Η πορεία της Εθνικής Ελλάδας προς την κορυφή της Ευρώπης το 1987 αναβίωσε στο «Δαΐς», με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του ελληνικού μπάσκετ να «παρελαύνει» μπροστά στα μάτια όσον βρέθηκαν στο πολιτιστικό κέντρο.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών από το έπος του ’87, που είχε αποκορύφωμα τη νίκη της «γαλανόλευκης» επί της πρώην ΕΣΣΔ στον τελικό του ΣΕΦ, η ΕΟΚ τίμησε τους πρωταγωνιστές εκείνης της βραδιάς και επανέφερε μνήμες μέσω εικόνας και video από το ιστορικό εκείνο βράδυ της 14η Ιουνίου. Μεγάλοι απόντες, οι δύο ζωντανοί θρύλοι του ελληνικού μπάσκετ, Νίκος Γκάλης και Παναγιώτης Γιαννάκης, αλλά και ο Μέμος Ιωάννου.
Το λόγο πήρε πρώτος ο πρόεδρος της ΕΟΚ, Γιώργος Βασιλακόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι η 14η Ιουνίου του 1987 αποτελεί «φάρο» και εκφράζοντας τη βεβαιότητα του ότι… «το μπάσκετ θα πρωταγωνιστήσει και στο μέλλον, είναι πολύ καλά θεμελιωμένο».
«Δεν ήμουν μόνο παίκτης και διοικητικός παράγων, δυστυχώς ένα διάστημα πέρασα και από διαιτητής», είπε αρχικά ο κ.Βασιλακόπουλος για να συνεχίσει: «Η 14η Ιουνίου του 1987 είναι ημερομηνία ορόσημο, είναι ένας φάρος. Είναι μια πορεία που επιτεύχθηκε με έναν συγκεκριμένο προγραμματισμό. Αποδεικνύει ξεκάθαρα πως αν είμαστε ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε ακόμη και το ακατόρθωτο. Η επιτυχία του ?87 ανήκει αποκλειστικά στους πρωταγωνιστές μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Εμείς είμαστε οι θιασάρχες, οι σκηνοθέτες. Ο αθλητισμός ασφαλώς δεν λύνει εθνικά προβλήματα, οικονομικά ή πολιτικά, είναι όμως μια λύση για την κοινωνία. Είναι η απάντηση σε εκφυλιστικά φαινόμενα που παρατηρούνται ακόμη και στις μέρες μας. Θα πρέπει να σταθούμε όλοι κοντά σε αυτό που λέγεται αθλητικό κίνημα. Το 1987 ήταν μια αφετηρία για τον ελληνικό αθλητισμό γενικότερα προς την κορυφή. Ήταν μια πορεία που οδήγησε το μπάσκετ και τον αθλητισμό προς την κορυφή σε όλα τα επίπεδα. Το μπάσκετ θα πρωταγωνιστήσει και στο μέλλον, είναι πολύ καλά θεμελιωμένο».
Η συνέχεια ανήκε στον επίτιμο πρόεδρο της ΕΟΚ, Ζαχαρία Αλεξάνδρου, ο οποίος σχολίασε: «Εγώ πλέον ζω με τις αναμνήσεις, αλλά είναι τόσο ενεργείς που με συντροφεύουν πάντοτε και περνάω πολύ καλά. Έχω ζήσει και δει πολλά στο μπάσκετ, αλλά αυτό που ενδιαφέρει είναι οι ενωμένες δυνάμεις όλων που έφεραν ψηλά το άθλημα. Δεν ήταν αυτή η διάκριση μόνο, αλλά και οι μεταγενέστερες των εθνικών ομάδων κι αυτό δείχνει πως έγινε κάτι στην ομοσπονδία. Θα πρέπει να αγαπά κανείς αυτό που κάνει».
