ΔΕΘ 2021: Όλα τα μέτρα που εξήγγειλε ο Μητσοτάκης

Με ένα πακέτο 24 μέτρων, ο Πρωθυπουργός, πατώντας σε ένα σενάριο ανάπτυξης 5,9%, ανοίγει τον “κρατικό κορβανά” σε μια προσπάθεια να προλάβει μια ανεπανόρθωτη πολιτική ζημία λόγω ακρίβειας, αλλά και να απευθυνθεί σε πολιτικές ομάδες με υψηλή πολιτική σημασία, όπως οι νέοι και τα ανώτερα στρώματα της λεγόμενης μεσαίας τάξης.

Μειώσεις φόρων και εισφορών, πακέτο 7 μέτρων για τη νεολαία ανάμεσα στα οποία είναι και η παροχή πακέτων δεδομένων για “ατέλειωτο σερφάρισμα”, δράσεις για την ακρίβεια, αλλά και την επιχειρηματικότητα περιελάμβανε η ομιλία χτες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, που σηματοδοτεί την επόμενη μέρα της οικονομικής πολιτικής στη χώρα.

Πάντως ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, απέφυγε να προχωρήσει σε γενναίες μειώσεις εμμέσων φόρων (ΦΠΑ και ΕΦΚ), που αποτελούν τους πιο άδικους αλλά λειτουργούν ως επιταχυντές ακρίβειας,, αλλά και σε αναφορές για το “χαράτσι” του τέλους επιτηδεύματος. Παράλληλα για τον ΕΝΦΙΑ παρέπεμψε στη συζήτηση του προϋπολογισμού μένοντας στο ότι οι περισσότεροι θα πληρώσουν λιγότερα. Επίσης πρόβαλε περισσότερο παρεμβάσεις σε φόρους κεφαλαίου (π.χ. φόρος για γονικές παροχές και δωρεές, ενώ δεν ανέφερε το τι θα γίνει με τις κληρονομιές, ή ο φόρος στη συγκέντρωση κεφαλαίου), ενώ δεν ανέφερε το τι θα γίνει με τις κληρονομιές), συγκέντρωση κεφαλαίου, ενώ δεν στάθηκε στο τι θα γίνει με το καυτό θέμα της αποπληρωμής του χρέους ης πανδημίας, όπως το ζητούν οι φορείς της αγοράς, περιοριζόμενος στην αναφορά για τη “διαγραφή” του 50% της Επιστρεπτέας Προκαταβολής.

Επίσης συνεχίζοντας μια “επιδοματική” “παράδοση” της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που κατέκρινε στο παρελθόν, επέλεξε να πράξει ανάλογα και π.χ. να αυξήσει (και σωστά βέβαια) το ποσό για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης, αλλά και να στηρίξει τους νέους με το “πρώτο ένσημο”. Βέβαια προώθησε κι ένα μέτρο με επικοινωνιακό αντίκτυπο όπως αυτό με τα δωρεάν πακέτα δεδομένων, που εφόσον η χρήση τους δε γίνεται μόνο σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα μπορούσε να κριθεί και θετικά.

Το ύψος, πάντως, του πακέτου, αναμένεται να προσδιοριστεί μέσα από τις ανακοινώσεις του οικονομικού επιτελείου, ωστόσο εκτιμάται, με βάση την τεκμηρίωση που δημοσιοποίησε χτες το Πρωθυπουργικό γραφείο, ότι υπερβαίνει τα 3 δισεκ. ευρώ σε βάθος διετίας. Αναμφίβολα κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα με δεδομένο ότι ήδη έχει προηγηθεί μια παρέμβαση 41 δισεκ. από το 2020 μέχρι το 2021, για τη στήριξη της οικονομίας.

