Του Ζώη Σταύρου, μέλους του ΔΣ της
Ομοσπονδίας Ενώσεων Συλλόγων Γονέων Περιφέρειας Κρήτης.
Καλοκαίρια πάντα, δεκαετίες τώρα, με τα σχολεία κλειστά, οι κυβερνήσεις, μηδέ μιας εξαιρουμένης, σαν τον κλέφτη, φέρνουν τα πιο αντιδραστικά νομοσχέδια για την παιδεία. Το τέταρτο σε σειρά φέτος νομοσχέδιο για την «αναβάθμιση» του σχολείου, έρχεται να συμπληρώσει το παζλ των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων, που προώθησαν όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια.
Απέναντι στο κυβερνητικό αφήγημα για «αναβάθμιση και στήριξη της εκπαίδευσης» με το νομοσχέδιο, οι γονείς χρειάζεται να απαντήσουμε αποφασιστικά, με κριτήριο τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών μας.
Ειδικότερα:
Για την αυτονομία της σχολικής μονάδας. Αυτονομία πρακτικά θα πει ακόμη μεγαλύτερη υποχρηματοδότηση από μεριάς κράτους. Μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια τα πενιχρά οικονομικά των σχολείων έχουν μειωθεί κατά 67%, ενώ το «15% για την παιδεία» μιας ολόκληρης γενιάς φαντάζει ποσό μυθικό. Το Σχολείο τώρα πλέον θα πρέπει να βρει χρηματοδότες, οι οποίοι θα έχουν λόγο άμεσα ή έμμεσα ακόμα και στο τι θα διδαχθεί.
Θα κατηγοριοποιηθούν περαιτέρω τα σχολεία σε «ελίτ» και «παρακατιανά», όπως ήδη επιχειρείται με τις λογικές «αριστείας» και τα αντίστοιχα σχολεία, που βέβαια δε συνδέονται με τις πανεπιστημιακές σχολές επιστημών αγωγής, αλλά με τον ασφυκτικό έλεγχο του υπουργείου και των βιομηχάνων. Αυτό σημαίνει ότι τα απομακρυσμένα σχολεία, τα σχολειά των υποβαθμισμένων περιοχών δε θα έχουν τις ίδιες δυνατότητες να επιβιώσουν, ενώ ο συνολικός σχεδιασμός της κυβέρνησης θα οδηγήσει σε μεγάλη σχολική διαρροή για τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών.
Για το λεγόμενο πολλαπλό βιβλίο. Στο σπάσιμο του ενιαίου χαρακτήρα του σχολείου, αλλά και τη διαφοροποίηση του επιπέδου ακόμη και μέσα σε τμήματα της ίδιας τάξης, θα συντελέσει και το πολλαπλό βιβλίο, στην ίδια ύλη, αλλά με διαφορετικό βαθμό εμβάθυνσης, παραδειγμάτων, ασκήσεων, εικονογράφησης, δραστηριοτήτων κλπ, για πιο ανεβασμένους και πιο «κουμπούρες» (κατά τον αποκρουστικό όρο του συστήματος) μαθητές, αντί να βοηθιούνται όλοι ολόπλευρα κι εξίσου. Αντί για ένα ενιαίο σχολικό εγχειρίδιο για κάθε μάθημα, που στο περιεχόμενό του θα βοηθά τους μαθητές να κατανοήσουν τους νόμους της φύσης, μα και τις νομοτέλειες που κινούν την κοινωνία, στη θέση των απαρχαιωμένων, με στρεβλώσεις και αποσπασματικότητα, σημερινών βιβλίων.
Για την «ατομική αξιολόγηση» και η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων. Η σχεδιαζόμενη αξιολόγηση δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική ανάγκη και απαίτηση για στήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Βάζει στο απυρόβλητο το τι δεν κάνει το κεντρικό κράτος σε δαπάνες, σε κτιριακές υποδομές, σε βιβλία, σε συγκροτημένη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, σε μόνιμους διορισμούς (60.000 λείπουν αυτή τη στιγμή), σε στελέχωση των υποστηρικτικών δομών διάγνωσης και την ειδική αγωγή κλπ.
Στην πραγματικότητα δεν θα αξιολογείται το αν ο εκπαιδευτικός βοηθά τους μαθητές να κατακτήσουν τις βασικές έννοιες των επιστημών και να εμβαθύνουν σε αυτές. «Καλός» εκπαιδευτικός για το Υπουργείο θα είναι αυτός που «κυνηγά» χορηγούς, διαχωρίζει του μαθητές του, καλλιεργεί λογικές επιχειρηματικότητας, εθελοντισμού, και πάνω από όλα… δεν φέρνει αντιρρήσεις.
