Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει το (ΓΠΒ) προς την κυβέρνηση, προειδοποιώντας ότι οι φορολογούμενοι δεν μπορούν να πληρώσουν άλλους φόρους και μοιραία η επιβολή νέων φόρων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της φοροδιαφυγής. Παράλληλα, μέσω της τριμηνιαίας έκθεσής του, το Γραφείο υποστηρίζει ότι η οικονομία μπορεί να διολισθήσει σε βαθύτερη ύφεση. Πάντως, σημειώνει πως η συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο είναι καλύτερη από την παράταση της εκκρεμότητας ή την άτακτη χρεοκοπία, ενώ υποστηρίζει ότι οι συζητήσεις για αλλαγές στο μείγμα του μνημονίου και η στάση της αντιπολίτευσης τροφοδοτούν την αβεβαιότητα που συνεχίζει να πλήττει την οικονομία.
Ασφυξία
Οι οικονομολόγοι του Γραφείου αναφέρουν στην έκθεσή τους ότι «εξαντλείται πλέον η φοροδοτική ικανότητα των συνεπών πολιτών, ενώ οι αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών και ενδεχομένως νέοι φόροι μπορεί να ενισχύσουν τη φοροδιαφυγή». Ετσι, σημειώνουν ότι «η συνεχής αύξηση φόρων, ιδίως μέσα σε περιβάλλον οικονομικής ασφυξίας, δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική. Ενισχύει την ύφεση και ακυρώνει πολλά επενδυτικά σχέδια», ενώ προβλέπεται ότι «η απότομη άνοδος των ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογουμένων είναι κακός οιωνός για το επόμενο διάστημα, καθώς οι υποχρεώσεις των πολιτών προς την εφορία αυξάνονται».
Παράλληλα, το Γραφείο Προϋπολογισμού υποστηρίζει πως «συνολικά η, έστω μετρίως, θετική πορεία που καταγράφηκε το 2014 και τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2015 έχει αναστραφεί». Αλλά σπεύδουν να επισημάνουν ότι είναι «υπαρκτός ο κίνδυνος η χώρα να διολισθήσει σε βαθύτερη ύφεση ή και σε μία μακροχρόνια στασιμότητα». Πάντως, εκτιμούν ότι ο κίνδυνος αυτός μπορεί να αποτραπεί υπό όρους και η Ελλάδα να επιστρέψει εντέλει στην ανάπτυξη το 2017. «Ο σπουδαιότερος όρος για ταχύτερη ανάκαμψη και, κυρίως, για να είναι αυτή σε διατηρήσιμη βάση, είναι να εξαλειφθεί η αβεβαιότητα τόσο ως προς τη γενική κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής, όσο και ως προς τη διαχείριση θεμάτων (όπως μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις κ.ά.)». Μάλιστα, το Γραφείο Προϋπολογισμού εκτιμά ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί «αν ακολουθηθεί ο οδικός χάρτης του νέου μνημονίου».
Αβεβαιότητα
Μάλιστα, οι οικονομολόγοι του Γραφείου Προϋπολογισμού υποστηρίζουν ότι «η συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο, παρά τις πολιτικές δυσκολίες, ήταν και παραμένει προτιμότερη από την παράταση της εκκρεμότητας ή από μια ενδεχόμενη άτακτη χρεοκοπία». Ομως, το μεγαλύτερο πρόβλημα που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι η αβεβαιότητα γύρω από την Ελλάδα. Η αβεβαιότητα αυτή τροφοδοτείται, κατά το Γραφείο Προϋπολογισμού, από τη «συνεχή αναζήτηση ισοδυνάμων για να γίνουν τροποποιήσεις (που μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να έχουν νόημα, αλλά τροφοδοτούν την αβεβαιότητα), τις ασάφειες σε φορολογικά ζητήματα (φορολόγηση μισθώματος ακινήτων, ΦΠΑ στην εκπαίδευση, ΕΝΦΙΑ), τους ανασχεδιασμούς στο ασφαλιστικό κ.ά.».
Αυτά, όμως, δεν είναι η μοναδική πηγή τροφοδότησης της αβεβαιότητας. Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου, «την αβεβαιότητα τροφοδοτεί και η αρνητική στάση του συνόλου της αντιπολίτευσης σε σχεδόν κάθε μέτρο εφαρμογής του τρίτου μνημονίου». Και αυτό, προσθέτει, «παρά το γεγονός ότι στήριξε με την ψήφο της στη Βουλή το πλαίσιο της πολιτικής που υποδεικνύεται από το τρίτο μνημόνιο».
Πάντως, το Γραφείο Προϋπολογισμού χαρακτηρίζει το νέο πρόγραμμα «πολύπλοκο και φιλόδοξο» και υποστηρίζει ότι «η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει αγώνα δρόμου για την εφαρμογή του και η δημόσια διοίκηση να δείξει διαχειριστική επάρκεια για ένα τόσο δύσκολο έργο». Συμπληρώνει, δε, ότι «η διεθνής εμπειρία μας δείχνει ότι η επιτυχής εφαρμογή μεταρρυθμίσεων είναι πολύ πιο δύσκολη σε περιβάλλον ύφεσης».
