Σημαντικές κινήσεις προς τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία φαίνεται να διεξάγονται στο διαπραγματευτικό πεδίο, με προσχέδιο 15 σημείων μεταξύ των δύο πλευρών να βλέπει το φως της δημοσιότητας.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά μέσω δημοσιεύματος των Financial Times, το προσχέδιο που καταρτίζουν Ρωσία και Ουκρανία περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός και αποχώρηση της Ρωσίας εάν το Κίεβο δηλώσει ουδετερότητα και αποδεχτεί περιορισμούς όσον αφορά στις ένοπλες δυνάμεις του, σύμφωνα με τρία άτομα που συμμετέχουν στις συνομιλίες.
Η προτεινόμενη συμφωνία, την οποία οι Ουκρανοί και Ρώσοι διαπραγματευτές συζήτησαν πλήρως για πρώτη φορά τη Δευτέρα θα περιλαμβάνει την παραίτηση του Κιέβου από τις φιλοδοξίες του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και την υπόσχεση να μην φιλοξενήσει ξένες στρατιωτικές βάσεις ή όπλα με αντάλλαγμα την προστασία από συμμάχους όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία, όπως αναφέρουν οι πηγές.
Η φύση των δυτικών εγγυήσεων για την ασφάλεια στην Ουκρανία -και η αποδοχή τους από τη Μόσχα- θα μπορούσε ακόμη να αποδειχθεί μεγάλο εμπόδιο σε οποιαδήποτε συμφωνία, καθώς επίσης και το καθεστώς των ουκρανικών εδαφών που κατέλαβε η Ρωσία το 2014.
Παρά το γεγονός ότι Μόσχα και Κίεβο δήλωσαν την Τετάρτη ότι είχαν σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τους όρους συμφωνίας, Ουκρανοί αξιωματούχοι παραμένουν επιφυλακτικοί σχετικά με το αν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι προσηλωμένος σε μια ειρηνευτική συμφωνία και ανησυχούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να κερδίσει χρόνο για ανασύνταξη δυνάμεων με σκοπό να συνεχίσει την επίθεσή της.
Ο Μικαΐλο Ποντόλιακ, ανώτερος σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε στους Financial Times ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα περιλαμβάνει «τα στρατεύματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε κάθε περίπτωση να εγκαταλείψουν τα εδάφη της Ουκρανίας» που έχουν καταληφθεί από την έναρξη της εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου – δηλαδή τις νότιες περιοχές κατά μήκος της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και εδάφη ανατολικά και βόρεια του Κιέβου.
Η Ουκρανία θα διατηρούσε τις ένοπλες δυνάμεις της, αλλά θα ήταν υποχρεωμένη να παραμείνει εκτός στρατιωτικών συμμαχιών, όπως το ΝΑΤΟ, και να απέχει από τη φιλοξενία ξένων στρατιωτικών βάσεων στο έδαφός της.
Δύο από τους ανθρώπους είπαν ότι η υποτιθέμενη συμφωνία περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις για την κατοχύρωση δικαιωμάτων για τη ρωσική γλώσσα στην Ουκρανία, όπου ομιλείται ευρέως, αν και τα ουκρανικά είναι η μόνη επίσημη γλώσσα. Η Ρωσία έχει παρουσιάσει την εισβολή της ως μια προσπάθεια να προστατεύσει τους ρωσόφωνους στην Ουκρανία από αυτό που ισχυρίζεται ότι είναι «γενοκτονία» από «νεοναζί».
Ο Ποντόλιακ δήλωσε ότι «τα ανθρωπιστικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των γλωσσικών θεμάτων, συζητούνται μόνο μέσα από το πρίσμα των αποκλειστικών συμφερόντων της Ουκρανίας».
Το μεγαλύτερο σημείο εμπλοκής παραμένει η απαίτηση της Ρωσίας να αναγνωρίσει η Ουκρανία την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και την ανεξαρτησία δύο αυτονομιστικών κρατιδίων στην ανατολική συνοριακή περιοχή του Ντονμπάς.
Όπως είπε ο Ποντόλιακ, η Ουκρανία έχει αρνηθεί μέχρι στιγμής, αλλά είναι πρόθυμη να συζητήσει τμηματικά το ζήτημα.
«Τα αμφισβητούμενα και συγκρουόμενα εδάφη είναι ξεχωριστή υπόθεση. Μέχρι στιγμής, μιλάμε για εγγυημένη απόσυρση από τα εδάφη που έχουν καταληφθεί από την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης στις 24 Φεβρουαρίου», όταν ξεκίνησε η εισβολή της Ρωσίας, είπε.
Λαβρόφ: “Υπάρχει ελπίδα συμβιβασμού”
Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε ότι ορισμένες διατυπώσεις για συμφωνίες με την Ουκρανία είναι κοντά στην ολοκλήρωσή τους με το ουδέτερο καθεστώς για το Κίεβο να εξετάζεται “σοβαρά”.
Ωστόσο, ο ίδιος είπε στο ειδησεογραφικό δίκτυο RBC ότι υπάρχουν και άλλα σημαντικά ζητήματα, περιλαμβανομένης της χρήσης της ρωσικής γλώσσας στην Ουκρανία και της ελευθερίας του λόγου.
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία δεν είναι εύκολες, σημείωσε ο Λαβρόφ, αλλά πρόσθεσε ότι υπάρχει ελπίδα για συμβιβασμό.
“Καθοδηγούμαι από τις αξιολογήσεις που μας δίνουν οι διαπραγματευτές μας. Λένε ότι οι διαπραγματεύσεις δεν είναι εύκολες για προφανείς λόγους. Ωστόσο, υπάρχει κάποια ελπίδα επίτευξης συμβιβασμού”, κατέληξε ο Λαβρόφ.