ΑΠΟΨΕΙΣ ΧΑΡΗΣ ΣΤΡΑΤΙΔΑΚΗΣ

«Ο Γιώργος του αφανούς εθελοντισμού» – του Χάρη Στρατιδάκη

Τον γνώρισα γύρω στο έτος 1993, όταν διαδηλώναμε για τα έγκλειστα στο «Κυνηγετικό Περίπτερο» του Δήμου ζώα, στον Κήπο. Ήμασταν τότε μερικοί πολίτες που, με επικεφαλής τον Ιδομενέα Σταυρουλάκη, διαδηλώναμε για την «απελευθέρωση στη φύση» των αγριοκάτσικων, των ελαφιών, και όσων άλλων είχαν απομείνει από την «ένδοξη» εποχή, που κάθε πόλη έπρεπε να έχει τον «ζωολογικό κήπο» της.

Ο Γιώργος ήταν κι εκείνος οικολόγος, ίσως περισσότερο απ’ όλους μας. Ένας οικολόγος όμως στην υπηρεσία του Δήμου, υπεύθυνος πρασίνου. Που σήμαινε ότι ήταν υπεύθυνος όχι μόνο για την καλή κατάσταση των ζώων αυτών αλλά και του αστικού πρασίνου. Συχνά έπαιρνε διαταγές να πηγαίνει με το συνεργείο του να κόβει δέντρα. Τις περισσότερες φορές το πρόβλημά τους ήταν ότι έπιαναν κουκούλια με κάμπιες κι εκείνος προσπαθούσε να τους πείσει, αντί να τα κόψουν, να τον αφήνουν να τα ψεκάζει κάθε χρόνο με βιολογικά σκευάσματα, που όντως τις εξαφάνιζαν.

Η θέση του ήταν εξίσου δύσκολη σε σχέση με τα ζώα του Κήπου. Εκεί προσπαθούσε να μας εξηγήσει ότι είχαν ανατραφεί κι αυτά και οι πρόγονοί τους σε κλουβιά και δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς υποστήριξη στη φύση. Εμείς όμως τον χαβά μας. Και οι τουρίστες το ίδιο, που έγραφαν πύρινα γράμματα στον Δήμο για το «Νταχάου» που είχε δημιουργήσει και επιδείκνυε. Κοντολογής, κάπως όπως προ ημερών, στους τσακωμούς στο Δημοτικό Συμβούλιο για δημιουργία ή όχι δημοτικού κυνοκομείου…

Ο Γιώργος άκουγε τα εξ αμάξης και συνέχιζε να περιθάλπτει στα διαρκώς κενούμενα κλουβιά τα χτυπημένα από κυνηγούς πουλιά ή τα άρρωστα, που του πηγαίναμε. Χωρίς διαφήμιση, όπως αργότερα τα αντίστοιχα κέντρα της Αίγινας και της Πάρου, που κι εκείνα το έκαναν όχι για να «φανούν» αλλά για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν τους απαραίτητους για τη λειτουργία τους πόρους. Ο Γιώργος αθόρυβα τα περιέθαλπτε, καταφέρνοντας τα περισσότερα απ’ αυτά να επιζήσουν, και ελευθερώνοντάς τα μόνος, χωρίς γιορτές και πανηγύρεις.

Με τις σχέσεις αγάπης και μίσους που είχαμε, όταν τον πλησίασα περισσότερο το 1996, οπότε τοποθετήθηκα υπεύθυνος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, του ζήτησα να κάνουμε οικολογικές δράσεις για τα παιδιά. Έκπληκτος διαπίστωσα ότι εκείνος ήδη το έκανε. Συνόδευε ομάδες μαθητών στον Κήπο, τους ξεναγούσε, τους έδινε σκαλίδια να σκάψουν, να ξεχορταριάσουν και να φυτέψουν λουλούδια και θάμνους. Συχνά τους απόβγαζε και με δεντράκια από το Φυτώριο για τους περιβόλους των σχολείων τους.

Φαράγγι Πετρέ, Δημοτικό Σχολείο Επισκοπής, 1996

Για τα αποθεραπευμένα από τον ίδιο αρπακτικά πουλιά, το μόνο που μου ζήτησε ήταν η απελευθέρωσή τους να γίνεται σε κατάλληλα μέρη, ώστε να προλαβαίνουν να παίρνουν ύψος, και την κατάλληλη ώρα της ημέρας, ώστε να μπορούν να εκμεταλλεύονται τα ανοδικά θερμά ρεύματα αέρα. Και έτσι ξεκινήσαμε τη συνεργασία μας.

Ξεκινήσαμε από τον «Φάλκονα», με απελευθερώσεις στο φαράγγι του Πετρέ, στην περιοχή του Άη Αντώνη. Στη φωτογραφία φαίνεται μόνο το ευτυχές αποτέλεσμα, δεν φαίνεται όμως ο κόπος που κατέβαλλε για να μεταφέρει -με την ασθενική βοήθειά μου- ένα κλουβί 30 κιλών σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου. Κι ούτε μπορεί να φανταστεί κανείς, αν δεν πάρει μέρος σε παρόμοιες δράσεις, πόσο άσχημα μυρίζουν οι γύπες, ως πτωματοφάγα πουλιά που είναι. Και πολύ περισσότερο δεν μπορούμε να φανταστούμε τους κόπους που χρειάζεται να κάνει κανείς για να τα ενυδατώσει τραυματισμένα, αλλά και τον κίνδυνο στον οποίο βάζει τον εαυτό του, ενώπιον ενός τρομοκρατημένου ζώου, εφοδιασμένου από τη φύση με νύχια και ράμφος εκπληκτικά…

