Οι Ρεθυμνιώτες φαίνεται να «γυρίζουν την πλάτη στην πλαστική σακούλα», ανταποκρινόμενοι στο μήνυμα και στις παρεμβάσεις του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (Ε.Σ.Δ.Α.Κ.) για την προστασία του περιβάλλοντος.
Το μήνυμα αυτό τονίστηκε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο από τον ΕΣΔΑΚ, σε συνεργασία με τους δήμους της περιφερειακής ενότητας Ρεθύμνου, και διατυπώθηκε με σαφήνεια ότι από κοινού, αυτοδιοίκηση και πολίτες προστατεύουν το περιβάλλον, κάνοντας πράξη τον πολιτισμό του καταναλωτή, όπως ήταν και το θέμα της εκδήλωσης.
Πρόκειται για μία από τις δράσεις της πρωτοβουλίας της διοίκησης του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης, ώστε να υπάρξει ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, αναδεικνύοντας παράλληλα πως τα ζητήματα της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του ΕΣΔΑΚ.
Όπως επισήμανε στην ομιλία του ο πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ Χάρης Μαμουλάκης, «με την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων δεν καλλιεργούμε μόνο την περιβαλλοντική συνείδηση. Το οικονομικό όφελος που προκύπτει για όλους δημιουργεί κοινωνικό μέρισμα». Και συνέχισε τονίζοντας μεταξύ άλλων: Η νέα φιλοσοφία του Ε.Σ.Δ.Α.Κ. είναι ότι με τα μικρά και τα απλά δημιουργούμε αλλαγές στα μεγάλα προβλήματα της κοινωνίας και της χώρας.
Όλοι οι ομιλητές στην εκδήλωση επισήμαναν πως η καμπάνια πληροφόρησης των πολιτών για την ανακύκλωση και την αποφυγή της χρήσης της πλαστικής σακούλας συνιστά καίριο ζήτημα. Εξ ου και χαρακτηρίζουν πρωτοποριακή την απόφαση του Ε.Σ.Δ.Α.Κ. να διανέμει δωρεάν στους καταναλωτές μια καλαίσθητη τσάντα πολλαπλών χρήσεων. «Με την τσάντα θέλουμε να έχουμε τον δικό μας ρόλο για υπεύθυνους καταναλωτές, υπεύθυνους πολίτες. Με το ενημερωτικό έντυπο και τις δημόσιες εκδηλώσεις που κάνουμε σε συνεργασία με τους δήμους, φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό και αυθεντικό περιβαλλοντικό κίνημα αξιών. Στους σκοτεινούς καιρούς που ζούμε κινούσα ιδέα για μας, στον Ε.Σ.Δ.Α.Κ., είναι η ιστορική φράση του Γκάντι: «Ας γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε»» υπογράμμισε ο Χάρης Μαμουλάκης.
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργης Μαρινάκης τόνισε ότι είναι πλέον προφανές και κοινά αποδεκτό πως η προστασία του περιβάλλοντος δεν αποτελεί προαιρετική επιλογή, αλλά συνιστά επιβεβλημένη ανάγκη. «Προϋποθέτει την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης, ορθολογικό σχεδιασμό και την υιοθέτηση αποτελεσματικών δράσεων που συμβάλλουν στη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων και στην ενίσχυση της ανακύκλωσης. Η χώρα μας, σε αντίθεση με πλήθος άλλων ευρωπαϊκών χωρών, εναρμονίστηκε μόλις πριν από ένα μήνα και συγκεκριμένα την 1η του Γενάρη 2018, με την ευρωπαϊκή οδηγία, εφαρμόζοντας το μέτρο της απαγόρευσης της δωρεάν διάθεσης πλαστικών σακουλών από τα καταστήματα στους καταναλωτές. Αργήσαμε πολύ, αν ληφθεί υπόψη ότι η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση σε χρήση πλαστικών σακουλών, η οποία εκτιμάται ότι είναι 360 ανά κάτοικο ετησίως, δηλαδή διπλάσια σχεδόν από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 175 τεμαχίων ανά άτομο».