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Αθλητισμού, Γιώργος Βασιλειάδης, τόνισε: «Όλο αυτό το πράγμα που ζω κάποιες στιγμές τους επτά αυτούς μήνες είναι ιδιαίτερα τιμητικό. Νιώθω δέος βλέποντας όλα τα ινδάλματα των παιδικών μου χρόνων, τους παίκτες της Εθνικής μας και το μόνο που θέλω να πω είναι ?σας ευχαριστούμε για τις στιγμές που προσφέρατε?. Αυτό που θέλω να πω εκ μέρους της πολιτείας είναι πως ακόμη και στις δύσκολες αυτές στιγμές θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να είμαστε δίπλα στον αθλητισμό και μακριά από αυτά τα πράγματα που μας χαλάνε αυτό που απολαμβάνουμε. Κύριε πρόεδρε (σ.σ. απευθυνόμενος στον Γιώργο Βασιλακόπουλο), να είσαι καλά για να τσακωνόμαστε».
Το μέλος του ΔΣ της ΕΟΚ, Άρης Ζώης, θυμήθηκε… «Το 1987 για μένα ήταν πάρα πολύ σημαντικό. Μόλις είχα σταματήσει το μπάσκετ για επαγγελματικούς λόγους. Οι μεγάλες αθλητικές επιτυχίες της Ελλάδας δεν είναι μόνο στο γήπεδο, αλλά και με τα πράγματα που γίνονται εκτός γηπέδου. Τα τελευταία 30 χρόνια υπό την ηγεσία του κ. Βασιλακόπουλου η Ελλάδα παίζει τεράστιο ρόλο σε διεθνές επίπεδο. Είμαστε πολύ ισχυροί και έξω από το γήπεδο».
Από τους πρωταγωνιστές εκείνης της ιστορικής βραδιάς, το λόγο πήρε πρώτος ο «αρχιτέκτονας» της Εθνικής, ο προπονητής της «χρυσής» ομάδας του 1987, Κώστας Πολίτης: «Ωραία γίνονται τα επιτεύγματα, αλλά πρέπει να υπάρχει μια προεργασία. Εγώ το 1985 απέτυχα ως προπονητής, αλλά είχα στήριξη από τη διοίκηση για να συνεχίσω το έργο που είχα αναλάβει το 1983. Φτάσαμε στην πορεία του 1987 με μια ομάδα που δεν ήταν πολύ καλή μόνο εντός, αλλά και εκτός αγωνιστικών χώρων. Αυτό το εκτίμησε ο κόσμος και η αγάπη του ήταν πρωτόγνωρη για την εποχή. Μπορώ να πω ότι η πλευρά μου ήταν στο κομμάτι των ρόλων, στην εμψύχωση των παικτών, τη δημιουργία μιας καλής ατμόσφαιρας. Η ομάδα ήταν αξιοπρεπής, συνεπής, έμεινε 40 μέρες σε ένα ξενοδοχείο και κατάφερε να φτάσει σε ένα κορυφαίο επίτευγμα. Ο Γκάλης το 1987 ήταν ενωμένος με την ομάδα, σήμερα μπορεί να είναι ξεχωριστός. Όμως σήμερα μιλάμε για το 1987, εκείνη την εποχή ήμασταν ενωμένοι και παραμένουμε ενωμένοι».
Ο γιατρός της Εθνικής, Κώστας Παρίσης, δήλωσε: «Ήμασταν πραγματική ομάδα, βάζαμε το εγώ κάτω από το εμείς. Ήμασταν οικογένεια», για να προσθέσει ο γυμναστής του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος του ’87, Νίκος Σισμανίδης: «Είχα το καλύτερο υλικό για να γυμνάσω. Με εμπιστεύτηκε ο κ. Πολίτης και κάναμε για πρώτη φορά προετοιμασία 45 μέρες. Όλες οι ομάδες τα πρώτα πέντε λεπτά ζεσταινόντουσαν, εμείς πετάγαμε».
