Είναι γνωστό ότι η μεσογειακή διατροφή συμβάλει στη υγεία της καρδιάς και τη μακροζωία.
Τώρα, επιστήμονες βρήκαν νέα, σούπερ-οφέλη της μεσογειακής δίαιτας και μέσα από τις πιο πρόσφατες έρευνες, φαίνεται ότι συμβάλει σημαντικά στη μείωση του όγκου του εγκεφάλου που ξεκινά ως φυσική διαδικασία από την ηλικία των 40 ετών.
Οι επιστήμονες βρήκαν νέα στοιχεία που συνδέουν τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στη μεσογειακή διατροφή με τη μείωση της ταχύτητας γήρανσης του εγκεφάλου.
Μελέτη που διεξήχθη από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Ιλινόις και του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα-Λίνκολν στις ΗΠΑ, διαπίστωσε ότι ορισμένα θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων τύπων λιπαρών οξέων, αντιοξειδωτικών και φυτικών χρωστικών ουσιών, μπορεί να διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην υγιή γήρανση του εγκεφάλου.
Την ίδια στιγμή οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η έρευνά τους μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη φροντίδα για όσους έχουν προδιάθεση για παθήσεις όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, αλλά και γενικότερα της άνοιας.
Στο πλαίσιο της μελέτης, 100 γνωστικά υγιείς συμμετέχοντες, ηλικίας 65-75 ετών, υποβλήθηκαν σε μια σειρά εξετάσεων που περιλάμβαναν γνωστικές αξιολογήσεις, απεικόνιση του εγκεφάλου και ανάλυση αίματος.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ένα συγκεκριμένο προφίλ θρεπτικών συστατικών στο αίμα εκείνων που είχαν καλύτερες γνωστικές επιδόσεις.
«Η παρούσα μελέτη εντοπίζει συγκεκριμένα μοτίβα βιοδεικτών θρεπτικών συστατικών που είναι πολλά υποσχόμενα και έχουν ευνοϊκές συσχετίσεις με μετρήσεις της γνωστικής απόδοσης και της υγείας του εγκεφάλου», σημείωσε ο Aron Barbey, ένας από τους συν-συγγραφείς της μελέτης.
Τα συστατικά της μεσογειακής διατροφής στα τρόφιμα που βοηθούν τον εγκέφαλο
Τα ευεργετικά θρεπτικά συστατικά περιλάμβαναν έναν συνδυασμό λιπαρών οξέων όπως το βακενικό, το γονδοϊκό και το α-λινολενικό, καθώς και αντιοξειδωτικά και φυτικές χρωστικές cis-λουτεΐνη, trans-λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, μαζί με δύο μορφές βιταμίνης Ε και χολίνης.
Αυτό το προφίλ θρεπτικών συστατικών συσχετίζεται, με τη σειρά του, με θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται στη μεσογειακή διατροφή, η οποία έχει συσχετιστεί στο παρελθόν από έρευνες με την υγιή γήρανση του εγκεφάλου.
«Διερευνήσαμε συγκεκριμένους βιοδείκτες θρεπτικών συστατικών, όπως το προφίλ λιπαρών οξέων, που είναι γνωστό στη διατροφική επιστήμη ότι ενδεχομένως προσφέρουν οφέλη για την υγεία. Αυτό ευθυγραμμίζεται με τον εκτεταμένο όγκο ερευνών στον τομέα που καταδεικνύει τις θετικές επιδράσεις της μεσογειακής διατροφής στην υγεία», δήλωσε ο δρ. Barbey.
«Από τη μελέτη μας φάνηκε ότι τα συστατικά της συγκεκριμένης διατροφής έχουν θετική επίδραση στον εγκέφαλο», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Η νέα έρευνα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι μία από τις πρώτες και η μεγαλύτερη που συνδυάζει απεικόνιση του εγκεφάλου, βιοδείκτες αίματος και επικυρωμένες γνωστικές αξιολογήσεις.
Ωστόσο, οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι η μελέτη είναι συσχετιστική και δεν υποδηλώνει άμεσα ότι η μετάβαση σε μια διατροφή που περιλαμβάνει αυτά τα θρεπτικά συστατικά, μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη γήρανση του εγκεφάλου.