Πηγές χρηματοδότησης

Η αναθεώρηση, προς τα πάνω, των προβλέψεων για την πορεία της οικονομίας, το χαμηλό κόστος δανεισμού λόγω των παρεμβάσεων της ΕΚΤ, αλλά και η συνέχιση και το 2022 των χαλαρών δημοσιονομικών κανόνων για τα κράτη μέλη της ΕΕ, δίνουν το περιθώριο, για τις κινήσει αυτές που ενέχουν προεκλογικό άρωμα αλλά κι ένα ρίσκο, εφόσον, κυρίως οι προβλέψεις για την πορεία του ΑΕΠ, δεν επαληθευτούν. Υπενθυμίζεται ότι η προσθήκη μίας μονάδας στο ΑΕΠ δίνει ώθηση πάνω από 1,5 δισεκ. στο ΑΕΠ, αλλά και δημιουργεί σημαντικό αντίστοιχο δημοσιονομικό χώρο. Άρα με δεδομένο ότι πάνω από δυο μονάδες είναι η σχετική αναθεώρηση (από το 3,6% στο 5,9%) που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός εύκολα γίνεται αντιληπτό “πόθεν” θα έλθει ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος.

Επενδύσεις, ιδιωτικοποιήσεις και δημόσια έργα

Στις επενδύσεις, πάντως και στο εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, ειδικά σε δίκτυα στρατηγικής σημασίας, που πάντα αποτελούν σημείο ενδιαφέροντος για επενδυτές, ποντάρει η κυβέρνηση για τους ρυθμούς ανάπτυξης.

Χαρακτηριστική η αναφορά του Πρωθυπουργού:

“Πρόσφατα, ολοκληρώθηκε η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού. Θα αποφέρει στα δημόσια ταμεία, σε βάθος χρόνου, παραπάνω από 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Και μόλις χθες, ανακοινώθηκε η πώληση του 49% -δηλαδή μειοψηφικού πακέτου- του ΔΕΔΔΗΕ, έναντι 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ. Είναι ένα τίμημα που -δεν σας κρύβω- ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις μας και το οποίο εξασφαλίζει πολύτιμους πόρους, τους οποίους η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού θα διαθέσει σε επενδύσεις εκσυγχρονισμού του δικτύου της, ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών και καλύτερη εξυπηρέτηση των καταναλωτών.

Προχθές, επίσης, ολοκληρώθηκε η πώληση της ΔΕΠΑ Υποδομών, με τη βελτιωμένη προσφορά της Italgas, που έφτασε τα 733.000.000 ευρώ.

Όλα αυτά αποδεικνύουν την ανάταση του επενδυτικού περιβάλλοντος και την εμπιστοσύνη των ξένων θεσμικών, αλλά και στρατηγικών επενδυτών στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Κάτι που επιβεβαιώνεται και από μια ακόμα αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, αυτή τη φορά από τον οίκο Scope Rating που ανακοινώθηκε χθες λίγο πριν τα μεσάνυχτα.

Το τεράστιο έργο της ανάπλασης του Ελληνικού ξεκίνησε. Δρομολογείται, επιτέλους επίσης, ο βόρειος άξονας της Κρήτης: 294 χιλιόμετρα, 35.000 νέες θέσεις εργασίας. Η Κρήτη ενώθηκε με υπόγειο ηλεκτρικό δίκτυο με την ηπειρωτική χώρα και εκεί θεμελιώθηκε ήδη και το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι.

Μαζί προχωρούν κρίσιμα έργα για τα οποία είχαμε δεσμευτεί. Το βόρειο τμήμα του Ε65 που θα συνδέσει τη Θεσσαλία, την Κεντρική Ελλάδα, με τη Δυτική Μακεδονία. Και βέβαια το Μετρό της Θεσσαλονίκης που θα είναι έτοιμο στα τέλη του 2023, ενώ και στην Αθήνα η Γραμμή 4 θα εξυπηρετεί -όταν ολοκληρωθεί- 1.000.000 επιβάτες.

Ο τόπος μας -όπως είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν και οι πολλοί επισκέπτες που ήρθαν στην Ελλάδα φέτος το καλοκαίρι- διαθέτει πλέον 14 ανακαινισμένα αεροδρόμια. Είναι ήδη έτοιμα να αξιοποιηθούν τέσσερα σημαντικά λιμάνια μας για να ακολουθήσουν έξι ακόμα. Σε νέα τροχιά κινούνται, επίσης, τα ναυπηγεία μας, η αμυντική μας βιομηχανία, ενώ σε διάφορες περιοχές της χώρας βρίσκονται σε εξέλιξη μεγάλες επενδύσεις που φτάνουν τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ” ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.