Η «σκυτάλη» των δηλώσεων πέρασε στο Νίκο Σταυρόπουλο, ο οποίος παραδέχθηκε… «Ο ρόλος μου ήταν διακριτός γιατί μπροστά μου είχα δύο κολοσσούς, τον Γκάλη και τον Γιαννάκη. Θυμάμαι στα φιλικά, όταν ο κόουτς έβγαζε τον Γκάλη ή τον Γιαννάκη, κοιτούσαν λοξά τον κόουτς (γέλια). Η ομάδα αυτή έβαλε το εγώ της πίσω όταν άρχισε το Ευρωπαϊκό. Υπήρχαν ανταγωνισμοί, αλλά όταν άρχισε η διοργάνωση ο στόχος ήταν ένας και μοναδικός. Τα καταφέραμε και μετά από τρεις δεκαετίες λέμε στα παιδιά πως μόνο η ομαδική δουλειά μπορεί να φέρει επιτυχίες».
Σύντομος, ο Φάνης Χριστοδούλου αποκάλυψε το μυστικό της επιτυχίας του ’87… «Ήμασταν όλοι μια οικογένεια και παραμένουμε ομάδα ακόμη και τώρα. Η δουλειά και η ομαδικότητα μπορεί να φέρει επιτυχίες», για να προσθέσει ο Παναγιώτης Καρατζάς: «Μετά από 30 χρόνια βρισκόμαστε ξανά με τους φίλους μου. Είναι αξέχαστες στιγμές. Το πιο σημαντικό που πέτυχε το Ευρωμπάσκετ ήταν ότι ένωσε όλη την Ελλάδα. Όλοι έγιναν ένα και είμαι περήφανος που ήμουν κομμάτι αυτής της ομάδας».
Η «αράχνη» του ελληνικού μπάσκετ, Παναγιώτης Φασούλας, επισήμανε: «Το σημαντικό για μένα είναι πως το άθλημα αυτό βρίσκεται στην κορυφή, έχει μεγαλώσει γενιές. Είμαι σίγουρος πως και για τα επόμενα 30 χρόνια θα έχουμε να πανηγυρίσουμε επιτυχίες», για να συνεχίσει ο Νίκος Φιλίππου: «Ευχαριστούμε για την τιμή. Ήταν μια επιτυχία όλων των Ελλήνων. Εγώ θέλω να ευχαριστήσω αυτούς που μας έφεραν εκεί, που έπαιζαν μπάσκετ πριν από μας, όπως ο Κώστας Πετρόπουλος που είναι εδώ. Αυτή η ομάδα ήταν ευλογημένη, αλλά έχει και μια κατάρα. Από τη μέρα που ήμασταν στο βάθρο δεν έχουμε καταφέρει να είμαστε όλοι μαζί ξανά. Ελπίζω κάποια στιγμή να τα καταφέρουμε. Νέοι είμαστε ακόμη».
Σειρά πήρε ο Νίκος Λινάρδος, ο οποίος εστίασε στα παιδιά: «Το ότι έκανα το χόμπι μου επάγγελμα το οφείλω στην επιτυχία του 1987. Θέλω να πω στα νεότερα παιδιά να έχουν υγεία και πως πάντα έχουν δυνατότητες για πολύ ψηλά. Η ομάδα του 1987 ήταν μια γροθιά. Θέλω αφιερώσω την επιτυχία αυτή στους ανθρώπους που έκαναν όλες τις μικρές δουλειές, όπως κι εμείς οι παγκίτες. Εύχομαι να συνεχίσουμε να έχουμε επιτυχίες».
Ο «τίμιος γίγαντας» και πρωταγωνιστής από τη γραμμή των ελευθέρων βολών στον τελικό, Αργύρης Καμπούρης, είπε: «Μέσα σε αυτό το ταξίδι είχαμε παίκτες που έκαναν τη διαφορά σε ξεχωριστά παιχνίδια. Όλοι ήταν ένα ξεχωριστό κομμάτι στην ομάδα και είμαι πολύ τυχερός που συνεργάστηκα μαζί τους. Ευτυχώς που ήμουν τέρας ψυχραιμίας στις βολές, γιατί οι περισσότεροι συμπαίκτες μου είχαν άγχος».
