-Δεν βρίσκω δουλειά!
-Δεν βρίσκω εργάτες…
Ένας πραγματικός διάλογος μεταξύ ανέργων – υποαπασχολουμένων και εργοδοτών ο οποίος, εκτός από αληθινός, εμπεριέχει και μια τραγική μοίρα: την (αχρείαστη) ανεργία τριβής και την δυσκολία σύζευξης, ελλείψει κινήτρων, μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.
Ειδικά εν όψει της τουριστικής σεζόν η έλλειψη εργατικών χεριών λαμβάνει διαστάσεις οικονομικής κατάρρευσης ολόκληρων περιοχών. Στη ορεινή Ελλάδα, περισσότερο από τα νησιά και τις παραθαλάσσιες περιοχές, κλείνουν επιχειρήσεις ή τμήματα αυτών (εστιατόρια σε ξενοδοχεία) λόγω έλλειψης ορισμένων ειδικοτήτων (μαγείρων, σερβιτόρων κ.α.).
Και από την άλλη, τυχόν μετακίνηση από τα (μεγάλα) αστικά κέντρα προς την περιφέρεια προς αναζήτηση εργασίας σημαίνει αλλαγή κοινωνικών συνθηκών, διαμονή σε φρικτές συνθήκες «τύπου Μανωλάδας» και απουσία προοπτικής.
Αποτέλεσμα, οι νέοι να μην εξελίσσονται, ο ΟΑΕΔ (νυν ΔΥΠΑ) να καταβάλει σε περισσότερους επιδόματα, να σημειώνεται ανάσχεση της οικονομικής επέκτασης.
Ιδού 10 λόγοι που οι εργοδότες δεν συναντώνται με τους… εργαζόμενους:
1) Το υψηλό ενεργειακό κόστος, η απουσία επενδύσεων εκσυγχρονισμού, η έλλειψη τραπεζικού δανεισμού, οι δυσκολίες εισαγωγής προϊόντων τεχνολογίας σε μια απομακρυσμένη περιοχή της Ευρώπης -η οποία, ωστόσο, τιμολογείται ακριβά σε «καθεστώς ευρώ»- και, κυρίως, η απουσία Δικτύων εξαγωγής έχουν οδηγήσει σε τεράστια συμπίεση του εργατικού κόστους. Και αυτό σαν αναγκαία συνθήκη εξισορρόπησης του ανταγωνισμού. Επί παραδείγματι, οι αμοιβές στην βιομηχανία ή την εστίαση-σέρβις είναι σκανδαλωδώς απαράδεκτες. Γι’ αυτό και παρατηρείται τόσο υψηλή συγκέντρωση ανειδίκευτων εργατών στον τουριστικό κλάδο…
2) Σε πολλές περιπτώσεις συμμετοχής των επιχειρήσεων σε προγράμματα απασχόλησης της ΔΥΠΑ, η εργατική αμοιβή εξαντλείται στο ύψος της κρατικής επιχορήγησης. Χωρίς να προσαυξάνεται εξ ιδίων ο μισθός μέχρι τα νόμιμα… Και χωρίς η διάρκεια της απασχόλησης να επεκτείνεται πέραν της συμβατικής υποχρέωσης (διάρκεια προγράμματος)…
3) Είτε κάποιος εργαζόμενος απασχολείται από το 2010 είτε προληφθεί σήμερα, ο βασικός μισθός (που αποτελεί τον τρόπο αμοιβής στο 30% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα) είναι ίδιος. Και αυτό λόγω της κατάργησης των 3ετιών (προσαύξηση 10% για κάθε 3ετία).
4) Το μεγάλο πλήθος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η θεσμική κατακρεούργηση των κλαδικών συμβάσεων επιτρέπει την συμπίεση όλων των αποδοχών στην περιοχή του βασικού μισθού. Οι επιχειρήσεις αποφεύγουν τα μισθολογικά κίνητρα για την προσέλκυση εργαζομένων…
5) Το έμμεσο-μη μισθολογικό εργατικό κόστος επιβαρύνει την επιχείρηση χωρίς να αμείβεται ο μισθωτός, Για παράδειγμα, πλέον ο μισθωτός με τον βασικό μισθό πληρώνει φόρο!
6) Το υψηλό κόστος των ενοικίων αποτρέπει την αναγκαία γεωγραφική κινητικότητα για την κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας. Και όπου προσφέρεται στέγη, αυτή είναι σε άθλιες παραγκουπόλεις ή σε τροχόσπιτα και κοντέινερ.
7) Στη διάρκεια της πανδημίας βελτιώθηκαν τα τυπικά προσόντα των νέων (απόκτηση πτυχίων και μεταπτυχιακών τίτλων, ακόμη και με τηλεκπαίδευση), συνήθης στις ανθρωπιστικές επιστήμες, κάτι που λειτουργεί αποτρεπτικά ως προς την ένταξη σε τεχνικές ειδικότητες (που ζητάει η αγορά)…
8) Η υποαπασχόληση, η εργασία πρωί-απόγευμα και οι «ειδικότητες πολυεργαλείο» (ένας για όλες τις δουλειές), γνώρισμα των μικρών επιχειρήσεων με λιγότερους από 10 μισθωτούς, εντατικοποιεί την εργασία με ευθύνες και χωρίς πρόσθετη αμοιβή…
9) Η ΔΥΠΑ αδυνατεί να μεσολαβήσει πραγματικά μεταξά προσφοράς και ζήτησης στην αγορά εργασίας με αποτέλεσμα να μην γεφυρώνεται το κενό στην παραγωγή. Ένα χάσμα που επεκτείνεται με την απουσία τεχνικών ειδικοτήτων ή την μη πρόβλεψη για εισαγωγή σπουδαστών σε ειδικότητες που αναζητούνται σε τοπικό επίπεδο. Ίσως και με κριτήριο την εντοπιότητα (ξενοδοχοϋπάλληλοι στη Ρόδο, Γεωπόνου στη Λάρισα) και να καλύπτονται έτσι οι κενές θέσεις στα ΑΕΙ.
10) Τα εποχικά επιδόματα ανεργίας (κατά τη χειμερινή περίοδο) έχουν περιοριστεί δραστικά, με αποτέλεσμα πολλοί εργαζόμενοι του τουριστικού κλάδου να έχουν αποσυρθεί. Στον τουρισμό μένουν όσοι εργάζονται το καλοκαίρι σε μια μεγάλη αλυσίδα σε κάποιο ελληνικό νησί και το χειμώνα συνεχίζουν στον ίδιο όμιλο στην Αυστρία ή την Ελβετία…