Σε επόμενες έρευνες, ελπίζουν να διεξάγουν ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές για να προσδιορίσουν συγκεκριμένα ποια θρεπτικά συστατικά, έχουν ευνοϊκές συσχετίσεις με τη γνωστική λειτουργία και την υγεία του εγκεφάλου και να διαπιστώσουν αν έχουν αποτελέσματα, όταν αυτά χορηγούνται υπό τη μορφή συγκεκριμένων συμπληρωμάτων διατροφής.
«Αυτό θα μας επιτρέψει να αξιολογήσουμε οριστικά αν η αύξηση των επιπέδων αυτών των συγκεκριμένων προφίλ θρεπτικών συστατικών οδηγεί αξιόπιστα σε βελτιώσεις στις επιδόσεις σε γνωστικά τεστ και σε μετρήσεις της δομής, της λειτουργίας και του μεταβολισμού του εγκεφάλου», καταλήγει ο δρ. Barbey.
Ποια είναι τα πιστοποιημένα προϊόντα της μεσογειακής διατροφής
Τα χαρακτηριστικά προϊόντα της μεσογειακής διατροφής είναι:
- Πολλά φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά (καθημερινή κατανάλωση)
- Ελαιόλαδο, ως το βασικό λίπος.
- Κατανάλωση άπαχου κόκκινου κρέατος μόνο μερικές φορές το μήνα ή λίγο συχνότερα σε μικρές ποσότητες
- Χαμηλή ως μέτρια κατανάλωση άλλων τροφίμων ζωικής προέλευσης, όπως γαλακτοκομικά προϊόντα με εξαίρεση το τυρί και το γιαούρτι τα οποία μπορούν να καταναλώνονται καθημερινά
- Κατανάλωση ψαριού και πουλερικών, μερικές φορές τη βδομάδα
- Λογική κατανάλωση κρασιού (κυρίως κατά τα γεύματα)
Κόκκινο κρέας
Το κόκκινο κρέας καταλαμβάνει την κορυφή της Πυραμίδας της Μεσογειακής Δίαιτας, όπου υπάρχει η ένδειξη «λίγες φορές το μήνα ή λίγο συχνότερα σε μικρές ποσότητες».
Παρόλο που τα διαθέσιμα στοιχεία δεν μπορούν να θεωρηθούν καταλητικά, υπάρχουν ενδείξεις από ένα σημαντικό αριθμό επιστημονικών μελετών, ότι η υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου (καρδιοπάθειας) καρκίνου του εντέρου και πιθανόν άλλων καρκίνων. Επειδή τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στο κόκκινο κρέας παρέχονται και από άλλα τρόφιμα (όσπρια, σόγια), το κρέας δεν είναι απαραίτητη τροφή και μπορεί να περιοριστεί, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Πυραμίδας.
Ψάρια, πουλερικά
Αυτά τα ζωικής προέλευσης προϊόντα, μπορούν να καταναλώνονται λίγες φορές την βδομάδα. Το είδος των λιπαρών που περιέχουν δεν αποτελεί τόσο μεγάλο κίνδυνο σε σύγκριση με αυτό του κόκκινου κρέατος. Εν πάση όμως περιπτώσει επιβάλλεται όπως το δέρμα από το κοτόπουλο και τα πουλερικά αφαιρείται πριν από το μαγείρεμα και τα τρόφιμα αυτά να μην τηγανίζονται.
Ελαιόλαδο
Το ελαιόλαδο είναι το παραδοσιακό λάδι της περιοχής και αντικαθιστά όλα τα άλλα λίπη και έλαια στην διατροφή της Ελλάδας, της Νότιας Ιταλίας και άλλων μεσογειακών περιοχών (γύρω στο 1960).
Το ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, ελαττώνει τις λιποπρωτεϊνες χαμηλής πυκνότητας (LDL ή «κακή χοληστερόλη»). Επίσης περιέχει σημαντικές ποσότητες αντιοξειδωτικών, όπως η βιταμίνη Ε – που προστατεύουν από τον καρκίνο και που προφανώς βοηθούν στην πρόληψη της εναπόθεσης της «κακής χοληστερόλης» που αποφράσσουν τις αρτηρίες.