Φαράγγι Κοτσυφού, Δημοτικά Σχολεία Αγίου Βασιλείου, 1998

Θυμάμαι με την ευκαιρία ότι κάποτε μου έστειλαν με το λεωφορείο οι μαθητές κι οι δάσκαλοι του σχολείου των Μαργαριτών ένα τραυματισμένο γεράκι. Έτυχε ο Γιώργος να μην είναι στον Κήπο, αφού είχε πάει στο κρατικό φυτώριο στα Χανιά να παραλάβει δεντρύλλια. Αναγκάστηκα λοιπόν να καταφύγω στο Δημόσιο Κτηνιατρείο, όπου οι έκπληκτες κοπελούδες κτηνίατροι που υπηρετούσαν εκεί, όχι μόνο απόρησαν αλλά και τρομοκρατήθηκαν. Αυτό, όταν προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν το γεράκι  ως καναρίνι κι εγώ χρειάστηκε να κάνω μπλοζόν για να το ακινητοποιήσω, πριν τις χτυπήσει. Το αποτέλεσμα ήταν βέβαια να ραμφίσει εμένα, που τραβιόμουν στη συνέχεια για αντιτετανικούς ορούς και αντιβιώσεις, ενώ το γεράκι το ίδιο απόγευμα το παρέλαβε από το σπίτι μου ο Γιώργος για τα περαιτέρω.

Έτσι, ο «Ιάσονας», όπως πρόλαβαν να ονοματοδοτήσουν το γεράκι τα παιδιά μου, υπέστη κούρα ανάνηψης και μπόρεσε να ξαναγυρίσει αποθεραπευμένος στον Μυλοπόταμο. Από τότε ήξερα τι έπρεπε να κάνω, αφού όμως πριν έπαιρνα τηλέφωνο στο Δασαρχείο να τους πω να έρθουν να παραλάβουν τα τραυματισμένα ζώα από τους εξουσιοδοτημένους από την υπηρεσία τους κυνηγούς. Κι εκείνοι φυσικά με έγραφαν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους…

Το Παραμύθι που έφτιαξαν τα παιδιά το 2002, με τον Γιώργο Κτιστάκη να τους μιλά για τα ζωντανά της φύσης

Κάναμε πολλές απελευθερώσεις με τον Γιώργο και τους μαθητές. Οι φωτογραφίες με κάνουν να θυμηθώ αρκετές, στο φαράγγι του Κοτσυφού και του Κουρταλιώτη, αλλά και στο Αρκαδιώτικο, στην Παναγία του Μερκούρη. Ήταν μάλιστα μια φορά, που με την τάξη μου και τον Γιώργο δεν προλαβαίναμε να πάμε εκεί από το Αρκάδι, γιατί του τηλεφώνησαν ότι η γυναίκα του γένναγε το στερνοπαίδι τους. Οπότε απελευθερώσαμε το γεράκι μας ακριβώς κάτω από το Ηρώον του Αρκαδιού και τα παιδιά έγραψαν το καλύτερο -ίσως- βιβλιαράκι της ζωής τους, το «Παραμύθι χωρίς όνομα», και το αφιέρωσαν στο νεογέννητο, με τη φωτογραφία του πατέρα του να κοσμεί το εξώφυλλό του.

 Σήμερα μαθαίνω ότι ένα τουλάχιστον από τα παιδιά του, η Νεφέλη, είναι αφιερωμένο στον εθελοντισμό και καθόλου δεν απορώ, με τέτοιους γονείς που έχει και τέτοιο παράδειγμα που τους έδειχναν και εξακολουθούν να τους δείχνουν. Είναι αυτό που προσπάθησα να μεταδώσω και στους συναδέλφους μου εκπαιδευτικούς της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, ότι δηλαδή εκείνο που μετράει είναι το παράδειγμα και μόνο. Τι να το κάνεις αν βγάζεις πύρινους λόγους στην έδρα για το περιβάλλον και είσαι κυνηγός…

Ο Γιώργος δεν σταματά με τίποτα το θεάρεστο έργο του, έστω κι αν σήμερα βρίσκεται σε άλλη υπηρεσία, που δεν έχει καμιά σχέση με πράσινο και ζώα. Διαπίστωσα τη συνέχιση της στράτευσής του προ ημερών, όταν ο γιος μου με πήρε τηλέφωνο στο χωριό για να μου πει ότι έχει μαζέψει στο σπίτι έναν κόρακα που δεν μπορούσε να πετάξει και τι να τον κάνει. Κι έκανα εκείνο που έχω κάνει πάμπολλες φορές, να τον παραπέμψω στον Γιώργο. Ο οποίος πήγε, τον παρέλαβε και τον γιατροπόρεψε. Κι όταν τον φώναξε να τον απελευθερώσουν στους Αρμένους, πήγα κι εγώ μαζί. Και πραγματικά συγκινήθηκα. Ο Γιώργος ήταν εκεί, με κεφάλι με καραφλίτσα που δεν κρύβει πια την ηλικία του, που περικλείει όμως την ίδια φλόγα, το ίδιο νεανικό πάθος και όραμα.

Αρμένοι 2020

Γιώργο Κτιστάκη, να είσαι πάντα καλά, πάντα έφηβος, πάντα ονειροπόλος, μακριά από μικρότητες και μέσα στην αγάπη που πιστεύω ότι θα πρέπει να αισθάνονται για σένα τα εκατοντάδες ζώα που έχεις διασώσει. Μακάρι κάθε τόπος να αποκτήσει έναν Γιώργο σαν εσένα, Έναν Γιώργο, μάλαμα!

Χάρης Στρατιδάκης