ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑ

Ενεργειακή «νάρκη» στον προϋπολογισμό

white smoke coming out from a building
Photo by Marcin Jozwiak on Pexels.com

Καταλύτης αναδεικνύεται το φυσικό αέριο για την δημοσιονομική πορεία της χώρας αλλά και τη διαμόρφωση του “πακέτου” ενισχύσεων για την ανάσχεση της ακρίβειας αλλά και των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης.

Ο δημοσιονομικός χώρος που θα δημιουργηθεί το καλοκαίρι, κύρια λόγω του τουρισμού και της εκτίναξης των ηλεκτρονικών συναλλαγών θα αποδοθεί στην κοινωνία το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και το 2023 προανήγγειλε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Ωστόσο, έστω κι αν έδωσε το στίγμα των παροχών που συνδέονται και με την πολιτική πορεία της κυβέρνησης, έθεσε τη βασική παράμετρο των δυνητικών κατανομών των υπεραποδόσεων στα έσοδα που φέρνει, κύρια, η καλή πορεία του τουρισμού.

Όπως είπε βασικό στοιχείο ανησυχίας, είναι το πώς κινείται καθημερινά το φυσικό αέριο. “Όσο ψηλότερα κινείται, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ανάγκη στήριξης στους λογαριασμούς του πολίτη. Αυτό σημαίνει ότι περιορίζονται οι δυνατότητες της πολιτικής ηγεσίας του Υπ. Οικονομικών να βοηθήσει την κοινωνία κάπου αλλού. Όταν, συνεπώς, το φυσικό αέριο εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες, κάθε πρωί κοιτάμε πώς εξελίσσεται η τιμή, του φυσικού αερίου, του πετρελαίου και άλλων συστατικών για να δούμε πού πηγαίνουμε και πού πρέπει να είναι η στήριξη των πολιτών” ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης σημείωσε ότι όσο αυξάνεται το ρωσικό φυσικό αέριο, θα πρέπει η κυβέρνηση να δίνει χρήματα για να μην δουν τις αυξήσεις αυτές και οι καταναλωτές. Μάλιστα ανέφερε ότι πάνω από 200 εκατομμύρια ευρώ διέθεσε η κυβέρνηση για τα ενεργειακά τον Αύγουστο, από τον προϋπολογισμό.

Όσον αφορά πρόσθετα μέτρα, επεσήμανε στον ΣΚΑΪ 100,3 ότι “το μόνο οικονομικό μέτρο που έχει κλειδώσει είναι ότι θα συνεχίζουμε να καλύπτουμε τις ανάγκες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και νοικοκυριών από πλευράς ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς αυτό είναι και η μεγάλη αβεβαιότητα.”

Ο κ. Σκυλακάκης εξήγησε ότι οι τιμές του φυσικού αερίου είναι δεκαπλάσιες απ’ ότι ήταν πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία και αυτό είναι ένα πρόβλημα που δεν μας αφήνει να κάνουμε μόνιμο προγραμματισμό.

Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι πρέπει να είναι κάποιος μάντης Κάλχας για να προβλέψει τις τιμές του φυσικού αερίου, σημειώνοντας ότι το φυσικό αέριο αποτελεί ένα μέρος του υβριδικού πολέμου που έχει εξαπολύσει η Ρωσία εναντίον της Ευρώπης παράλληλα με αυτόν στην Ουκρανία.

«Νάρκη»

Ουσιαστικά τα κορυφαία στελέχη του οικονομικού επιτελείου περιγράφουν ένα αβέβαιο σκηνικό, όπου κύρια πηγή κινδύνων είναι η τιμή του φυσικού αερίου. Έτσι, η όποια υπεραπόδοση στο μέτωπο των εσόδων, που σε ένα βαθμό είναι συγκυριακά (πληρωμές Επιστρεπτέας, πρόωρη εξόφληση ΕΝΦΙΑ) αναμένεται να “φαγωθεί”, σε πρώτη προτεραιότητα, από τις ενεργειακές επιδοτήσεις καθώς με δεδομένες τις τιμές στο φυσικό αέριο και ρεύμα, αλλά και την πρόθεση για συγκράτηση του κόστους ρεύματος, οι ενισχύσεις θα πρέπει να είναι αυξημένες.