Τα 24 μέτρα

Στο φόντο αυτό τα μέτρα που εκτείνονται σε πολλές κοινωνικές ομάδες αλλά αναμφισβήτητα φέρουν ισχυρό θετικό πρόσημο σε όσους “έχουν κατέχουν”, καθώς πάντα οι μειώσεις άμεσων φόρων είναι ευεργετικές για τα ανώτερα στρώματα (πχ φόρος δωρεών, γονικών παροχών) είναι, με βάση την κυβέρνηση, τα εξής:

1. Επεκτείνεται για όλο το 2022 η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και η μείωση των τριών μονάδων των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα. Κόστος 1,58 δις για το 2021 και 1,58 δις για το 2022.
2. Από τον Ιανουάριο του 2022 μειώνεται ο φόρος επιχειρήσεων από το 24% στο 22%. Κόστος 183 εκατ. ευρώ για το 2022.
3. Μειώνεται το ποσοστό επιστροφής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών ανάλογα με την πτώση των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης.
   Πιο συγκεκριμένα εφόσον έχει τηρηθεί η ρήτρα διατήρησης εργαζομένων που προβλεπόταν σε κάθε κύκλο επιστρεπτέας, επιστρέφεται:
   
   – Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών πριν την 1η Ιανουαρίου 2019 και έχουν θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:
   Επιστρέφεται το εν τέταρτο (25%) εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020 σε σχέση με το 2019 άνω του 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.
   Επιστρέφεται το εν τρίτο (33,3%) εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020 σε σχέση με το 2019 μεταξύ 30% και 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.

-Για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το 50%.

-Για νέες επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών μετά την 1η Ιανουαρίου 2019 ή είχαν μηδενικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:

Επιστρέφεται το εν τέταρτο (25%) εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020 σε σχέση με το 2019 (εφόσον είχαν καταγράψει θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019) άνω του 30% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.

-Για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το εν τρίτο (33,3%).

Με βάση το ανωτέρω σχήμα υπολογίζεται ότι:

To 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το εν τέταρτο (25%),

το 39% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το εν τρίτο (33,3%),

το 33% θα επιστρέψουν το 50%.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα στις επιστρεπτέες 1 έως 3 επιστρεφόταν από 50% έως και 100% ανάλογα με την πτώση τζίρου, ενώ για όλες τις επιχειρήσεις στις επιστρεπτέες 4 έως 7 επιστρεφόταν το 50%.

Επιπροσθέτως των ανωτέρω ισχύει έκπτωση 15% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του ποσού προς επιστροφή έως 31 Δεκεμβρίου 2021. Σε διαφορετική περίπτωση το ποσό καταβάλλεται σε 60 δόσεις από τον Ιανουάριο 2022.

Δημοσιονομικό κόστος που επιβαρύνει το 2021: 660 εκατ. ευρώ.

4. Επεκτείνεται η εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές, τον καφέ και μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και το τουριστικό πακέτο έως τον Ιούνιο του 2022. Δημοσιονομικό κόστος για Οκτ.-Δεκ. 2021: 64 εκ. ευρώ. Δημοσιονομικό κόστος για το 2022: 211 εκ. ευρώ.
5. Μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυμναστήρια και τις σχολές χορού από 24% σε 13% από 1η Οκτωβρίου 2021 έως τον Ιούνιο του 2022. Δημοσιονομικό κόστος για Οκτ.-Δεκ. 2021: 1 εκ. ευρώ. Δημοσιονομικό κόστος για το 2022: 4 εκ. ευρώ.
6. Επεκτείνεται η αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης από τον Οκτώβριο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2022. Δημοσιονομικό κόστος για Οκτ.-Δεκ. 2021: 4,5 εκ. ευρώ. Δημοσιονομικό κόστος για το 2022: 9 εκ. ευρώ.
7. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό έως τον Δεκέμβριο του 2021. Δημοσιονομικό κόστος για το 2021: 16 εκατ. ευρώ. Δημοσιονομικό κόστος για το 2022: 6 εκατ. ευρώ.
8. Δίνεται αποζημίωση ειδικού σκοπού για επιπλέον δύο μήνες για τους καλλιτέχνες (για τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο) και τους ξεναγούς (για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο). Δημοσιονομικό κόστος για το 2021: 30 εκατ. ευρώ.
9. Επεκτείνεται το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ έως το τέλος του 2021. Δημοσιονομικό κόστος για το 2021: 50 εκ. ευρώ.
10. Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης δόσεων δανείων νοικοκυριών που επλήγησαν από την Πανδημία “ΓΕΦΥΡΑ” για τρεις μήνες με κάλυψη 40% επί των δόσεων δανείων. Κόστος 48 εκ. ευρώ για το 2021.
11. Επεκτείνεται το πρόγραμμα των 100.000 νέων θέσεων εργασίας για άλλες 50.000 θέσεις. Κόστος: 169 εκ. στον προϋπολογισμό του 2022.
12. Φορολογικά κίνητρα για τη χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών: Από τον Ιανουάριο του 2022 και έως το 2025, το 30% των δαπανών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής προς συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους και μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως, εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών προσώπων.

