Το Ν/Σ για τα Πανεπιστήμια, που κατατέθηκε από τους Υπουργούς Παιδείας και Προστασίας του Πολίτη:
- Στοχεύει στην αστυνομοκρατία του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος
- Πλήττει καίρια το άρθρο 16, παρ. 5 του Συντάγματος περί αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων
- Παραβιάζει σειρά ευρωπαϊκών και εθνικών διατάξεων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων
- Ενισχύει τις ταξικές ανισότητες, πλήττοντας τα οικονομικά πιο αδύναμα στρώματα του πληθυσμού
Το εν λόγω Ν/Σ κατατέθηκε χωρίς να προηγηθεί κανένας ουσιαστικός διάλογος με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Το
Υπουργείο δεν έλαβε καθόλου υπόψη τις προτάσεις και αντιρρήσεις των καθ’ ύλη αρμόδιων, δηλαδή των Συγκλήτων και
των διοικητικών οργάνων των Πανεπιστημίων. Μάλιστα, το Ν/Σ κινείται σε κατευθύνσεις αντίθετες των προτάσεων των
εκπροσώπων των ΑΕΙ, όπως αυτές εκφράστηκαν και από τις Συνόδους των Πρυτάνεων.
Σε συνθήκες πανδημίας, με τα Πανεπιστήμια άδεια, η σπουδή για ένα Ν/Σ με κύριο αντικείμενο θέματα ασφάλειας και
πειθάρχησης των φοιτητών μόνο ερωτηματικά προκαλεί. Σε μια δημοκρατική-ευνομούμενη Πολιτεία, η οποία σέβεται το
συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ, η διάρκεια των σπουδών, οι όροι για την επιτυχή τους ολοκλήρωση
και οι ακαδημαϊκές πειθαρχικές ποινές είναι (και θα πρέπει να παραμείνουν) στην αποκλειστική αρμοδιότητα των
Πανεπιστημίων και όχι στις διαθέσεις του/της εκάστοτε Υπουργού. Συνεπώς, θεωρούμε τις σχετικές ενστάσεις της
Συνόδου των Πρυτάνεων (20/1/2021) απολύτως δικαιολογημένες.
Το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων παραβιάζεται κυρίως από τη θέσπιση ειδικού σώματος πανεπιστημιακής αστυνομίας
(Ο.Π.Π.Ι.) που λογοδοτεί στην ΕΛ.ΑΣ.(!) και το οποίο θα στελεχώνεται με άτομα συγκεκριμένου προφίλ (στρατιωτική
προϋπηρεσία σε «ειδικές δυνάμεις», έφεδροι αξιωματικοί, κ.λπ.). Η μόνιμη παρουσία αστυνομικής δύναμης μέσα στα
ιδρύματα, εξουσιοδοτούμενη να ασκεί προληπτικούς ελέγχους, ανακρίσεις και προσαγωγές, καθώς και οι παντός είδους
παρακολουθήσεις επικοινωνιών (άρθρο 8.3 περί «Κέντρου Ελέγχου και Λήψης Σημάτων και Εικόνων») οι οποίες
παραβιάζουν κατάφωρα τις δημοκρατικές ελευθερίες και τα προσωπικά δεδομένα των μελών της ακαδημαϊκής
κοινότητας, απάδει προς τις δημοκρατικές αρχές ενός ανοιχτού στην κοινωνία Δημόσιου Πανεπιστημίου.
Τα Πανεπιστήμια μπορούν να λειτουργούν μόνο σε συνθήκες ελευθερίας και πολυφωνίας, ενώ οι όποιες εντάσεις στο
εσωτερικό τους (οφείλουν να) λύνονται μέσω της συνεννόησης και της πειθούς. Ο ρόλος τους είναι παιδαγωγικός και
όχι κατασταλτικός. Εξάλλου, σε περιπτώσεις ποινικών αδικημάτων η επέμβαση της Αστυνομίας είναι ήδη
θεσμοθετημένη.
Το προτεινόμενο Ν/Σ, εφόσον δεν είναι προϊόν διαλόγου και συναίνεσης, θα είναι και αναποτελεσματικό. Η ποικιλομορφία
του χωροταξικού και κοινωνικού περιβάλλοντος των Πανεπιστημίων της χώρας δεν συνάδει με οποιεσδήποτε «οριζόντιου
τύπου» λύσεις. Η οργάνωση του τρόπου φύλαξης των πανεπιστημιακών κτηρίων και του εξοπλισμού τους πρέπει να
αποτελεί αρμοδιότητα των πρυτανικών αρχών που γνωρίζουν καλά τις ιδιαιτερότητες και ανάγκες του κάθε
Ιδρύματος. Το Πρυτανικό συμβούλιο και ο/η Πρύτανης δεν μπορεί παρά να είναι οι μόνοι αρμόδιοι και υπεύθυνοι για την
ασφάλεια των ιδρυμάτων και της πανεπιστημιακής κοινότητας.
- Καλούμε, συνεπώς, την κυβέρνηση να παραχωρήσει τα απαραίτητα σε κάθε Ίδρυμα κονδύλια ώστε να οργανώσουν τα ίδια τη φύλαξή τους, με βάση τις ανάγκες τους. Καλούμε επίσης το Υπουργείο Παιδείας να σταματήσει τον ασφυκτικό έλεγχο και τις παρεμβάσεις στην ακαδημαϊκή κοινότητα με τρόπο που προσβάλλουν, αλλά πρωτίστως ακυρώνουν, το συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων.
- Καλούμε τη Σύγκλητο και τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης να εμμείνουν στις αποφάσεις τους και να
πιέσουν την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας προς αυτή την κατεύθυνση. - Καλούμε, τέλος, όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας του Πανεπιστημίου Κρήτης σε διάλογο με αφορμή το
προτεινόμενο Σ/Ν και συντονισμό δράσεων.
Ως Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και Δημόσιοι Λειτουργοί θεωρούμε υποχρέωσή μας να υπερασπιστούμε το Σύνταγμα
και την ακαδημαϊκή ελευθερία με όποια μέσα έχουμε στη διάθεσή μας.
Ενιαίος Φορέας Διδασκόντων Σχολής Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Κρήτης
