Με αφορμή το κλείσιμο της περιφερειακής υπηρεσίας των Γενικών Αρχείων του Κράτους στο νομό Ρεθύμνης, η Aντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης, Μαρία Λιονή, απέστειλε σχετική επιστολή στον υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων, Ανδρέα Λοβέρδο, στην οποία εκφράζει την απορία και τον ιδιαίτερο προβληματισμό της για το κλείσιμο της υπηρεσίας στο νομό.
Η συγκεκριμένη απόφαση ήρθε μετά και την ανάκληση της απόσπασης της εκπαιδευτικού που ήταν το μοναδικό άτομο που εργαζόταν στη συγκεκριμένη υπηρεσία.
Σύμφωνα με την Aντιπεριφεριάρχη, η περίπτωση του Ρεθύμνου, «όπου εν μια νυκτί έκλεισε η αρχειακή υπηρεσία χωρίς μάλιστα να προηγηθεί ανάλογη ενημέρωση της Κεντρικής Υπηρεσίας των ΓΑΚ, αποτελεί τη μοναδική σε ολόκληρη τη χώρα και σηματοδοτεί πληθώρα προβλημάτων για το σύνολο της τοπικής κοινωνίας και ειδικότερα για επαγγελματικούς κλάδους, όπως οι δικηγόροι και οι ερευνητές».
Η κα Λιονή ενημερώνοντας τον αρμόδιο υπουργό αναφέρει πως «…τα ΓΑΚ Ρεθύμνου εξυπηρετούν καθημερινά ερευνητές αλλά και το κοινό σχετικά με τη χορήγηση αντιγράφων, λόγω του ότι στην Υπηρεσία απόκεινται 276.000 συμβολαιογραφικές πράξεις κι ένα μεγάλο μέρος των δικαστικών αρχείων του νομού και των Υποθηκοφυλακείων, που παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση. Παράλληλα, τα ΓΑΚ Ρεθύμνου επιτελούν και εκπαιδευτικό ρόλο καθώς την τρέχουσα περίοδο έχουν δεχτεί φοιτητές για πρακτική άσκηση από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, ενώ υπάρχουν μεταπτυχιακοί φοιτητές που εκπονούν σεμιναριακές και μεταπτυχιακές εργασίες».
Σύσσωμοι οι φορείς και οι πολίτες του νομού από κοινού με την αντιπεριφέρεια ζητούν να αναθεωρηθεί η απόφαση η οποία έχει ανυπολόγιστες αρνητικές επιπτώσεις για τον τόπο και προτάσσοντας τη λογική και το κοινωνικό συμφέρον να καλυφθούν από το υπουργείο τα οργανικά κενά με άλλον τρόπο.
Ξανθός: «Ξαφνικός θάνατος» των Υπηρεσίας των Γενικών Αρχείων του Κράτους στο Ρέθυμνο
Σχετική με το θέμα δήλωση έκανε και ο βουλευτής Ρεθύμνου του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός με αφορμή την ανάκληση της απόσπασης της μοναδικής υπαλλήλου των ΓΑΚ:
“Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους στο Ρέθυμνο έχουν προσφέρει σπουδαίο έργο στον τομέα της διάσωσης αρχείων και ιστορικών τεκμηρίων τα τελευταία 22 χρόνια υποστηρίζοντας το έργο των Σχολών του Πανεπιστημίου Κρήτης και πάμπολλων ιστορικών ερευνητών. Καθημερινά συνεργάζονται με δικηγόρους, συμβολαιογράφους και απλούς πολίτες αφού στην Υπηρεσία φυλάσσονται πλήθος από συμβολαιογραφικές πράξεις κι ένα μεγάλο μέρος των δικαστικών αρχείων του Νομού Ρεθύμνου. Αυτή τη στιγμή τα ΓΑΚ Ρεθύμνου έχουν δεχτεί φοιτητές για πρακτική άσκηση από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, ενώ υπάρχουν μεταπτυχιακοί φοιτητές που εκπονούν σεμιναριακές και μεταπτυχιακές εργασίες.
Στην Περιφερειακή Υπηρεσία των ΓΑΚ Ρεθύμνου δεν υπηρετεί μόνιμο προσωπικό. Η φιλόλογος που εργαζόταν εκεί (η απόσπασή της είχε ανανεωθεί την 1η Αυγούστου 2014) είχε οργανώσει εξαρχής το αρχείο και έχει πολύτιμη εμπειρία ως προς τη διαχείρισή του και τη λειτουργία της Υπηρεσίας. Η αιφνιδιαστική και αναίτια ανάκληση της απόσπασης της συγκεκριμένης εκπαιδευτικού στις 18 Νοεμβρίου συνεπάγεται τον «ξαφνικό θάνατο» της Υπηρεσίας και προξενεί περισσότερα προβλήματα απ’ όσα επροτίθετο να επιλύσει. Ενδεικτικό στοιχείο της προχειρότητας με την οποία λαμβάνονται τόσο σημαντικές αποφάσεις είναι ότι δεν είχε καν ενημερωθεί η Κεντρική Υπηρεσία των ΓΑΚ. Σύμφωνα με το Νόμο 1946/1991 προβλέπεται Υπηρεσία των ΓΑΚ σε κάθε πρωτεύουσα Νομού. Επιπλέον το κλείσιμό της αφήνει σοβαρές εκκρεμότητες σχετικά με τις εκκαθαρίσεις αρχείων (π.χ. Πρωτοδικείο Ρεθύμνου), τη διαχείριση του πλούσιου αρχειακού υλικού, τη συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης καθώς και την τακτοποίηση χρηματικών υποχρεώσεων σε προμηθευτές.
Σε μια εποχή οικονομικής και κοινωνικής κρίσης είναι άμεση ανάγκη και στοιχειώδης πολιτική υποχρέωση να στηριχθούν φορείς πολιτισμού, εκπαίδευσης και ενίσχυσης της ιστορικής συνείδησης του πολίτη. Ενώ στην Αθήνα κορυφώνονται οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 100 χρόνων (1914-2014) από την ίδρυση των Γενικών Αρχείων του Κράτους και είναι καθολική η αναγνώριση της προσφοράς του στη διάσωση της συλλογικής μνήμης το κλείσιμο των ΓΑΚ Ρεθύμνου αποτελεί βήμα οπισθοδρόμησης. Δεν πρέπει να υποβαθμίζεται και να απαξιώνεται η λειτουργία του εθνικού αρχειακού φορέα εφόσον η ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφορία αποτελεί βασική λειτουργία της ∆ημοκρατίας και ουσιαστικό δικαίωμα του πολίτη. Μαζί με τους συλλογικούς φορείς και τους πολίτες του Ρεθύμνου ζητάμε την ανάκληση της παραπάνω απόφασης καθώς και τη συνέχιση και αναβάθμιση της λειτουργίας των ΓΑΚ Ρεθύμνου”.
