Μπροστά σε ένα βουβό, προς το παρόν, αλλά με κινδύνους να γίνει στη συνέχεια, ιδιαίτερα θορυβωδες, κύμα αγανάκτησης, λόγω της ακρίβειας, βρίσκεται η κυβέρνηση.
Στο φόντο, μάλιστα και της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων της ΔΕΗ, όπου ειδικά μετά την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής καταγράφηκε σημαντική λειτουργική κερδοφορία, που πάντως ένα μεγάλο μέρος της μοιράστηκε με εκπτώσεις, ο προβληματισμός των πολιτών εντείνεται για το τελικά πώς σε μια τέτοια συγκυρία επιμερίζονται τα βάρη και εν τέλει ποιος καλείται να πληρώσει το “μάρμαρο”.
Προφανώς, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις, ειδικά οι ΜμΕ, που σε αντίθεση με τους “παίκτες” στην αγορά ρεύματος δεν έχουν τη δυνατότητα μέσω ρητρών “αναπροσαρμογής” να μετακυλίουν κόστη και τα ρίσκα στην αγορά είναι οι μεγάλοι χαμένοι.
Οι μεγάλοι χαμένοι
Ενδεικτικές οι δηλώσεις, που έκανε χθες, στον ραδιοφωνικό σταθμό “Στο Κόκκινο” ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών, Μιχάλης Μούσιος.
«Όλα τα αρτοποιεία τις τελευταίες δέκα μέρες παραλαμβάνουν μαλακό σιτάρι σε τιμές αυξημένες κατά 70%. Αν συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι έχουν διπλασιαστεί οι τιμές των υλικών συσκευασίας και των υπόλοιπων υλικών που χρησιμοποιούμε στα αρτοποιεία, καταλαβαίνετε ότι τα αρτοποιεία έχουμε βρεθεί στο όριο της επιβίωσης», είπε ο κ. Μούσιος,
«Οι αυξήσεις στα σιτηρά ήρθαν από το Γενάρη – Φλεβάρη του 2021 και προηγήθηκαν όλων των άλλων αυξήσεων. Από τον Μάιο του ’21 καταγράφονται αυξήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια και από τον Ιούλιο, έχουμε την εκτόξευση, πρώτα από τους παρόχους και έπεται από τις 5 Αυγούστου η ΔΕΗ, με την λεγόμενη ρήτρα αναπροσαρμογής που υπήρχε σε όλα τα συμβόλαια που υπέγραφαν οι καταναλωτές. Με τον καινούργιο χρόνο και την έναρξη του πολέμου, είδαμε εκτόξευση στις τιμές του μαλακού σίτου. Το 80% του μαλακού σίτου εισάγεται από Ρωσία, Ουκρανία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ουγγαρία από την Γαλλία και την Γερμανία. Μία μέρα πριν από τον πόλεμο η τιμή του μαλακού σίτου ήταν στα 294 δολάρια ενώ ένα χρόνο πριν ήταν 180 δολάρια. Άρα η αύξηση των σιτηρών είχε ξεκινήσει από τις αρχές του χρόνου. Επειδή όμως έχουμε μεγάλη εισαγωγή απ’ τα Βαλκάνια, δεν αποτυπώθηκαν αυτές οι αυξήσεις στα σιτηρά που έπαιρνε η χώρα. Σήμερα έχει διπλασιαστεί σχεδόν η τιμή των σιτηρών και κατ’ επέκταση οι τιμές των αλεύρων” ανέφερε χαρακτηριστικά τονίζοντας ότι “η αύξηση αυτή σε συνδυασμό με τον διπλασιασμό του κόστους των υλικών συσκευασίας αλλά και άλλων προϊόντων που χρησιμοποιούνται στα αρτοποιεία, έχουν φέρει στο όριο επιβίωσης τα καταστήματα και στη σκέψη πολλών επαγγελματιών πλανάται η αναστολή της λειτουργίας τους.
Αυτό που περιμένουμε τώρα, είναι να γίνουν πράξη οι εξαγγελίες της κυβέρνησης σχετικά με την επιδότηση της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, η οποία φτάνει σε ποσοστό 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής. Η επιδότηση αναμένεται να είναι αναδρομική, αλλά το ζήτημα παραμένει καθώς οι αρτοποιοί θα πληρώσουν τον αυξημένο λογαριασμό του Μαΐου. Η αύξηση στα τιμολόγια ενέργειας τους τελευταίους επτά-οκτώ μήνες, έχει ξεπεράσει το 25%, με αποτέλεσμα την αδυναμία κάλυψης των υποχρεώσεων πολλων αρτοποιών. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι ενώ σε προηγούμενες έρευνες, το μεγαλύτερο κόστος για τις επιχειρήσεις αρτοποιίας ήταν το μισθολογικό, τώρα είναι η ενέργεια και οι πρώτες ύλες. Αυτό αποτυπώθηκε και στα στοιχεία της ΑΑΔΕ όπου φαίνεται ότι αυξήθηκαν οι απλήρωτοι λογαριασμοί ΦΠΑ κατά 21% και προστέθηκαν 53.000 νέοι οφειλέτες» σημείωσε.
