Εγκαινιάστηκε και λειτουργεί από 25-10-2017, στην «αίθουσα περιοδικών εκθέσεων» του Στρατιωτικού Μουσείου Χρωμοναστηρίου, η ιστορική έκθεση με θέμα: «Η προσφορά των Κυπρίων στους αγώνες του Έθνους».
Το εκθεσιακό υλικό παρουσιάζει άγνωστα ιστορικά γεγονότα από τη προσφορά των Κυπρίων στους αγώνες του Έθνους, από το 1821 έως το 1940, μίας προσφοράς που αναδεικνύει τις κοινές ιστορικές μας καταβολές στους αγώνες για την ανεξαρτησία, τη θρησκεία, το πολιτισμό, παρά την απόσταση που μας χωρίζει και είναι μόνο γεωγραφική. Το αξιόλογο εκθεσιακό υλικό θα παραμείνει στο Στρατιωτικό Μουσείο έως την άνοιξη του 2018.
Την εκδήλωση, τίμησαν με την παρουσία τους οι Θρησκευτικές, Πολιτικές και Στρατιωτικές αρχές του Ρεθύμνου, καθώς επίσης και μέλη του Συλλόγου Κυπρίων Ν. Χανίων, ο οποίος αποτελεί και το μοναδικό οργανωμένο σύλλογο Κυπρίων στη Κρήτη. Η εκδήλωση πλαισιώθηκε από ιστορικές αναφορές του αγώνα των Κυπρίων, από τον Δντή του Μουσείου, χαιρετισμό από το πρόεδρο του Συλλόγου Κυπρίων Νομού Χανίων και παραδοσιακά τραγούδια του απελευθερωτικού αγώνα των Κυπρίων, από τη «Χορωδία Κυριών Χρωμοναστηρίου», ενώ έκλεισε με ξενάγηση από τον Δντή του Μουσείου, στην αίθουσα με το ιστορικό υλικό.
Η λειτουργία της έκθεσης αποτελεί ένα ιδιαίτερο σημαντικό γεγονός, όχι μόνο για το Ρέθυμνο, αλλά για ολόκληρη τη Κρήτη, με δεδομένο ότι το Στρατιωτικό Μουσείο Χρωμοναστηρίου, αποτελεί το τελευταίο σταθμό λειτουργίας της έκθεσης, μετά από τη Θεσσαλονίκη και τη Κύπρο. Τα ιδιαίτερα ιστορικά στοιχεία του αγώνα των Κυπρίων που περιλαμβάνει η έκθεση, αξίζουν επισκέψεων ιδιαίτερα από τα σχολεία, φορείς, πολίτες της Κρήτης και όχι μόνο, αφού αναδεικνύουν άγνωστες και πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές της κοινής ιστορίας Ελλάδας και Κύπρου.
Η άψογη συνεργασία και διοργάνωση της έκθεσης από τη Δνση και το προσωπικό του Στρατιωτικού Μουσείου, αναδεικνύουν επίσης το σημαντικό ρόλο της λειτουργίας του, ανεβάζοντας ακόμα πιο ψηλά το πήχη της προσφοράς του στη γνώση της ιστορίας μας, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό (με πρόσφατη τη συμμετοχή εκπροσώπων του σε εορταστικές εκδηλώσεις της ομογένειας, για τη Μάχη της Κρήτης στην Αστόρια της Νέας Υόρκης), αφού δικαίως έχει αναγνωριστεί διεθνώς από τα καλύτερα Μουσεία.
