Την πολυθεματική έκθεση Η Κρήτη από τον 19ο στον 20ό αιώνα. Οικονομία και κοινωνία, που αναδεικνύει τη μετάβαση του νησιού από τον οθωμανικό κόσμο στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος, θα εγκαινιάσει στις αίθουσες περιοδικών εκθέσεων του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης την Τρίτη 17 Δεκεμβρίου, στις 6 απόγευμα ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης. Πρόκειται για τη νέα περιοδική έκθεση του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης η οποία αποτελεί συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Κρήτης και της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την εκατονταετηρίδα της Ένωσης.
Η έκθεση αναπτύσσεται σε τέσσερις κύριες ενότητες – Πολιτική, Οικονομία, Κοινωνία και Πολιτισμός – και αξιοποιεί πλούσιο και σπάνιο αρχειακό – εικονογραφικό υλικό και αντικείμενα από τα αρχεία και τις συλλογές της ΕΚΙΜ, του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, του Ερευνητικού Ιδρύματος Salt στην Κωνσταντινούπολη και πολλών άλλων φορέων και ιδιωτών, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό. Χρονολογικά καλύπτει την περίοδο πέντε δεκαετιών: με αφετηρία τη Σύμβαση της Χαλέπας στα 1878, αφηγείται την πορεία προς την ένωση του νησιού με το ελληνικό κράτος, ενώ παράλληλα εξετάζει τις πιο χαρακτηριστικές μεταβολές που οι πολιτικές εξελίξεις επέφεραν στην τοπική κοινωνία ως τα μέσα της δεκαετίας του 1920, με αποκορύφωμα την αποχώρηση των μουσουλμάνων κατοίκων και την άφιξη των Μικρασιατών προσφύγων, γεγονότα που άλλαξαν οριστικά τον δημογραφικό χάρτη του νησιού.
Τρεις προβολές φωτογραφικού και κινηματογραφικού υλικού, μεταξύ των οποίων και το ντοκιμαντέρ Τα ξεχασμένα Βαλκάνια (παραγωγής 2012), σε διαφορετικά σημεία της έκθεσης εμπλουτίζουν το περιεχόμενό της, ενώ εικονογραφημένα χρονολόγια σε δυο οθόνες αφής συνοψίζουν αλλά και ενισχύουν τη διαθέσιμη για τον επισκέπτη πληροφορία.
Επιπλέον, η έκθεση συνοδεύεται από έναν πλούσια εικονογραφημένο δίγλωσσο κατάλογο (ελληνικά-αγγλικά), ενώ με τη βοήθεια ειδικής σήμανσης ο επισκέπτης καθοδηγείται στις σχετικές Μόνιμες Εκθέσεις (Ιστορική, Νομισματική, Εθνογραφική κ.α.) του Μουσείου, όπου μπορεί να αναζητήσει εξειδικευμένη πληροφόρηση για το θέμα που τον ενδιαφέρει.
Η έκθεση, που είχε ανοίξει για το κοινό την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του τριημέρου κορύφωσης των επετειακών εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, θα διαρκέσει ως τον Μάιο του 2014 και θα πλαισιωθεί από παράλληλες εκδηλώσεις, όπως η παρουσίαση του επετειακού συλλογικού τόμου Κυριαρχίες και συνειδήσεις στην ανατολική Μεσόγειο, 1880-1920, που εκδίδεται από την Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, σε συνεργασία με το Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Τέλος, με επίκεντρο την έκθεση αναπτύσσεται το ομώνυμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που απευθύνεται στους μαθητές των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού καθώς και όλων των τάξεων του Γυμνασίου, και προσφέρεται, όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα εκπαιδευτικά προγράμματα της ΕΚΙΜ, δωρεάν.
Η έκθεση αποτελεί εξολοκλήρου «εσωτερική παραγωγή» του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης: των στελεχών και συνεργατών του (Ε. Γραμματικάκη, Α. Καλουτσάκης, Α. Μπαλτατζή, Δ. Μαθιουδάκης, Φ. Καμπάνη, Δημήτρης και Αριάδνη Καλοκύρη, Βαγγέλης Παπαδάκης), καθώς και των εθελοντικά εργασθέντων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΙΜ (Μ. Δρακάκης, Ε. Τζεδάκη – Αποστολάκη, Α. Γαλενιανού, Α. Καλοκαιρινός).