Μέτρα 2 δις
Στο φόντο αυτό και με την εικόνα σε άλλους κλάδους να είναι ανάλογη η κυβέρνηση εν όψει της Πασχαλινής αγοράς προσπαθεί να ενεργοποιήσει μέτρα 2 δισ., μέσω του αναθεωρημένου προϋπολογισμού αναμένοντας την Ευρώπη να κινηθεί πριν είναι αργά.
Έτσι, στο εσωτερικό μέτωπο προωθείται:
- η επιδότηση στο ντίζελ κίνησης, η τιμή του οποίου έπεσε άμεσα ήδη 11 λεπτά κατά μέσο όρο στην Αττική (στα 1,876 την Κυριακή 3/4 από 1,987 που ήταν 31 Μαρτίου) και πριν ακόμα να περαστεί η μείωση σε όλα τα πρατήρια.
- 200 ευρώ «επίδομα ακρίβειας» που θα δοθεί την Μ. Τρίτη σε 670.000 νοικοκυριά
- 200 ευρώ μέσα Απριλίου στους ιδιοκτήτες ταξί μέσω της πλατφόρμας mybusinesssupport της ΑΑΔΕ
- επιδότηση ρεύματος τον Απρίλιο στους λογαριασμούς 4,2 εκατ. κατοικιών και 1,2 εκατ. επιχειρήσεων
- «Μη επιστρεπτέα» επιδότηση στους κτηνοτρόφους (2% του τζίρου του 2021) έως 15 Απριλίου, επιδόματα για λιπάσματα, καθώς και απαλλαγή για μια ακόμη χρονιά των κατά κύριο επάγγελμα αφροτών από το Τέλος Επιτηδεύματος που αλλιώς θα πλήρωναν.
Επίσης χθες ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης ανακοίνωσε ότι θα μπει πλαφόν 3% στην αύξηση των ενοικίων για τις επαγγελματικές μισθώσεις ανακοίνωσε στη Βουλή επικαλούμενος τις έκτακτες συνθήκες που δημιουργεί η πολεμική κρίση στην Ουκρανία.
Αναλυτικά, ο κ. Γεωργιάδης ανακοίνωσε τρεις νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν τις επαγγελματικές μισθώσεις, τη δημοσιοποίηση των επιχειρήσεων που προβαίνουν σε αισχροκέρδεια και την παράταση, κατά ένα έτος, των διοικήσεων των Επιμελητηρίων.
Συνάντηση με τους θεσμούς
Στο μεταξύ το ζήτημα της ακρίβειας αναμένεται να τεθεί σημερινή συνάντηση του Οικονομικού επιτελείου με τους θεσμούς, όπου θα υπάρξει αναλυτική ενημέρωση από την ελληνική πλευρά για τις επόμενες κινήσεις της για να απλώσει “δίχτυ προστασίας”. Έτσι οι προθέσεις για για παρεμβάσεις που έχουν να κάνουν με τη μείωση του ΦΠΑ στο 6% για συγκεκριμένα βασικά είδη διατροφής (κόστος 140 εκατ. ευρώ), η παράταση του χαμηλού ΦΠΑ σε εστίαση, τουρισμό και μεταφορές(250 εκατ.), η χρονική και ποσοτική επέκταση της επιδότησης στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος αναμένεται να εξεταστούν,
Πάντως μια νότα αισιοδοξίας δίνει για την Αθήνα η πρόταση που από κοινού κατέβασαν Ολλανδία – Ισπανία στο πλαίσιο του Eurogroup και όπου προβλέπεται η ένταξη δαπανών που αφορούν την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής και των δαπανών για άμυνα σε ένα ειδικό καθεστώς που δεν θα επιβαρύνει τα δημοσιονομικά.
