Αυτός είναι ο τίτλος του πρώτου προσωπικού βιβλίου της καταξιωμένης στιχουργού Δέσποινας Σπαντιδάκη το οποίο αποτελείται από δύο μέρη μια και οι άπειρες πολύ καλές μαντινάδες της δεν ήταν εύκολο να χωρέσουν σε ένα.
Την έκδοση και διανομή του βιβλίου ανάλαβε η εταιρεία ‘’Φαιστός’’ του Αντώνη Χατζηδάκη και ομολογουμένως έχει κάνει μια υπέροχη δουλειά, ενώ την επιμέλεια και σελιδοποίηση έκανε ο καταξιωμένος ραδιοφωνικός παραγωγός και στιχουργός Νίκος Τζιρτζιλάκης.
Την Δέσποινα Σπαντιδάκη την γνώρισα πριν αρκετά χρόνια την εποχή που άρχισε να ανατέλλει το άστρο της με αφορμή μια τυχαία συνάντηση που είχε με τον Γιώργο Βιτώρο, έναν άνθρωπο στον οποίον οφείλει πολλά η μαντινάδα και οι στιχουργοί της Κρήτης.
Ο σημαντικός αυτός άνθρωπος της παράδοσης και του πολιτισμού μας με το σπάνιο ένστικτο που διαθέτει, κατάλαβε από την πρώτη στιγμή ότι αυτή η δυναμική Ηρακλειώτισα (από τους Στόλους της Μεσσαράς) έχει ένα τεράστιο εσωτερικό πλούτο που καταφέρνει να τον εξωτερικεύει σε μορφή μαντινάδας. Η Δέσποινα δεν διαθέτει μόνο το χάρισμα της εκπληκτικής μαντιναδολόγισσας μια και πρωτοπορεί ανοίγοντας νέους δρόμους, δημιουργώντας θέματα, πάνω στα οποία πατούν και ακολουθούν πολλοί άλλοι, αλλά διαθέτει σπάνιες αρετές της γυναίκας της Κρήτης, όπως σεμνότητα, τιμιότητα, ειλικρίνεια, φιλοξενία, σεβασμό στον σύζυγο, τα παιδιά της, τους συγγενείς της και στους γεροντότερους. Διαθέτει συμπόνια στους ασθενέστερους, ευαισθησία προς τον συνάνθρωπο, αμνησικακία και ένα πλατύ χαμόγελο που σε κατακτά από την πρώτη στιγμή που την γνωρίζεις.
Είναι πολλά και σπάνια τα χαρίσματα της Δέσποινας που θα χρειαστεί ένα βιβλίο για να αποτυπωθούν, το θέμα μου όμως έχει να κάνει με την παρουσίαση του διπλού βιβλίου της που έγινε πριν από λίγο καιρό στο γραφικό χωριό της τους Στόλους Μεσαράς όπου παραβρέθηκαν πολύ σπουδαίοι καλλιτέχνες της κρητικής μουσικής με τους οποίους έχει συνεργαστεί η Δέσποινα Σπαντιδάκη, καθώς επίσης ο πρόεδρος Κρητών Στιχουργών ‘’Μιχάλης Καυκαλάς’’ Κωστής Βενιανάκης και σημαντικοί στιχουργοί της Κρήτης που ανάθεσαν στον συγκινημένο κεντρικό παρουσιαστή Γιώργο Βιτώρο να διαβάσει μαντινάδες και ρίμες που αναφερόταν στην σπουδαία αυτή στιχουργό που είναι και γραμματέας του ανωτέρω συλλόγου. Παρών ο δήμαρχος Γόρτυνας κ. Σχοιναράκης που μίλησε με τα καλύτερα λόγια, δημοτικοί σύμβουλοι, άνθρωποι της παράδοσης και του πολιτισμού, αλλά και οι Ρεθεμνιώτες Σπαντιδάκηδες με μπροστάρη τον αντιστράτηγο Βαγγέλη Σπαντιδάκη που μίλησε με κολακευτικά λόγια για την συγγενιά του.
Πολύ σπουδαία η συμβολή του Γιάννη Μπιζανάκη από τις Κορφές που είχε αναλάβει τον ρόλο του συντονιστή ώστε η εκδήλωση να κυλήσει ομαλά λόγω της πληθώρας των ομιλητών και των μουσικών. Το βιβλίο για το οποίο μίλησαν όλοι με πολύ κολακευτικά σχόλια περιέχει υπέροχες μαντινάδες όπως
Δε χαμηλώνουν τα βουνά για κανενούς τη χάρη
η δύναμη σου στην κορφή σε βγάνει πορπατάρη.
Ποιος σταματά τον ποταμό τσι μέρες του Γενάρη
και ποιος στσ΄ αγάπης το θεριό έβαλε χαλινάρι.
Με μια σου τρίχα δέσε με να υποταχτώ σε σένα
εγώ απου δεν έκανα τον δούλο σε κανένα.
Χρυσή κλωστή επέρασα στου νου μου τη βελόνα
και τη μορφή σου εκέντησα, στο πλάνο του χειμώνα.
Αν ήμουν τριαντάφυλλο και μ΄ έκοβες μια μέρα
με τ΄ άρωμα μου σ΄ αγαπώ θα σου΄ γραφα στη χέρα.
Δίδυμους μας εγέννησες μάνα μου με τον πόνο
κι΄ ας λές εσύ πως έκαμες ένα κοπέλι μόνο.
Στον Άδη μάνα δε γεννά ούτε βλογούνται γάμοι
κι΄ όμως πληθιαίνει ο κόσμος του αντις για να ΄ποκάμει.
Ελάχιστο δείγμα από την υπέροχη συλλογή μαντινάδων που περιέχονται στο βιβλίο της που σας το προτείνω ανεπιφύλακτα τόσο για εσάς όσο και για δώρο σε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο που σίγουρα θα το εκτιμήσει πολύ. Στο Ρέθυμνο το βιβλίο της Δέσποινας υπάρχει στο βιβλιοπωλείο ‘’Κλαψινάκης’’.
Κλείνοντας και αφού ευχηθώ καλοτάξιδο το βιβλίο της καλής μου φίλης Δέσποινας (της αρχόντισσας όπως την αποκαλώ) θα της πω
Στση μαντινάδας το βουνό και με χιονιά μεγάλη
εσύ ανοίγεις κοπαριά και σ΄ακλουθούν οι άλλοι.
Σημ. Για όσους δεν καταλαβαίνουν τη λέξη κοπαριά λέω ότι είναι αυτό που κάνει ο μπροσταρόκριγιος που όταν αποκλειστούν τα πρόβατα από το χιόνι μπαίνει μπροστά και ανοίγει δρόμο κόβοντας το χιόνι ώστε να τα οδηγήσει σε ασφαλές τόπο.
Γιώργης Σηφάκης (Σιμισακογιώργης)
Ιδρυτικό μέλος Κρητών Στιχουργών ‘’Μ.Καυκαλάς’’
