Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης
Τι μας αφορά πιο πολύ; Η Άλωση της Βαστίλης ή της Κωνσταντινούπολης;
Η Άλωση της Βαστίλης έγινε στις 14 Ιουλίου 1789 και αποτελεί ορόσημο για την έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης, αν και πρακτικά η σπουδαιότητά της ήταν μικρή.
«Το επεισόδιο αυτό καθεαυτό, εκτός των 200 περίπου θυμάτων, ήταν περιορισμένης σημασίας και καμία ουσιώδη πολιτειακή αλλαγή ή κάποιο άλλο συνταρακτικό γεγονός δεν επέφερε. Παρά ταύτα η μετέπειτα προπαγάνδα (ενενήντα χρόνια αργότερα) το ανήγαγε σε σύμβολο της Γαλλικής Επανάστασης, καθιερώνοντας μάλιστα την ημερομηνία του γεγονότος σε εθνική επέτειο της Γαλλίας» (από τη Βικιπαίδεια).
Στον τόπο μας μαίνεται ένας πόλεμος πολιτισμών, όχι σήμερα αλλά τουλάχιστον από την εποχή των σταυροφόρων, για να μην πω από την εποχή του Καρλομάγνου, που θεωρείται πατέρας της σημερινής ιδέας της Ενωμένης Ευρώπης, αλλά για τους Βυζαντινούς ήταν σκληρός εχθρός.
Πατέρας της σημερινής ιδέας της Ενωμένης Ευρώπης, ναι – δηλαδή μιας Ευρώπης καπιταλιστικής, σκληρής και κατακτητικής. Αυτής, στην οποία παραδώσαμε αμαχητί γην και ύδωρ με αντάλλαγμα χρήματα.
Ο πολιτισμός που εδραιώθηκε στην αυτοκρατορία του Καρλομάγνου (και οι επίγονοί του κυριάρχησαν στην Ευρώπη και πράγματι δημιούργησαν τη μεσαιωνική Ευρώπη, κατακτώντας τους ντόπιους πληθυσμούς και εγκαθιδρύοντας το καθεστώς της φεουδαρχίας), είναι ο πολιτισμός της αποικιοκρατίας και της κατάκτησης. Ο δικός μας πολιτισμός, που κρατάει από την αρχαία Ελλάδα και διασχίζει το Βυζάντιο και την Τουρκοκρατία, είναι πολιτισμός με πολλά στοιχεία αυτοκαταστροφής (όπως η αγάπη για την εξουσία και οι συνακόλουθες εμφύλιες διαμάχες), αλλά και σημαντικές ηθικές και πνευματικές αξίες, προερχόμενες από το Ευαγγέλιο και τη διδασκαλία των ζωντανών αγίων, που έζησαν σε όλες τις εποχές δίπλα στους απλούς ανθρώπους. Δεν είναι πολιτισμός αποικιοκρατών και κατακτητών.
Βεβαίως υπήρξαν και υπάρχουν και εξαιρέσεις.
Αυτό το αξιακό σύστημα, που σέβεται το συνάνθρωπο και τη φύση και όλα τα πλάσματα του κόσμου και προάγει την πίστη στο Θεό, λίγο πολύ υπάρχει στους πολιτισμούς όλων των λαών (γι’ αυτό και πολλοί φαίνεται να ταιριάζουν τόσο έντονα με το χριστιανισμό), εκτός ίσως από τους καθαρά κατακτητικούς πολιτισμούς, όπως των Μογγόλων, των Ρωμαίων (όχι των Βυζαντινών), των Αράβων του 7ου αιώνα, των Οθωμανών κ.τ.λ., και αναμφίβολα των Φράγκων, που είναι οι πατέρες της μεσαιωνικής Ευρώπης. Πάντα στους λαούς αυτούς υπήρχαν και σοφοί και ειρηνικοί άνθρωποι, αλλά ο κινητήριος μοχλός του πολιτισμού τους ήταν οι κατακτητές.
Ο πολιτισμός μας είναι ο πολιτισμός που θεωρεί απαράδεκτο να προσφέρεις στο συνάνθρωπό σου λαχανικά δηλητηριασμένα με φυτοφάρμακα – έτσι τον σκοτώνεις και συνεπώς είσαι φονιάς ενώπιον του Θεού.
***
Ο πολιτισμός μας νικήθηκε. Νικήθηκε, γιατί όλοι – ίσως με λίγες εξαιρέσεις – παραδοθήκαμε στο σύγχρονο τρόπο ζωής, που δεν είναι αθώος, όπως δεν ήταν αθώα η βιομηχανική επανάσταση, η οποία τσάκισε την ψυχή και το σώμα των εργατών κάθε ηλικίας και φύλου. Για να καταλάβεις τι λέω, αγαπητέ αναγνώστη, δες: οι σκλάβοι της σοκολάτας και οι σκλάβοι του κοβαλτίου. Να, εκεί στηρίζεται η “απόλαυσή μας” και η “ευημερία μας”…
Λοιπόν, όσα πυροτεχνήματα κι αν πετάξουμε για πολιτισμό, παράδοση, πνευματικότητα και ήθος, είμαστε νικημένοι και συμβιβασμένοι. Νικηθήκαμε και κατακτηθήκαμε από τον πολιτισμό που γεννήθηκε με την Άλωση της Βαστίλης, τον πολιτισμό των παλαιών και σύγχρονων αποικιοκρατών. Ο δικός μας πολιτισμός, που συμβολικά κατέρρευσε με την Άλωση της ΚΠολης, ποτέ δεν ανέκαμψε.
