Το τριετές ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης και καταπολέμησης κουνουπιών της Περιφέρειας Κρήτης βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη, με τις δράσεις του να υλοποιούνται στο σύνολο των περιοχών παρέμβασης και με τα αποτελέσματα να κρίνονται ιδιαιτέρως ικανοποιητικά.
Οι στόχοι του έργου είναι αφενός η προάσπιση της Δημόσιας Υγείας από νόσους μεταδιδόμενες από κουνούπια, αφετέρου ο περιορισμός της όχλησης (τσιμπήματα) που προκαλείται από αυτά.
Στις αναφορές των πολιτών για την εμφάνιση μεγάλου αριθμού κουνουπιών, η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας ενημερώνει πως το τελευταίο διάστημα καταγράφονται στο δίκτυο παρακολούθησης τοπικά αυξημένοι πληθυσμοί εντόμων, «χειρονόμους» (Chironomus spp. – Meigen) , τα οποία οι πολίτες συγχέουν με κουνούπια. Αυτή τη στιγμή το φαινόμενο εντοπίζεται κυρίως στις περιοχές της Γιοφύρου στο Ηράκλειο, ενώ ενδέχεται να παρατηρείται σε μικρότερο βαθμό τοπικά και σε άλλες περιοχές.
Το φαινόμενο δεν αφορά κουνούπια αλλά τους λεγόμενους «χειρονόμους» της μεγάλης τάξης των διπτέρων, της οποίας τα ενήλικα μοιάζουν με κουνούπια αλλά δεν τσιμπούν, διότι δεν έχουν προβοσκίδα, δε μεταδίδουν ασθένειες όπως τα κουνούπια και μόνο σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκληθεί αλλεργική αντίδραση σε άτομα με ευαισθησία.
Πρόκειται επομένως για ακίνδυνα έντομα με πολύ μικρό κύκλο ζωής (είναι εύκολα αντιληπτός ο πληθυσμός των νεκρών εντόμων) και με βιολογία σημαντικά διαφοροποιημένη από αυτή των κουνουπιών. Οι αυξημένοι πληθυσμοί «χειρονόμων» οφείλονται στον πυθμένα των ρεμάτων με υψηλό οργανικό φορτίο (ρύπους) και στο μικροκλίμα των περιοχών στις οποίες παρατηρούνται.
Σε κάθε περίπτωση, η παρουσία τους είναι ένα παροδικό φαινόμενο, το οποίο και παρακολουθείται συστηματικά.
Οι πολίτες καλούνται να λαμβάνουν μέτρα για μείωση της όχλησης τόσο από τους «χειρονόμους» όσο και για τα κουνούπια. Τέτοια μέτρα περιλαμβάνουν:
• Αποφυγή του ανάμματος εξωτερικών φώτων των κτιρίων και κυρίως αυτών που βρίσκονται στις βεράντες και τις εισόδους των σπιτιών
• Αντικατάσταση των λαμπτήρων λευκού φωτός με άλλες κίτρινου φωτός
• Τοποθέτηση πυκνών συρμάτινων πλεγμάτων (σήτες) σε εξωτερικές πόρτες και παράθυρα
• Κλείσιμο των παραθυρόφυλλων και των κουρτινών το βράδυ, ώστε να μη φαίνεται το εσωτερικό φως των σπιτιών από μακριά και να προσελκύονται οι «χειρονόμοι».
• Χρησιμοποίηση ηλεκτρικών συσκευών παγίδευσης εντόμων
• Στα κέντρα αναψυχής/ξενοδοχεία που διαθέτουν υπαίθριους χώρους εστίασης να αποφεύγεται το άναμμα του λευκού φωτός και να μην τοποθετούνται τραπέζια για τους πελάτες κάτω από λάμπες (φωτεινές πηγές).