Τα Προσωπικά Δεδομένα των επιβατών των πλοίων στην εποχή του κορονοϊού δεν προστατεύονται στο παραμικρό. Τόσο το Υπουργείο Ναυτιλίας όσο και οι ακτοπλοϊκές εταιρίες δεν έχουν πάρει κανένα μέτρο.
Η υπουργική απόφαση για τη συμπλήρωση ερωτηματολογίου covid-19 από όλους τους ενήλικες επιβάτες που χρησιμοποιύν πλοία στην ελληνική επικράτεια ως μέσο για την αποφυγή της εξάπλωσης του ιού χαρακτηρίστηκε ως απολύτως λογική. Και όντως ήταν.
Θα ήταν όμως ακόμα πιο λογικό αλλά και άκρως απαραίτητο να προστατεύουνται απόλυτα και τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα που αναγκαστικά δίνουν οι επιβάτες στις εταιρίες συμπληρώνοντας το σχετικό έντυπο. Διαπιστώνει όμως κανείς με προβληματισμό είναι η αλήθεια είναι ότι τέτοιο είδους μέτρα δεν έχουν ληφθεί ούτε στο ελάχιστο, ούτε από τις εταιρίες αλλά ούτε από το αρμόδιο υπουργείο που στην προκειμένη περίπτωση είναι το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στο οποίο προϊσταται ο Γιάννης Πλακιωτάκης.
Στις σχετικές αναλυτικές οδηγίες που έχει αποστείλει στις πλοικτήτριες εταιρίες το Υπουργείο (κα τις οποίες τις έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του) η μοναδική αναφορά στην εφαρμογή του νόμου περί Προσωπικών Δεδομένων καταλαμβάνει τέσσερις γράμμες. Ο συντάκτης αναφέρει επί λέξει τα εξής: “Το ερωτηματολόγιο θα τηρείται με μέριμνα της πλοιοκτήτριας εταιρίας για δύο μήνες από την ημέρα παραλαβής του σύμφωνα με την νομοθεσία περί Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων”.
Η ευθύνη, λοιπόν, μεταφέρεται στις εταιρίες (τις γνωστές ακτοπλοϊκές τις οποίες χρησιμοποιούμε όλοι στα ταξίδια μας, δηλαδή (Blue Star Ferries, Minoan Lines, ANEK Lines, SeaJets, Hellenic Sea Ways κτλ). Ομως στα σχετικά ερωτηματολόγια που βρίσκονται αναρτημένα στις ιστοσελίδες των εταιριών και δίδονται προς συμπλήρωση δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στα Προσωπικά Δεδομένα.
Δεν αναφέρεται ποιος διαχειρίζεται τα Προσωπικά Δεδομένα των επιβατών, δεν αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο τα σχετικά έντυπα θα καταστραφούν μετά το πέρας των δύο μήνων, δεν δίνεται καν κάποιο τηλέφωνο επικοινωνίας με τα αρμόδια τμήματα των εταιριών.
Οι ερωτήσεις, τόσο στην ουσία τους όσο και στον τρόπο διατύπωσής τους σαφώς ζητούν από τους επιβάτες να καταθέσουν πληροροφίες που σχετίζονται με προσωπικά δεδομένα της υγείας τους. Η πρώτη ερώτηση σε κάθε έντυπο είναι η εξής: “Εχετε τώρα ή είχατε εσείς ή οποιοσδήποτε προαναφερόμενο άτομο, παρουσιάσει ξαφνικά συμπτώματα πυρετού ή βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή;”.
Και η δεύτερη: “Είχατε εσείς ή οποιοσδήποτε προαναφερόμενο άτομο στενή επαφή με κάποιον ο οποίος είχε διαγνωστεί με λοίμωξη από το νέο κορονοϊό;”. Ο επιβάτης, άρα, καλείται να δώσει κρίσιμες πληροφορίες για την υγεία του αναφορικά με τον covid όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και τα παιδιά του που πιθανώς να ταξιδεύουν μαζί του (και τα οποία πρέπει υποχρεωτικά να δηλώσει) χωρίς όμως να έχει καμία προστασία αλλά και καμία ενημέρωση για την τήρηση της νομοθεσίας των Προσωπικών Δεδομένων.
Το γεγονός αυτό με τη σειρά του μεταφράζεται σε δυσπιστία για το αν τελικά οι επιβάτες δίνουν τις πραγματικές πληροφορίες που τους ζητούνται ή επιχειρούν να παραπλανούν τις αρχές με σκοπό να ταξιδέψουν σε κάθε περίπτωση.
Θυμίζουμε εδώ ότι σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίστηκε με τη σχετική Υπουργική Απόφαση, ο επιβάτης οφείλει να συμπληρώνει το σχετικό έντυπο και να το παραδίδει στο προσωπικό του πλοίο κατά την επιβίβασή του σ’ αυτό. Επίσης, προβλέπεται και θερμομέτρηση των επιβατών κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης διαδικασίας. Εννοείται, τέλος, ότι την ίδια ακριβώς διαδικασία ακολουθούν και οι ξένοι επιβάτες ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής του. Οι εταιρίες δηλαδή έχουν στα χέρια τους προσωπικά δεδομένα (και θα τα έχουν για τους επόμενους δύο μήνες) μη Ελλήνων πολιτών.
Ούτε καν στην Κοινή Υπουργική Απόφαση!
Τα μέτρα για τις ακτοπλοϊκές μεταφορές δημοσιεύτηκαν σε ΦΕΚ στις 23 Μαϊου του 2020. Στο σχετικό άρθρο δεν γίνεται καμία αναφορά στο θέμα των Προσωπικών Δεδομένων!
