Ο Βενέδικτος ο 16ος γίνεται ο 1ος Πάπας που παραιτείται εδώ και αιώνες (1415 μ.Χ.). Πηγές από το Βατικανό αναφέρουν ότι η περίοδος μεταξύ της παραίτησης και της εκλογής νέου Πάπα θα είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομη, χωρίς όμως να έχει διευκρινιστεί ακόμη πότε θα συνεδριάσουν σχετικά οι Καρδινάλιοι. Σύμφωνα με εκτιμήσεις η θέση θα μείνει κενή τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Μαρτίου.
Τους λόγους που πήρε την απόφαση να παραιτηθεί ανέλυσε σε επίσημη ανακοίνωσή του:
Σας κάλεσα σε αυτό το εκκλησιαστικό συμβούλιο, όχι μόνο για τους τρεις αγιοποιήσεις, αλλά και για να σας ανακοινώσω μια απόφαση μεγάλης σημασίας για τη ζωή της Εκκλησίας.
Αφού επανελλειμένα δοκίμασα τη συνείδησή μου ενώπιον του Θεού, κατέληξα με βεβαιότητα ότι οι δυνάμεις μου, λόγω της προχωρημένης ηλικίας, δεν επαρκούν πλέον για την επαρκή άσκηση των καθηκόντων μου. Γνωρίζω καλά ότι τα καθήκοντά μου, λόγω της ουσιώδους πνευματικής τους φύσης, πρέπει να εκτελούνται όχι μόνο με λόγια αλλά και με πράξεις καθώς και με προσευχές και πραγματικό πόνο.
Ωστόσο, στο σημερινό κόσμο, όπου οι αλλαγές είναι ραγδαίες και οι ερωτήσεις που εγείρονται για το βάθος της πίστης είναι πολλές, για να καταφέρεις να εκτελέσεις τα καθήκοντα του Πάπα, απαιτείται δύναμη τόσο πνευματική όσο και σωματική. Αισθάνομναι ότι αυτή μου η δύναμη, τους τελευταίους μήνες έχει περιοριστεί, σε τέτοιο βαθμό που νιώθω ότι δεν μπορώ να εκτελέσω επαρκώς τα καθήκοντα που μου έχουν ανατεθεί.
Για το λόγο αυτό, και κατανοώντας απολύτως τη σοβαρότητα της πράξης μου, με απόλυτη ελευθερία δηλώνω ότι παραιτούμαι από Πάπας, θέση στην οποία βρίσκομαι από τις 19 Απριλίου 2005. Από τις 28 Φεβρουαρίου, η Επισκοπή της Ρώμης θα είναι κενή και το Συμβούλιο των Καρδιναλίων θα εκλέξει το νέο Ποντίφικα.
Αγαπητά αδέλφια, σας ευχαριστώ ειλικρινά για όλη την αγάπη σας και όλη τη στήριξη που μου παρείχατε. Σας ζητώ συγγνώμη για όλες μου τις αδυναμίες. Τώρα, ας εμπιστευτούμε την Αγία Εκκλησία στα χέρια του Ιησού Χριστού και ας ικετεύσουμε την Παναγία, ώστε να βοηθήσει τους Καρδινάλιους να εκλέξουν το νέο Ποντίφικα. Όσο για εμένα, επιθυμώ μελλοντικά να υπηρετήσω την Αγία Εκκλησία αφιερώνοντας πλήρως τον εαυτό μου στην προσευχή.