Για τα λεγόμενα εργαστήρια δεξιοτήτων. Αλήθεια δε μπορούν η σεξουαλική αγωγή, η κυκλοφοριακή κλπ να ενταχθούν σε ενιαίο αναλυτικό πρόγραμμα και ανάλογα με την ηλικία να αναπτύσσονται στη λογική της σπειροειδούς διάταξης της ύλης, παρά το γενικό πασάλειμμα των εργαστηρίων δεξιοτήτων; Είναι πρόκληση να μιλούν για «δημιουργικό» σχολείο με τα εργαστήρια δεξιοτήτων, όταν έχουν πετάξει τα καλλιτεχνικά μαθήματα ως «άχρηστα» από τη δημόσιο σχολείο. Όταν το σχολείο δεν έχει τα εργαλεία του (εποπτικό υλικό, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και εργαστήρια που θα στηρίζουν τη διδασκαλία, συγκροτημένες βιβλιοθήκες για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, με βιβλιοθηκονόμους κτλ).
Για τη λεγόμενη αντίστροφη μάθηση. Σύμφωνα με αυτή, ένας μαθητής που δε γνωρίζει την ύλη θα μπορεί στο σπίτι να προετοιμαστεί στο παρακάτω μάθημα και την άλλη μέρα θα το διδάξει στους συμμαθητές του, ενώ στην τάξη θα εμβαθύνουν! Η αντίληψη αυτή είναι πέρα για πέρα σκοταδιστική, αντιεπιστημονική και θα αναγκάσει τους γονείς να καταλήξουν στα ιδιαίτερα από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Αυτός που μπορεί να διδάξει στους μαθητές είναι ο δάσκαλος στην τάξη. Αυτός έχει και την παιδαγωγική κατάρτιση και την διδακτική εμπειρία. Αυτός γνωρίζει τις λεκτικές και εξωλεκτικές αντιδράσεις του μαθητή στη δια ζώσης διδασκαλία του και θα κρίνει αν πρέπει να τονίσει παραπάνω κάποια σημεία, να εξηγήσει λέξεις, να προχωρήσει σε επιπλέον ασκήσεις και σε ποιου βαθμού δυσκολίας.
Λογικές «μαθαίνω μόνος μου» είναι επικίνδυνες και μεγαλώνουν όλο και περισσότερο το χάσμα ανάμεσα στις επιστημονικές δυνατότητες της εποχής μας και στο τι τελικά μαθαίνει κανείς. Η στόχευση είναι ο μαθητής να μη βγει πολίτης καλλιεργημένος που θα διεκδικεί καλύτερο μέλλον, που αυτό απαιτεί συγκροτημένη γενική παιδεία, αλλά από πολύ νωρίς να αποδεχτεί την τάξη του και τη λογική ότι θα επιμορφώνεται, θα δουλεύει, θα βγαίνει στην ανεργία, και πάλι από την αρχή, τη μια μηχανικός, την άλλη οικοδόμος, την άλλη γκαρσόνι και πάει λέγοντας… Αν όμως η τσέπη του γονιού είναι γεμάτη, υπάρχουν ιδιωτικά σχολεία, ιδιαίτερα, κολλέγια χωρίς ελάχιστες βάσεις εισαγωγής κλπ…
Εντωμεταξύ, το γονεϊκό κίνημα, στην παρούσα φάση, έχει δεχθεί πλήγμα με το σύνολο των δυσκολιών που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας, ενώ γίνεται συστηματική προσπάθεια από την κυβέρνηση να καλλιεργηθεί κλίμα αδράνειας των γονέων, εφησυχασμού. Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη τον νέο συνδικαλιστικό νόμο, δεν αποκλείεται να δούμε να μπαίνει και στο γονεϊκό κίνημα σχέδιο για ηλεκτρονικές εκλογές, με άλλα λόγια σχέδιο με διάτρητες διαδικασίες, το οποίο οι γονείς θα πετάξουμε στο καλάθι των αχρήστων, όπως έκαναν δάσκαλοι και καθηγητές με την ηλεκτρονική ψηφοφορία στα Υπηρεσιακά Συμβούλια.
Με βάση τα παραπάνω, η φωνή του γονεϊκού κινήματος πρέπει να ακουστεί δυνατά μέσα στο καλοκαίρι :
· Για να δυναμώσει ο αγώνας ενάντια στα αντι εκπαιδευτικά σχέδια της κυβέρνησης (ήδη η πρώτη μαχητική απάντηση δόθηκε στις 7 Ιούλη).
· Για να προετοιμάσει για τον Σεπτέμβρη τον τρόπο με τον οποίο θα ανοίξουν τα σχολεία (μέτρα προστασίας μαθητών και εκπαιδευτικών απέναντι στην πανδημία, για την κάλυψη των κενών, με δεδομένο ότι οι διορισμοί – ψίχουλα της κυβέρνησης είναι πολύ μακριά από τις πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης).
· Για να μαζικοποιηθει και να δυναμώσει το γονεϊκό κίνημα σε αγωνιστική κατεύθυνση, μέσα από τις συλλογικές διαδικασίες που θα έχουμε με την έναρξη της σχολικής χρονιάς.