«Κανένα ευρωπαϊκό κράτος-μέλος δεν μπορεί από μόνο του να την αντιμετωπίσει, ούτε να καλύψει το κόστος που αυτή συνεπάγεται. Γι’ αυτό απαιτείται συντονισμένη, άμεση, τολμηρή ευρωπαϊκή δράση και αντίδραση, ώστε να αντιμετωπιστούν, με αποτελεσματικότητα και αλληλεγγύη, οι συνέπειες της κρίσης, αλλά κυρίως η ίδια η κρίση» ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας και τόνισε ότι: “Η Ελληνική Κυβέρνηση, με συγκεκριμένες, τεκμηριωμένες προτάσεις, επιδιώκει αυτές τις ευρωπαϊκές απαντήσεις”.
Όπως είναι:
- οι παρεμβάσεις στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου ώστε να περιοριστούν στρεβλώσεις και κερδοσκοπικές πιέσεις,
- η αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας,
- η κοινή προμήθεια φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο,
- η επιβολή πλαφόν στα υπερκέρδη εταιρειών παραγωγής ενέργειας,
- η αποτελεσματική υλοποίηση των κυρώσεων,
- η επίδειξη αλληλεγγύης στην υποδοχή προσφύγων,
- η υλοποίηση μέτρων ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, στοχευμένα προς τους πιο ευάλωτους πολίτες.
Πυρά της αντιπολίτευσης
«Έχουμε μια κυβέρνηση που όλο το προηγούμενο διάστημα αδιαφόρησε για την ακρίβεια και τώρα που τα πράγματα δυσκόλεψαν μας λέει ότι η κρίση είναι αμιγώς εξωγενής» δήλωσε ο τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία και βουλευτής Μεσσηνίας, Αλέξης Χαρίτσης, στην Ολομέλεια της Βουλής κατά την συζήτηση του σ/ν του ΥΠΑΝ για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο.
«Από τον Ιανουάριο είχαμε την υψηλότερη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος πανευρωπαϊκά, ήμασταν η μόνη χώρα στην Ευρώπη με τον κατώτατο μισθό καθηλωμένο στα επίπεδα του 2010 και φτάσαμε σε ιστορικό υψηλό για την βενζίνη ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου, πριν από τον πόλεμο δηλαδή» αντιπαρέβαλλε ο ίδιος. «Έχουμε πια υψηλό 25ετίας στον πληθωρισμό, το διαθέσιμο εισόδημα μειώνεται συνεχώς, κυρίως για τους ευάλωτους και τα μικρομεσαία στρώματα, και μόλις χθες είχαμε άλμα 39% στο Χρηματιστήριο της Ενέργειας» επισήμανε χαρακτηριστικά.
«Με ευθύνη της κυβέρνησης έχουμε οδηγηθεί στην σημερινή κατάσταση» συνέχισε ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ, τονίζοντας ότι είναι «πολιτική επιλογή να ιδιωτικοποιήσετε την επικουρική ασφάλιση με κόστος στο δημόσιο 1,5 δισ. τον χρόνο, όσο δηλαδή θα κόστιζε η μείωση του ΕΦΚ στην ενέργεια για το ίδιο διάστημα».
Και πρόσθεσε: «Εδώ και μήνες λέμε ότι απαιτούνται μέτρα ανάσχεσης της κρίσης: πλαφόν στα τιμολόγια της ενέργειας, φορολόγηση στα υπερκέρδη των παρόχων, αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ, μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα και του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης».
Ως προς το νομοσχέδιο επισήμανε ότι «η Ηλεκτρονική Υπηρεσία Μίας Στάσης για τις επιχειρήσεις, σχεδιάστηκε το 2016 και υλοποιήθηκε το 2018 επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ» όπως και «η διαπραγμάτευση των τροποποιήσεων της ευρωπαϊκής οδηγίας που ενσωματώνονται στο νομοσχέδιο». «Πρόκειται δηλαδή για μια απολύτως αυτονόητη νομοθετική παρέμβαση που στηρίζεται στο κεκτημένο της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ» σχολίασε.
«Οι αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας μας υποθηκεύονται από μια κυβέρνηση που ούτε θέλει ούτε μπορεί να προστατεύσει την κοινωνία και την οικονομία» δήλωσε ο Αλ. Χαρίτσης, καταλήγοντας: «Είναι η ώρα για μια μεγάλη πολιτική αλλαγή με μια προοδευτική κυβέρνηση που θα κηρύξει τον πόλεμο στη ανακρίβεια, θα συγκρουστεί με τα κερδοσκοπικά συμφέροντα, θα εφαρμόσει δημόσιες πολιτικές, θα ενισχύσει το κοινωνικό κράτος, θα προσελκύσει και θα υλοποιήσει επενδύσεις».
