ουσία ένα θέατρο του δρόμου. Στην ουσία είναι μια σκηνογραφία και το άρμα της κάθε ομάδας είναι το σκηνικό, ένα σκηνικό που περιφέρεται».
Ο Βολιώτης εικαστικός δουλεύει με αφάνταστο κέφι, τονίζοντας παράλληλα ότι είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο τον έχει αγκαλιάσει η τοπική κοινωνία. Το εργαστήρι όπου δουλεύει, γεμίζει κάθε τόσο από χαρούμενα πρόσωπα, ανθρώπους που επισκέπτονται το χώρο, παρακολουθούν με ενδιαφέρον τη διαδικασία, χαίρονται για τις δημιουργίες του. «Το γεγονός αυτό σου δίνει την ώθηση να υπερβάλλεις εαυτόν, να πεις «αξίζει τον κόπο, να κάνω και κάτι παραπάνω» ομολογεί ο ίδιος.
Νιώθει οικεία κάθε φορά που βρίσκεται στο Ρέθυμνο, τονίζοντας παράλληλα ότι «ο κόσμος στο Ρέθυμνο το αισθάνεται, το αγαπάει, στην ουσία ο ίδιος το δημιούργησε το καρναβάλι».
Ταλαντούχος εικαστικός
Ο ταλαντούχος κεραμίστας που ασχολείται κατά βάση με τη δημιουργία κεραμικών φιγούρων με ιδιαίτερο ύφος, παρακολούθησε, όπως προαναφέρθηκε, μαθήματα κεραμικής στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών του Δήμου Βόλου, προπομπό του ΔΙΕΚ, για να ακολουθήσει αμέσως μετά, τη φωνή της προσωπικής του έμπνευσης. Ως κεραμίστας έχει κατ’ επανάληψη παρουσιάσει το έργο του σε εκθέσεις που πραγματοποιήθηκαν στη σοφίτα του Σπίρερ, το Μεταξουργείο στο πλαίσιο των Εικαστικών Διαδρομών του Πολιτιστικού Οργανισμού Δήμου Νέας Ιωνίας, τον Κισσό του Πηλίου και αλλού. Οι περίφημες κεραμικές φιγούρες του Βαγγέλη Πατσέα κοσμούν επίσης το Μουσείο παλιών επαγγελμάτων που δημιούργησε ο Εμπορικός Σύλλογος Λειβαδιάς, καθώς και ιδιωτικές συλλογές.
Το επίκεντρο της εμπνευσμένης δουλειάς του είναι ανθρώπινες φιγούρες οι οποίες αντιπροσωπεύουν παλιά, παραδοσιακά επαγγέλματα, «τα οποία εμπνεύστηκα ξεφυλλίζοντας παλιά λευκώματα, όπως λατερνατζήδες, σαμαράδες και άλλα, που απεικονίζουν αληθινούς χαρακτήρες, που όταν τους βλέπεις, νιώθεις ότι τους γνωρίζεις γιατί έχουν μια καθαρότητα στο βλέμμα και την όψη» υπογραμμίζει ο δημιουργός.
Η δουλειά και η δημιουργική διαδικασία συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμού για τον Βαγγέλη Πατσέα, ο οποίος υπογραμμίζει ότι τον χαροποιεί ιδιαίτερα η συμμετοχή στο Καρναβάλι του Ρεθύμνου. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η ηθική επιβράβευση μιας κοπιαστικής προσπάθειας. «Όταν βλέπω τον ενθουσιασμό με τον οποίο αντιμετωπίζουν όλοι το καρναβάλι και τις προετοιμασίες για την αποκριάτικη παρέλαση, τα οποία μεταφράζονται σε ευκαιρία για ξεφάντωμα, γεμίζω από όμορφα συναισθήματα και μου δημιουργείται η διάθεση να δουλέψω με ακόμη μεγαλύτερο κέφι, συμμετέχοντας σε μια γιορτή, που συνεπαίρνει χιλιάδες καρναβαλιστών».
Γιορτινό κλίμα
Το καρναβάλι του Ρεθύμνου, που συμπλήρωσε αισίως έναν ολόκληρο αιώνα χαράς, πολιτισμού και διασκέδασης, αποτελεί σημαντικό θεσμό και είναι το δεύτερο μεγαλύτερο καρναβάλι, μετά το αντίστοιχο της Πάτρας.
Πέρυσι συγκέντρωσε περί τους 13.000 καρναβαλιστές από όλη την Ελλάδα και η μεγάλη παρέλαση διήρκεσε περισσότερες από επτά ώρες, λόγω του μεγάλου αριθμού των συμμετεχόντων.
Το Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι είναι ένας θεσμός πολιτισμού και δημιουργίας, τον οποίο η Δημοτική Αρχή προσπαθεί κάθε χρόνο να ενισχύει και να εμπλουτίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αλλά, η πιο σπουδαία παράμετρος αυτού του θεσμού είναι ο εθελοντισμός και η ένθερμη συμμετοχή του κόσμου, που δίνουν το στίγμα της κάθε χρονιάς.
Μια πλατιά και αυθόρμητη προσφορά από ανθρώπους όλων των ηλικιών, που υποστηρίζουν με πάθος το Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι, το ενδυναμώνουν με αβίαστη και πληθωρική αγάπη, το εμπλουτίζουν με πρωτότυπες ιδέες και το βοηθούν ουσιαστικά με εθελοντική προσφορά εργασίας σε κάθε βήμα του, σε κάθε εκδήλωσή του. Το Ρέθυμνο, μέσα από το Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι, προβάλλει την ιδιαίτερη ταυτότητα του ανθρώπινου δυναμικού του και αναδεικνύει την μακραίωνη ιστορία του και την πλούσια παράδοσή του.
Ρεπορτάζ : ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ – πηγή