Ο Λιβέρης Ανδρίτσος, αποκάλυψε: «Ποτέ δεν υπάρχει ταβάνι, πάντα υπάρχει παραπάνω. Αυτό ήταν το μήνυμα που πήρα από όλη αυτή τη διαδικασία. Δυσκολεύομαι ακόμη και τώρα να εξηγήσω αυτό που καταφέραμε και στον ίδιο μου τον γιο», για να καταλήξει ο Μιχάλης Ρωμανίδης: «Ευχαριστώ την ομοσπονδία που μας έδωσε τη δυνατότητα να βρεθούμε όλοι μαζί. Νιώθω ευλογημένος που συμμετείχα σε αυτή την ομάδα και έζησα αυτές τις 11 μέρες που θα μείνουν χαραγμένες για πάντα μέσα μου».
Το παρών στην εκδήλωση έδωσαν μεταξύ άλλων και οι… νεότεροι Φραγκίσκος Αλβέρτης και Θοδωρής Παπαλουκάς. «Ακούσαμε πολλά. Μας έδωσαν την αφορμή να βγούμε στους δρόμους και να ασχοληθούμε με τον αθλητισμό. Κάποιοι από εμάς γίναμε αθλητές επιπέδου εθνικής ομάδας. Θέλω να πω ενα μεγάλο “ευχαριστώ”. Αφησαν την παρακαταθήκη τους. Είχα την τύχη να παίξω ως 74αρης με αρκετά από αυτά τα παιδιά. Ηταν ένα παιδικό όνειρο που εκπληρώθηκε. Φανταστείτε, ήταν σαν να έβλεπες τον Σούπερμαν», ανέφερε ο «Φράγκι», για να προσθέσει ο Παπαλουκάς: «Με επηρεάσατε όπως οι γονείς μου. Σας ευχαριστώ. Μας δώσατε την δυνατότητα να κάνουμε το όνειρό μας πραγματικότητα. Θα ήθελα μία φορά να βρεθούμε με όλα τα παιδιά της γενιάς μου και να σας πούμε πόσο ευγνώμονες είμαστε».
Τέλος, ο Γιάννης Ιωαννίδης, ο οποίος βράβευσε τον Κώστα Πολίτη, ανέφερε: «Ό,τι προβλήματα έχουμε, αν το μπάσκετ δεν προχωρά ενωμένο, τότε θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Πρέπει να λειτουργήσει το σύνολο για το καλό όλων. Αυτή η Εθνική ήταν δική μου (σ.σ. είχε 4 παίκτες από τον Άρη). Είπα στον Κίμωνα Κουλούρη τότε “πες στον Βασιλακόπουλο πως αν θέλει η ομάδα να έχει επιτυχίες, θα πρέπει Γκάλης και Γιαννάκης να παίξουν μαζί, αλλιώς θα έχουμε πρόβλημα. Αν μάθουν να παίζουν μαζί, τότε θα είναι έτοιμη η ομάδα”. Δεν μπορεί να γίνει μια ομάδα καλή αν δεν υπάρχουν βάσεις. Αν παίρνω έναν παίκτη από εδώ και έναν από εκεί δεν θα κάνει τίποτα. Έχουμε μέλλον, νέα παιδιά και πρέπει να τα βοηθήσουμε, να βάζουμε τον εγωισμό μας κάτω. Όταν ήρθε ο Διαμαντίδης και μου είπε “που να πάω;”, του είπα στον Παναθηναϊκό κατευθείαν, για να είναι έτοιμη η Εθνική».
Ο «Ξανθός», πάντως, μίλησε και για το γνωστό περιστατικό που είχε συμβεί μεταξύ Πολίτη και Γκάλη στο ματς του Παναθηναϊκού με τους Αμπελόκηπους το 1994 και σήμανε το τέλος της καριέρας του «γκάνγκστερ»: «Στον Πολίτη δεν μπορείς να βρεις ψεγάδι, αλλά πρέπει να πούμε κι αυτό: ο Γκάλης άλλαξε το μπάσκετ. Αυτό που πρέπει να περνάει πάντα είναι: έχω πρόβλημα αθλητικά; Θα το λύσω προσωπικά με όποιον το έχω. Χάσαμε τον Γκάλη και χάσαμε στα πρωταθλήματα. Όλα θα έρθουν μόνο αν είναι όλη η κατάσταση σωστή».
