Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές που ήδη βρίσκονται αντιμέτωποι με πολύ υψηλές φυσικού αερίου, αναμένεται να επιβαρυνθούν περαιτέρω από τη Δευτέρα, όταν θα ανοίξουν οι αγορές. Κύρια αιτία για αυτό αποτελεί το γεγονός ότι ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή, ότι δεν θα επαναλειτουργήσει άμεσα ο αγωγός Nord Stream 1 λόγω τεχνικής βλάβης.
Η είδηση ότι ένας από τους κύριους αγωγούς εφοδιασμού φυσικού αερίου της Ευρώπης θα παραμείνει κλειστός επ’ αόριστον, πυροδότησε εκ νέου τους φόβους για το ενδεχόμενο οριστικής διακοπής της παροχής από την Gazprom προς την Ε.Ε., τη στιγμή μάλιστα που η Κομισιόν εξετάζει πλαφόν στις τιμές (με τη Μόσχα να έχει προειδοποιήσει ότι θα παύσει την τροφοδοσία χωρών που θα προβούν σε μια τέτοια ενέργεια).
Τη Δευτέρα λοιπόν, εκτιμάται πως στο χρηματιστήριο της Ολλανδίας οι τιμές του φυσικού αερίου θα εκτοξευτούν εκ νέου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται αυτό για χώρες, επιχειρήσεις και καταναλωτές. Σημειώνεται ότι οι ευρωπαϊκές τιμές έχουν ήδη αυξηθεί κατά 400% μέσα σε έναν χρόνο, λόγω και των εξελίξεων με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Αυξήσεις και στο ηλεκτρικό ρεύμα
Ταυτόχρονα, τα… «άλματα» στο φυσικό αέριο συμπαρασέρνουν το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη. Ήδη, οι τιμές στα χρηματιστήρια ηλεκτρικού ρεύματος για τη Δευτέρα είναι αυξημένες, καθώς προεξοφλούν την εκτίναξη των τιμών στο αέριο.
Ενδεικτικά, τη Δευτέρα η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία θα διαμορφωθεί στα 460,61 ευρώ ανά μεγαβατώρα (από 301,67), στη Γαλλία 435,82 (από 322,73) και στην Ιταλία στα 463,55 (από 395,23). Στην Ελλάδα θα διαμορφωθεί στα 454,06 ευρώ από 430,37 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, κάθε άλλο παρά τυχαία είναι η δήλωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, που μίλησε για αποσύνδεση του αντίκτυπου που έχει το φυσικό αέριο στην ηλεκτρική ενέργεια: μια κίνηση που φέρεται να περιλαμβάνεται στις προτάσεις της Κομισιόν που θα συζητηθούν στο αμέσως προσεχές διάστημα.
Σχέδια και μέτρα
Σε κάθε περίπτωση, η ανησυχία σχετικά με την παροχή φυσικού αερίου είναι έκδηλη στην Ε.Ε. που προσπαθεί να βρει διέξοδο στο πρόβλημα με εναλλακτικές επιλογές τροφοδοσίας, αλλά και με μέτρα περιορισμού κατανάλωσης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου, με τον πήχυ πάντως να είναι χαμηλά, δεδομένων των διαφορών που υπάρχουν μεταξύ των χωρών-μελών.
Στη διάρκεια της έκτακτης συνόδου θα εξεταστούν προτάσεις, όπως η επιβολή πλαφόν στην τιμή του αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρισμού ή παρεμβάσεις για να αποτραπούν δυσλειτουργίες στην αγορά, όπως εξήγησε ο Τσέχος υπουργός Βιομηχανίας Γιόζεφ Σίκελα νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, τονίζοντας ότι «η λύση σε επίπεδο ΕΕ είναι μακράν η καλύτερη που έχουμε».
Σύμφωνα με το Reuters –που επικαλείται έγγραφο που έχει δει το πρακτορείο ειδήσεων– οι υπουργοί Ενέργειας θα εξετάσουν επιλογές που περιλαμβάνουν την επιβολή πλαφόν στην τιμή του εισαγόμενου αερίου, πλαφόν στην τιμή του αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρισμού, ή προσωρινά την αφαίρεση των μονάδων παραγωγής ενέργειας από αέριο από το τρέχον σύστημα προσδιορισμού των τιμών του ηλεκτρισμού στην ΕΕ. Οι υπουργοί θα εξετάσουν επίσης την προσφορά έκτακτης «πανευρωπαϊκής πιστωτικής γραμμής υποστήριξης» για τους συμμετέχοντες στην αγορά ενέργειας, σύμφωνα με το έγγραφο που έχει ετοιμάσει η Τσεχία, που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.
Σημειώνεται ότι αρκετές χώρες έχουν ήδη ανακοινώσει μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας: μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Βρετανία, η Γαλλία και η Ιταλία.
Υπενθυμίζεται πάντως ότι πριν από το τελευταίο κλείσιμο για συντήρηση, η Gazprom είχε ήδη μειώσει τις ροές μόλις στο 20% της δυναμικότητας του αγωγού Nord Stream 1.