Η ευθύνη, λοιπόν, μεταφέρεται στις εταιρίες (τις γνωστές ακτοπλοϊκές τις οποίες χρησιμοποιούμε όλοι στα ταξίδια μας, δηλαδή (Blue Star Ferries, Minoan Lines, ANEK Lines, SeaJets, Hellenic Sea Ways κτλ). Ομως στα σχετικά ερωτηματολόγια που βρίσκονται αναρτημένα στις ιστοσελίδες των εταιριών και δίδονται προς συμπλήρωση δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στα Προσωπικά Δεδομένα.
Δεν αναφέρεται ποιος διαχειρίζεται τα Προσωπικά Δεδομένα των επιβατών, δεν αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο τα σχετικά έντυπα θα καταστραφούν μετά το πέρας των δύο μήνων, δεν δίνεται καν κάποιο τηλέφωνο επικοινωνίας με τα αρμόδια τμήματα των εταιριών.
Οι ερωτήσεις, τόσο στην ουσία τους όσο και στον τρόπο διατύπωσής τους σαφώς ζητούν από τους επιβάτες να καταθέσουν πληροφορίες που σχετίζονται με προσωπικά δεδομένα της υγείας τους. Η πρώτη ερώτηση σε κάθε έντυπο είναι η εξής: “Έχετε τώρα ή είχατε εσείς ή οποιοσδήποτε προαναφερόμενο άτομο, παρουσιάσει ξαφνικά συμπτώματα πυρετού ή βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή;”.
Και η δεύτερη: “Είχατε εσείς ή οποιοσδήποτε προαναφερόμενο άτομο στενή επαφή με κάποιον ο οποίος είχε διαγνωστεί με λοίμωξη από το νέο κορονοϊό;”. Ο επιβάτης, άρα, καλείται να δώσει κρίσιμες πληροφορίες για την υγεία του αναφορικά με τον covid όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και τα παιδιά του που πιθανώς να ταξιδεύουν μαζί του (και τα οποία πρέπει υποχρεωτικά να δηλώσει) χωρίς όμως να έχει καμία προστασία αλλά και καμία ενημέρωση για την τήρηση της νομοθεσίας των Προσωπικών Δεδομένων.
Το γεγονός αυτό με τη σειρά του μεταφράζεται σε δυσπιστία για το αν τελικά οι επιβάτες δίνουν τις πραγματικές πληροφορίες που τους ζητούνται ή επιχειρούν να παραπλανούν τις αρχές με σκοπό να ταξιδέψουν σε κάθε περίπτωση.
Θυμίζουμε εδώ ότι σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίστηκε με τη σχετική Υπουργική Απόφαση, ο επιβάτης οφείλει να συμπληρώνει το σχετικό έντυπο και να το παραδίδει στο προσωπικό του πλοίο κατά την επιβίβασή του σ’ αυτό. Επίσης, προβλέπεται και θερμομέτρηση των επιβατών κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης διαδικασίας. Εννοείται, τέλος, ότι την ίδια ακριβώς διαδικασία ακολουθούν και οι ξένοι επιβάτες ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής του. Οι εταιρίες δηλαδή έχουν στα χέρια τους προσωπικά δεδομένα (και θα τα έχουν για τους επόμενους δύο μήνες) μη Ελλήνων πολιτών.
Για όλα τα παραπάνω το news247.gr ζήτησε απαντήσεις από την Υπεύθυνη Προστασίας Δεδομένων (DPO) του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Πρόκειται για την κυρία Χάρις Σταμοπούλου η οποία είναι, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Υπουργείου, Αντιπλοίαρχος του Λιμενικού Σώματος.
Συγκεκριμένα, απευθύναμε δύο ερωτήματα:
1ον: Τι μέτρα έχει πάρει το Υπουργείο για την τήρηση της σχετικής, περί των Προσωπικών Δεδομένων, νομοθεσίας.
2ον: Γιατί στα σχετικά ερωτηματολόγια των εταιριών δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στο νόμο περί Προστασίας Δεδομένων καθώς και ούτε δυνατότητα επικοινωνίας με τα αρμόδια τμήματα των εταιριών.
Μέχρι τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές που διαβάζετε δεν είχαμε λάβει καμία απάντηση.
Πάντως είναι να απορεί για τη συγκεκριμένη προσέγγιση από το Υπουργείο σ’ ένα τόσο σοβαρό θέμα. Το Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δεν νομοθέτησε σχετικά, δεν προχώρησε σε Εκτίμηση Αντικτύπου για την Προστασία των Δεδομένων (ΕΑΠΔ) όπως ρητά προβλέπεται από το νόμο, δεν εξέδωσε Υπουργική Απόφαση με λεπτομέρειες, δεν δημοσιοποίησε (αν υπάρχει φυσικά) Σύμβαση που έχει υπογράψει με τις ακτοπλοϊκές εταιρίες. Και φυσικά, δεν προχώρησε σε καμία αναλυτική ενημέρωση του πληθυσμού για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του ως προς αυτό.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ο, τι οποιοσδήποτε και αν προσφύγει εναντίον των εταιριών και του Υπουργείου για παραβιάση του κανονισμού περί Προσωπικών Δεδομένων έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να δικαιωθεί με ότι αυτό συνεπάγεται για την αξιοπιστία του Ελληνικού Δημοσίου εν γένει.
Νίκος Γιαννόπουλος
www.news247.gr
