Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιουνίου 2025, στο Δημαρχείο Αγίου Βασιλείου, εκδήλωση του Εσπερινού ΕΠΑΛ Σπηλίου, στο πλαίσιο περιβαλλοντικού προγράμματος με τίτλο «Η τουλίπα στης Γιούς τον Κάμπο».
Στην εκδήλωση έλαβε χώρα και η απονομή πτυχίων στους πρώτους αποφοίτους του σχολείου. Η εκδήλωση ανέδειξε τον πολύπλευρο ρόλο του σχολείου μας ως θεσμού που δεν περιορίζεται στη μετάδοση γνώσεων, αλλά συμμετέχει ενεργά στα ζητήματα του τόπου, ενισχύοντας την περιβαλλοντική ευαισθησία, την κοινωνική συνοχή και την ελπίδα.
Όπως αναφέρθηκε στην εκδήλωση η Tulipa doerfleri, ενδημικό είδος της Κρήτης, αποτελεί ένα σπάνιο φυσικό στολίδι στης Γιούς τον Κάμπο και ταυτόχρονα σύμβολο οικολογικής ισορροπίας και πολιτιστικής ταυτότητας. Η πορεία της, από τις στέπες της Ασίας έως την κρητική φύση, φωτίζει τη βαθιά σύνδεση του τόπου με τον μύθο, τη μνήμη και το τοπίο. Το φυτό δεν είναι απλώς ένα αντικείμενο βοτανικού ενδιαφέροντος· είναι φορέας συλλογικού νοήματος. Η παρουσία του μας καλεί να ξανασκεφτούμε τη σχέση μας με τη φύση, την ιστορία και τις ευθύνες μας απέναντι στο μέλλον του τόπου μας.
Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με ενεργή συμμετοχή των μαθητών των τομέων Γεωπονίας και Οικονομίας, μέσα από επισκέψεις πεδίου, παρατήρηση, συνεντεύξεις με κατοίκους της περιοχής και εδαφολογικές αναλύσεις. Η μεθοδολογία συνδύασε βιωματική μάθηση και διαθεματική έρευνα, ενώ ενίσχυσε την κατανόηση της τοπικής οικολογίας, την κοινωνική σύνδεση και την αίσθηση ευθύνης των μαθητών απέναντι στο περιβάλλον και την κοινότητα.
Οι αναλύσεις εδαφών και φυτικών ιστών της Tulipa doerfleri που πραγματοποιήθηκαν, για πρώτη φορά, στο πλαίσιο του προγράμματος, έδειξαν ότι το έδαφος στη Γιούς τον Κάμπο είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό για την επιβίωση του φυτού: ισορροπημένο pH, πλούσια οργανική ουσία και χαμηλή επιβάρυνση. Τα δεδομένα αποκάλυψαν την ικανότητα του φυτού να απορροφά επιλεκτικά θρεπτικά στοιχεία και ανέδειξαν τη σημασία της ήπιας καλλιέργειας ως βασικής προϋπόθεσης για τη διατήρησή του. Η τουλίπα καταγράφηκε έτσι ως δείκτης περιβαλλοντικής ποιότητας και ισορροπίας.
Επισημάνθηκε επίσης ότι η Tulipa doerfleri απειλείται από τη ληστρική συλλογή, την εντατική γεωργία, την αλλαγή χρήσης γης και την εγκατάλειψη των παραδοσιακών πρακτικών. Η περίοδος βλάστησης και ανθοφορίας είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και η διατάραξή της μπορεί να οδηγήσει σε τοπική εξαφάνιση του είδους. Παρά την προστασία που παρέχεται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία (Π.Δ. 67/1981, Ν. 3937/2011, ΔΑΔ 1/2014), απαιτούνται άμεσα μέτρα: ενημέρωση, επιτήρηση, συνεργασία με τους αγρότες και ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας, ώστε η προστασία να περάσει από τη θεωρία στην πράξη. Η προστασία της τουλίπας μπορεί να συνδυαστεί με ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο για την περιοχή, βασισμένο στην αειφορία και την ήπια αξιοποίηση του φυσικού πλούτου. Οικοτουρισμός, αγροτουρισμός, παρατήρηση φύσης και τοπικά προϊόντα μπορούν να ενισχύσουν το εισόδημα των κατοίκων χωρίς να βλάπτουν το οικοσύστημα.
Προτάθηκαν επίσης η δημιουργία κέντρων πληροφόρησης, εκπαιδευτικών διαδρομών και διδακτικών αγρών, ώστε η τουλίπα να γίνει όχι μόνο στοιχείο προστασίας, αλλά και αφορμή για ήπια ανάπτυξη και βιωματική εκπαίδευση.
Μετά από όλα αυτά επιβεβαιώθηκε, για άλλη μια φορά, ότι το Εσπερινό ΕΠΑΛ Σπηλίου δεν περιορίζεται στον εκπαιδευτικό του ρόλο. Αποτελεί ενεργό φορέα παρέμβασης στην τοπική κοινωνία, αναδεικνύοντας περιβαλλοντικά, πολιτιστικά και κοινωνικά ζητήματα με τρόπο ουσιαστικό και συμμετοχικό. Μέσα από δράσεις όπως το πρόγραμμα για την τουλίπα, το σχολείο ενισχύει τη συνεργασία με φορείς και κατοίκους, καλλιεργεί περιβαλλοντική και κοινωνική συνείδηση και λειτουργεί ως χώρος αλληλεγγύης, ενδυνάμωσης και δημοκρατίας.
Η απονομή πτυχίων, ωστόσο, στους πρώτους αποφοίτους του σχολείου μας, στην ίδια εκδήλωση, αποτέλεσε μια ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή, επισφραγίζοντας τη διαδρομή ενηλίκων μαθητών που διεκδίκησαν με επιμονή μια δεύτερη ευκαιρία στη γνώση και τη ζωή. Σε αυτό το αισιόδοξο κλίμα, σημειώθηκαν και αξιόλογες επιτυχίες στις πανελλήνιες εξετάσεις, αποδεικνύοντας ότι η προσήλωση, η προσπάθεια και η κατάλληλη υποστήριξη μπορούν να φέρουν σημαντικά αποτελέσματα, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Κλείνοντας, να τονίσουμε ότι το σχολείο μας, αν και νέο, έχει ήδη αφήσει το αποτύπωμά του: με προσφορά, με πίστη στη δεύτερη ευκαιρία, με δημιουργικές συνεργασίες. Νιώθουμε αισιοδοξία για τη συνέχεια αυτής της πορείας και δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε με την ίδια ενέργεια — για μια κοινωνία πιο δίκαιη, μορφωμένη και ανθρώπινη.
Αντώνιος Τσουρδαλάκης
Φυσικός, M.Ed., MSc
Διευθυντής Εσπερινού ΕΠΑ.Λ. Σπηλίου