Όπως τονίστηκε στην εκδήλωση, τα δημόσια έσοδα που θα προκύψουν από το ανταποδοτικό τέλος που καταβάλλουν οι χρήστες πλαστικών σακουλών, το οποίο σήμερα ανέρχεται στα τέσσερα λεπτά συν ΦΠΑ και θα αυξηθεί στα εννιά λεπτά, από 1-1-2019, εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και αποδίδεται στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.). Πιο συγκεκριμένα: «Από τα 4 λεπτά του τέλους της πλαστικής σακούλας, τα τρία αποδίδονται στον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης για παραγωγή τσαντών πολλαπλών χρήσεων, οι οποίες θα διανέμονται δωρεάν στους καταναλωτές. Αυτό το μέτρο αφορά συγκεκριμένες σακούλες μεταφοράς (< 50μm) και όχι άλλες σακούλες ή αυτές των σκουπιδιών που θα συνεχίσουν να πωλούνται κανονικά. Όταν καταναλωθεί το αποθεματικό των πλαστικών που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, οι επόμενες σακούλες θα έχουν διαφορετική μορφή με κωδικούς bar code, ώστε να είναι γνωστό ανά πάσα στιγμή πως διατέθηκαν αυτές από τα σούπερ μάρκετ. Τα μεγάλα καταστήματα έχουν την υποχρέωση να προσφέρουν εμφανείς λύσεις στους πελάτες, όπως δίχτυ ή πάνινη σακούλα ή τσάντα πολλαπλών χρήσεων. Με τον τρόπο αυτό θα αποθαρρυνθούν οι πολίτες από την αλόγιστη χρήση της πλαστικής σακούλας, ενώ τα χρήματα από το τέλος θα χρησιμοποιούνται για δράσεις ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης των καταναλωτών και ανταποδοτικά για την αντικατάσταση των λεπτών πλαστικών σακουλών από επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες», όπως γνωστοποίησε ο κ. Μαρινάκης.
Για να κατανοήσουν οι πολίτες το μέγεθος της μόλυνσης στη θάλασσα, όπως τονίστηκε, μία πλαστική σακούλα χρειάζεται 10-20 χρόνια για να διαλυθεί, ένα πλαστικό ποτήρι 50 και ένα πλαστικό μπουκάλι 450 χρόνια.
Στην εκδήλωση επισημάνθηκε ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν δράσεις μόνο για τον περιορισμό της σακούλας, αλλά να διευρυνθεί το πεδίο των δράσεων, με στόχο την αποδυνάμωση της γενικότερης χρήσης πλαστικών μπουκαλιών και άλλων αντικειμένων, αλλά και στη διαχείριση των απορριμμάτων στο σύνολό τους μια και στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανέφερε ο δήμαρχος Ρεθύμνου: «Το 80% των παραγόμενων σκουπιδιών εξακολουθεί να καταλήγει στους ΧΑΔΑ. Επίσης, τα άχρηστα και ακάθαρτα απορρίμματα, αυτά δηλαδή που δεν ανακυκλώνονται, αποτελούν μόνο το 10-15% των απορριμμάτων που παράγουμε. Τα 35% των απορριμμάτων μας είναι από πλαστικό, γυαλί, χαρτί και μέταλλα που είναι ανακυκλώσιμα, ενώ το 45-50% των απορριμμάτων μπορεί με επεξεργασία να γίνει κομπόστ, που είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εδαφοβελτιωτικό».
Ο δήμος Ρεθύμνης έχει, εδώ και χρόνια, ενεργοποιήσει συνεργασίες με φορείς και ιδιώτες, ειδικούς σε θέματα περιβάλλοντος και ανακύκλωσης, υλοποιώντας κάθε φορά εκστρατείες ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης των συμπολιτών.
Η ανταπόκριση των επιχειρήσεων εστίασης και αναψυχής, των πολυάριθμων ξενοδοχείων που δραστηριοποιούνται στο Ρέθυμνο, αλλά και των δημοτών, είναι εξαιρετική. Το Ρέθυμνο μάλιστα εντάσσεται στις 10 πρώτες πόλεις πανελληνίως σε ποσοστά ανακύκλωσης, θεωρείται από τις πρωτοπόρες πόλεις στην ανακύκλωση τηγανελαίων, ενώ προσφάτως τοποθέτησε κάδους για ανακύκλωση ρούχων και υποδημάτων, ενώ παράλληλα συνεργάζεται με ανάλογες εταιρείες για ανακύκλωση γυαλιού, ηλεκτρικών και ηλεκτρικών συσκευών, λαμπτήρων, μπαταριών, ελαστικών κ.λπ.
Στόχος, σύμφωνα με τον δήμαρχο, είναι η επέκταση της ανακύκλωσης σε περισσότερα προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης των απορριμμάτων με ακόμη πιο δραστικά αποτελέσματα, για χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, ενώ προχωρούν οι διαδικασίες για τη δημιουργία ΣΜΑ και πράσινων σημείων. Την ίδια ώρα οι δήμοι στο Ρέθυμνο αναμένουν το νέο ΧΥΤΥ Αμαρίου και το εργοστάσιο επεξεργασίας αποβλήτων. Η επόμενη εκδήλωση του Ε.Σ.Δ.Α.Κ. θα πραγματοποιηθεί στις 7 Φεβρουαρίου 2018 στον Άγιο Νικόλαο, σε συνεργασία με τους δήμους της περιφερειακής ενότητας Λασιθίου.
