Του Ανδρέα Ξανθού
Βουλευτή Ρεθύμνου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
Μετά από 10 χρόνια οικονομικής κρίσης και με την πανδημία του SARS-CoV-2 να έχει επηρεάσει τα πάντα. τα αρνητικά αποτυπώματα στο πεδίο του πολιτισμού είναι κάτι παραπάνω από εμφανή. Ο πολιτισμός αναδεικνύεται πλέον ως ένας «πολυτραυματίας» που έχει ανάγκη τη συνδρομή και φροντίδα της Πολιτείας. αλλά και των τοπικών κοινωνιών.
Ειδικότερα στο νομό Ρεθύμνου, η εικόνα του πολιτισμού μοιάζει απογοητευτική. Οι διαδικασίες για την ανέγερση του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου έχουν βαλτώσει, η ανάδειξη και αναβάθμιση της Φορτέτζας καθυστερεί, ενώ πολλοί και σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Σε αυτό το ζοφερό περιβάλλον, είναι αναμφίβολα σημαντικό το γεγονός ότι με ευθύνη της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων, δρομολογείται η ανάδειξη σημαντικών αρχαιολογικών χώρων της Π.Ε. Ρεθύμνου. όπως αυτών της Ζωμίνθου, του Μοναστηρακίου, του Αποδούλου, των Αρμένων και του ιερού ναού Μιχαήλ Αρχαγγέλου και Ευαγγελισμού στα Λιβάδια. Τα έργα αυτά θα χρηματοδοτηθούν με κονδύλια ΕΣΠΑ που αξιοποιεί η Περιφέρεια Κρήτης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Όμως τα παραπάνω, όσο σημαντικά κι αν είναι, δεν αρκούν. Στο Ρέθυμνο με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, θα πρέπει. με στρατηγικό σχεδιασμό, επιστημονική αρτιότητα και υπηρεσιακή αμεροληψία. να αναδειχθούν όλες οι εστίες του σύγχρονου και αρχαίου πολιτισμού που μπορούν να «φωτίσουν» το ιστορικό μας παρελθόν και να δώσουν ουσιαστικό περιεχόμενο στη συζήτηση για βιώσιμη τοπική ανάπτυξη.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο λίγους μήνες πριν υποβάλλαμε -μαζί με την τομεάρχη Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κα Αναγνωστοπούλου- ερώτηση στη Βουλή. για τη διακοπή των ανασκαφικών εργασιών στην Ονιθέ Γουλεδιανών. Ένα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο του νομού και του Δήμου Ρεθύμνου, που για χρόνια είχε παραμείνει στην αφάνεια και στον οποίο ξεκίνησαν ανασκαφικές εργασίες το 2018 για να διακοπούν, αδικαιολόγητα, δυο χρόνια μετά, αν και υπήρχε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Κρήτης. Παρά τις σοβαρές επιπτώσεις από τη διακοπή των ανασκαφικών εργασιών, η απάντηση του Υπουργείου Πολιτισμού στην ερώτηση που καταθέσαμε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ήταν τουλάχιστον ανεπαρκής. Έγινε προσπάθεια να αποδοθεί η διακοπή σε τυπικούς λόγους, οι οποίοι όμως δεν είναι δυνατόν να συνιστούν δικαιολογία ανάσχεσης ενός ερευνητικού αρχαιολογικού προγράμματος, με αναπτυξιακές μάλιστα προοπτικές για την ευρύτερη περιοχή.
Αποδεικνύεται δυστυχώς. ότι ο αρχαιολογικός χώρος της Ονιθές απουσιάζει από τον αρχαιολογικό χάρτη της Π.Ε. Ρεθύμνου, όπως αυτός επαναδιατυπώνεται και με τα νέα προγράμματα ΕΣΠΑ που έχουν δημοσιοποιηθεί.
Είναι επιτακτική η ανάγκη λοιπόν ενός ολιστικού σχεδίου υποστήριξης των έργων πολιτισμού στο Ρέθυμνο. με ευθύνη της Πολιτείας (μέσα από την κεντρική και τις περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού), αλλά και με τη συνδρομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των κοινωνικών φορέων του τόπου μας. Χρειάζεται να δρομολογηθούν λύσεις που να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των μνημείων και της κοινωνίας. Γιατί ο πολιτισμός είναι κρίσιμος όρος αειφόρου και δίκαιης τοπικής ανάπτυξης. ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής. προόδου και ευημερίας.