Ενδεικτικοί Κλάδοι:

• Eργασίες υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ελαιοχρωματιστή
• Οικιακές υπηρεσίες, Υπηρεσίες καθαρισμού, Υπηρεσίες φροντίδας παιδιών, Υπηρεσίες για βοήθεια ατόμων στο σπίτι
• Γυμναστήρια, σχολές χορού
• Ταξί
• Νομικές υπηρεσίες
• Επιπλέον, οι δαπάνες για ιατρικές, οδοντιατρικές και κτηνιατρικές υπηρεσίες μετρούν διπλά στο ελάχιστο όριο δαπανών 30% με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.

13. Αναμορφώνεται το πλαίσιο της φορολοταρίας: Σήμερα σε κάθε φορολοταρία 1.000 τυχεροί κερδίζουν από 1.000 ευρώ, με κόστος 12 εκ. ευρώ ετησίως. Τι προτείνεται:

• Θα δίνεται διαφορετική στάθμιση ανάλογα με το ποσοστό του εισοδήματος που καταναλώνεται.
• Πολίτες με χαμηλότερο οικογενειακό εισόδημα και με περισσότερα τέκνα θα έχουν προσαύξηση στον αριθμό των λαχνών και στην πιθανότητα να κερδίσουν.

Τα βραβεία της λοταρίας κάθε μήνα θα κλιμακώνονται και θα φτάνουν έως και τις 50.000 ευρώ. Επιπλέον τα Χριστούγεννα θα υπάρχει ιδιαίτερη λοταρία με βραβεία έως και 100.000 ευρώ.

14. Χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση:

Από την 1η Ιανουαρίου 2022 και για τρία έτη, επιλεγμένες δαπάνες που αφορούν σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό έως εκατό τοις εκατό (100%).

15. Κίνητρα για συγχωνεύσεις και εξαγορές:

Από την 1η Οκτωβρίου 2021 μειώνεται κατά 50% ο φόρος στην συγκέντρωση κεφαλαίου. Δημοσιονομικό κόστος 18 εκατ. ευρώ ετησίως.

Οι ατομικές επιχειρήσεις δύνανται μέσω συμπράξεων να δημιουργήσουν νέο νομικό πρόσωπο ανώτερης μορφής, ώστε να υπόκεινται στην φορολογία των νομικών προσώπων με ευνοϊκούς όρους.

Για τις επιχειρήσεις-νομικά πρόσωπα που συγχωνεύονται σε νέο νομικό πρόσωπο ή που συγχωνεύονται δια απορροφήσεως από υφιστάμενο νομικό πρόσωπο, δημιουργώντας σημαντικές οικονομίες κλίμακας, θα παρέχεται έκπτωση 30% επί του ποσού του οφειλόμενου φόρου για τρία έτη.

Δανεισμός: Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις είναι ένα από τα πέντε κριτήρια επιλεξιμότητας για την πρόσβαση στα δάνεια των 12,7 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, με πολύ χαμηλό επιτόκιο.

