Σε μια κίνηση που προκαλεί τεράστια αναστάτωση στην αγορά ακινήτων και στους ιδιοκτήτες γης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχωρά, μέσω Προεδρικού Διατάγματος, σε δραστική αναοριοθέτηση των οικισμών σε ολόκληρη τη χώρα. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, όλα τα οικόπεδα κάτω των 4 στρεμμάτων θεωρούνται πλέον μη οικοδομήσιμα, προκαλώντας τεράστια απώλεια στην αξία τους και ουσιαστικά «παγώνοντας» την αξιοποίησή τους.
Η απόφαση αυτή στηρίζεται σε πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο ακύρωσε τις διευρύνσεις των ορίων χιλιάδων οικισμών με λιγότερους από 2.000 κατοίκους, που είχαν εγκριθεί από τις Νομαρχίες τη δεκαετία του 1980. Το ΣτΕ έκρινε ότι οι τότε αποφάσεις δεν ήταν σύννομες, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει το θεσμικό υπόβαθρο που επέτρεπε τη δόμηση σε πολλές περιοχές.
Η νέα πραγματικότητα κατατάσσει τους οικισμούς σε τρεις ζώνες και αναγνωρίζει ως οικοδομήσιμα μόνο τα οικόπεδα άνω των δύο στρεμμάτων που διαθέτουν πρόσωπο σε υφιστάμενο δρόμο. Τα μικρότερα οικόπεδα χάνουν αυτομάτως τον οικοδομικό τους χαρακτήρα, ενώ η μελλοντική επέκταση των οικισμών απαγορεύεται ρητά, ακόμα και σε περιοχές όπου υπήρχε έντονη ανοικοδόμηση τις τελευταίες δεκαετίες.
Πλήγμα δέχονται ιδιαίτερα ιδιοκτήτες που αγόρασαν οικόπεδα ως άρτια και οικοδομήσιμα, βασιζόμενοι σε επίσημα έγγραφα και πρακτικές δεκαετιών. Πλέον, οι εκτάσεις τους χαρακτηρίζονται ως «αγροτεμάχια» ή «χωράφια», χωρίς καμία προοπτική ανάπτυξης.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος δηλώνει ότι εξετάζει τη θέσπιση «ειδικού καθεστώτος» για την αντιμετώπιση του προβλήματος, που ενδέχεται να επιτρέπει τη δόμηση με πιο ελαστικούς όρους – χωρίς, ωστόσο, σαφές χρονοδιάγραμμα ή εγγυήσεις.
Η ρύθμιση δεν αφορά οικισμούς:
- με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων,
- που δημιουργήθηκαν μετά το 1983,
- ή βρίσκονται σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) συγκεκριμένων νομών (Αττικής, Εύβοιας, Κορινθίας, Θεσσαλονίκης, Πιερίας, Χαλκιδικής).
Για χιλιάδες πολίτες, η γη που κάποτε ήταν σύμβολο ασφάλειας και επένδυσης, μετατρέπεται πλέον σε παγίδα χωρίς προοπτική.