Σε ύψος “ρετιρέ” το ρεύμα

Και πάλι άλλωστε σε ύψος “ρετιρέ” παραμένει το ρεύμα με την τιμή να είναι 410 ευρώ/MWh στην Αγορά Επόμενης Ημέρας για σήμερα Πέμπτη 18/8/2022, μειωμένη κατά 1% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Βέβαια, με τα ύψη αυτά στις τιμές η κυβέρνηση θα κληθεί να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη του κρατικού ταμείου πέρα από αυτήν του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης για να καλύψει τις απαιτήσεις των επιδοτήσεων. Να σημειωθεί ότι το δημοσιονομικό κόστος της παρέμβασης στα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας ώστε αυτά να είναι στα 16 -18 λεπτά η κιλοβατώρα προσδιοριζόταν στα 800 εκατ – με 1 δισ. ευρώ για το δεύτερο εξάμηνο του έτους, με τιμή αναφοράς στο φυσικό αέριο τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Ήδη, με τις τιμές Ιουλίου “εξανεμίστηκαν” 200 εκατ. ευρώ, ενώ με το φυσικό αέριο να είναι σταθερά τις τελευταίες μέρες πάνω από τα 225 ευρώ ανά μεγαβατώρα δεν αποκλείεται οι συνεισφορές του προϋπολογισμού να φτάσουν ακόμη και τα 400 εκατ. ευρώ, ανα μήνα και μέχρι τέλος του έτους, “ναρκοθετώντας” την υλοποίηση άλλων μέτρων.

Σε “ζάλη” οι πολίτες

Με αυτά τα δεδομένα, τις προβολές για την πορεία των τιμών, αλλά και τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες να παραπέμπουν σε αλλαγή τρόπου ζωής με έμφαση στην πολιτική του “θερμοστάτη” και όχι σε διασφαλίσεις επάρκειας και ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας, οι Ευρωπαίοι αλλά και οι Έλληνες έχουν μπροστά ένα θολό ορίζοντα.

Μάλιστα, απέναντι στις αναφορές της Ευρωπαϊκής ηγεσίας για εξοικονόμηση ενέργειας βλέπουν τα ρωσικά σενάρια για εκτόξευση της τιμής αερίου και βέβαια μένουν εκστατικοί. Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία προέβλεψε πως η μέση τιμή του εξαγόμενου φυσικού αερίου της θα υπερδιπλασιαστεί φέτος, φθάνοντας τα 730 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα, προτού μειωθεί σταδιακά μέχρι το τέλος του 2025, καθώς θα μειωθούν οι εξαγωγές φυσικού αερίου μέσω αγωγών.

Να σημειωθεί ότι πέρυσι, η Ρωσία είχε έσοδα 244,2 δισ. δολαρίων από τις εξαγωγές ενέργειας, σύμφωνα με το υπουργείο. Συνολικά, οι προβλέψεις του υπουργείου, τις οποίες είδε το Reuters νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, δείχνουν ότι η ρωσική οικονομία αντιμετωπίζει καλύτερα τις κυρώσεις από ό,τι αρχικά φοβόταν η Μόσχα και θα συρρικνωθεί λιγότερο από ό,τι αναμενόταν. Μάλιστα και η χώρας μας πληρώνει αδρά τη Μόσχα λόγω των τιμών ενέργειας πληρώνοντας ένα βαρύ τίμημα για τις επιλογές που έχουν γίνει σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τι πληρώνουμε στη Ρωσία;

Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο 2022 η αξία των εισαγωγών της Ελλάδας από τη Ρωσία ανήλθε σε 625,3 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 86,3% σε σχέση με τον Ιούνιο 2021 που ήταν 335,7 εκατ. ευρώ. Η αξία των εξαγωγών της Ελλάδας προς τη Ρωσία τον Ιούνιο 2022 ανήλθε σε 12,7 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 26,9% σε σχέση με τον Ιούνιο 2021 που ήταν 17,4 εκατ. ευρώ. Το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας-Ρωσίας τον Ιούνιο 2022 ήταν αρνητικό και ανήλθε σε 612,6 εκατ. ευρώ (έλλειμμα)

Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022 η αξία των εισαγωγών της Ελλάδας από τη Ρωσία ανήλθε σε 3.461,1 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 112,3% σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2021 που ήταν 1.630,1 εκατ. ευρώ. Η αξία των εξαγωγών της Ελλάδας προς τη Ρωσία την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022 ανήλθε σε 60,2 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 30,3% σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2021 που ήταν 86,4 εκατ. ευρώ. Το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας-Ρωσίας την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2022 ήταν αρνητικό και ανήλθε σε 3.400,9 εκατ. ευρώ (έλλειμμα).