16. Καταργείται ο φόρος γονικών παροχών-δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού, που αφορά γονικές παροχές-δωρεές έως 800.000 ευρώ, από 1η Οκτωβρίου 2021. Κόστος 26 εκατ. ετησίως.
17. Πρώτο ένσημο: Για το 2022 και προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανεργία των νέων στα πλαίσια αντιμετώπισης των συνεπειών του κορονοϊού, όλοι οι νέοι από 18 έως 29 ετών που δεν έχουν προηγούμενη εργασιακή εμπειρία και θα προσληφθούν εντός του έτους, λαμβάνουν για 6 μήνες προπληρωμένο χρόνο εργασίας που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για την πρώτη τους απασχόληση. Η ενίσχυση ανέρχεται σε 1200 ευρώ για τους πρώτους 6 μήνες πλήρους απασχόλησης. Από αυτό το ποσό τα μισά θα τα λαμβάνει ο εργαζόμενος (επιπλέον του μισθού του) ως κίνητρο εύρεσης εργασίας και τα υπόλοιπα ο εργοδότης ως επιδότηση του μισθολογικού κόστους. Για εργασία μερικής απασχόλησης που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 50% της πλήρους, θα δίνεται το ήμισυ του ποσού. Δημοσιονομικό κόστος 28 εκατ. ευρώ για το 2021 και 14 εκατ. ευρώ για το 2022.
18. Μειώνεται το τέλος συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας από 12% έως 20% που κυμαίνεται σήμερα στο 10% και καταργείται για νέους έως 29 ετών από 1η Ιανουαρίου 2022. Δημοσιονομικό κόστος: 68 εκατ. ευρώ κατ’έτος.
19. Από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 επεκτείνεται η χορήγηση στεγαστικού επιδόματος και στους σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ (υπολογίζεται ότι περίπου 5.000 από τους 20.000 σπουδαστές των δημόσιων ΙΕΚ θα ζουν σε άλλη πόλη και θα καλύπτουν τα εισοδηματικά/περιουσιακά κριτήρια ώστε να καταστούν δικαιούχοι). Δημοσιονομικό κόστος για το 2022: 5 εκατ. ευρώ.
20. Μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών προχωρούμε στην μείωση των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ που θα ισχύσει για το 2022. Τα αποτελέσματα αυτής της άσκησης που είναι σε εξέλιξη θα είναι διαθέσιμα έως τα τέλη του έτους. Η άσκηση στόχο έχει την δικαιότερη κατανομή του φόρου με παράλληλη μείωση του ΕΝΦΙΑ για την πλειονότητα των πολιτών από το νέο έτος.
21. Για το 4ο τρίμηνο του 2021 (μήνες Οκτώβριο έως Δεκέμβριο) επιδοτούνται για το σύνολο του πληθυσμού οι πρώτες 300 Kwh με ποσό 30 €/Mwh, αντισταθμίζοντας σχεδόν το σύνολο της αναμενόμενης αύξησης του ρεύματος. Σημειώνεται ότι η μέση κατανάλωση για ένα τυπικό νοικοκυριό κυμαίνεται στις 300-400 Kwh μηνιαίως. Η ανωτέρω επιδότηση ισχύει και για επαγγελματικά τιμολόγια χαμηλής τάσης. Το κόστος για το τρίμηνο ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ και θα επιδοτηθεί από την ανακατανομή των εσόδων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων.
22. Μειώνεται σε μόνιμη βάση από 1η Οκτωβρίου 2021 το ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή από το 13% στο 6%. Δημοσιονομικό κόστος: 15 εκ. ευρώ κατ’έτος.
23. Επίδομα θέρμανσης. Αυξάνεται το ποσό ενίσχυσης για το επίδομα θέρμανσης που θα δοθεί τον Δεκέμβριο του 2021 κατά 20%. Δημοσιονομικό κόστος για το 2021: 15 εκ. ευρώ.
24. Σχεδιάζεται καινοτόμο πρόγραμμα του Υπουργείου Υγείας για τον γενικό πληθυσμό, με πόρους του ταμείου ανάκαμψης ύψους 120 εκατ. ευρώ, για την διενέργεια δωρεάν προληπτικών εξετάσεων καρκίνου τραχήλου της μήτρας, καρκίνου Μαστού, καρκίνου Παχέος Εντέρου και διαγνωστικών εξετάσεων για καρδιαγγειακό κίνδυνο.