Δεν είναι μόνο οικονομικό και πολιτικό το ζήτημα, αλλά πολύ βαθύτερο: οι συνειδήσεις μας είναι είτε διεφθαρμένες είτε συμβιβασμένες. Δεν θεωρούμε πια απαράδεκτη αμαρτία να πουλάμε προϊόντα που δηλητηριάζουν τον πελάτη ή να καρπωνόμαστε με απάτη κρατικά χρήματα, ούτε να απολαμβάνουμε προϊόντα που παράγονται από την εργασία κανονικών σημερινών δούλων, ενηλίκων και παιδιών, σαν αυτά που αναφέραμε παραπάνω!
Ποιος θα μας σώσει;
Αν μπορούσαμε να διδαχτούμε από τα τελευταία ζωντανά οχυρά του πολιτισμού μας, τις μοναστικές κοινότητες και ιδιαίτερα το Άγιον Όρος, ίσως θα μπορούσαμε να χτίσουμε έναν άλλο πολιτισμό, ξανά δικό μας, πολιτισμό δίκαιο, ανθρώπινο, θεανθρώπινο και φυσικά οικολογικό… Αλλά αυτό προϋποθέτει οργάνωση και η οργάνωση χρειάζεται ηγεσία. Πού είναι αυτή η ηγεσία;
Εννοώ πνευματική ηγεσία, αφού η πολιτική ηγεσία (συγγνώμη που θα το πω) φαίνεται διεφθαρμένη και υποτελής στους ξένους, όπως (ας μη γελιόμαστε) κι εμείς, ο λαός, φυσικά. Πού είστε, ηγέτες μας;
Ηγέτες που θα κάνουν πράξεις, δεν θα πουν μόνο λόγια όπως αυτά που πληκτρολογούμε ανάξια και ανέξοδα και δημοσιεύουμε στο Διαδίκτυο…
Έτσι κάτι θα γινόταν. Έτσι θα είχαμε μια ανάσταση του Γένους – όχι εθνικιστική, αλλά ουσιαστική, πραγματικά ελληνική και φυσικά χριστιανική.
Και μια τέτοια ανάσταση πιστεύω πως θα οδηγούσε και σε άλλου τύπου οικονομία, άλλου τύπου πολιτική, άλλες σχέσεις με τους έξω. Όχι μόνο με τους “εταίρους” μας (αποικιοκράτες), αλλά με όλο τον κόσμο – και προπαντός με τους γείτονές μας και ιδίως με τα ορθόδοξα έθνη και τους ορθόδοξους πληθυσμούς όπου Γης, που νομίζω πως θα έπρεπε να τους θεωρούμε 100% δικούς μας! Τέλος πάντων, όνειρα θερινής νυκτός.
Τα τελευταία λίγα χρόνια νομίζω πως με την κρίση έχουμε θυμηθεί πιο έντονα την επέτειο της Άλωσης της Πόλης (29 Μαΐου) απ’ ό,τι πριν από 30 χρόνια π.χ. Αυτό κάποιοι το χλευάζουν, το θεωρούν μεγαλοϊδεατική φαντασίωση τεμπέληδων και μπαταξήδων ζητιάνων, που, ενώ δεν μπορούν να οργανωθούν για να πληρώσουν τα χρέη τους, φαντάζονται πως είναι πρίγκιπες και απόγονοι αυτοκρατόρων! Αυτοί θεωρούν πως μας αφορά μόνον η Άλωση της Βαστίλης, δηλαδή πως πρέπει να είμαστε ευγνώμονες που μετέχουμε στον πολιτισμό του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης και να στείλουμε με μια κλωτσιά το σκοταδιστικό Βυζάντιο στο “χρονοντούλαπο της ιστορίας”, όπως έλεγε κάποιος, ο Θεός να τον αναπαύσει!…
Εμένα αυτή η άνθιση της μνήμης της επετείου της Άλωσης με τρομάζει κάπως, γιατί νιώθω να ξυπνάει ο εθνικισμός. Η σκέψη, που γίνεται σύνθημα, “να πάρουμε την Πόλη”, είναι μια αυταπάτη (και συχνά πάει χέρι χέρι με το να ρίξουμε τους άπλυτους μετανάστες στη θάλασσα, αντί να τους μιλησουμε για το Χριστό, προσκυνώντας συγχρόνως σαν Χατζηαβάτηδες τους τουρίστες, πάλι χωρίς να τους λέμε κουβέντα για το Χριστό). Κι όμως, η πνευματική «Πόλη» πρέπει να μας ενδιαφέρει, δηλ. ο πολιτισμός που εκπροσωπεί, όχι η Πόλη καθεαυτήν.
Κυκλοφορούν και οι προφητείες του αγίου Παϊσίου λες και είναι επαναστατικές προκηρύξεις. Μα επαναστατική προκήρυξη, καημένε εαυτέ μου, είναι μία: το Ευαγγέλιο! Βυθίσου μέσα σ’ αυτό και θα δεις πώς πρέπει να ζήσεις και πώς να μεγαλώσεις τα παιδιά σου. Διάβασε αληθινά τι διδάσκουν οι άγιοί μας για την αγάπη και την αδελφοσύνη, όχι μόνο τα μεγαλοϊδεατικά, που πάνω απ’ όλα και οι ίδιοι οι άγιοι πιστεύω πως τα εννοούσαν πνευματικά – δηλ. πως η Πόλη έχει σημασία επειδή εκεί φωλιάζει η Ορθοδοξία, ο δρόμος της σωτηρίας ΟΛΩΝ των εθνών της Γης, κι όχι για να έχουμε μια δυνατή και πλούσια Ελλαδάρα!
Θα σταματήσω εδώ. Ελπίζω κάποιοι να αναπαύθηκαν. Πήγα να γράψω “και κάποιοι άλλοι να πυρπολήθηκαν”, μα δεν είμαι Ρήγας Φεραίος, ούτε Πατροκοσμάς Αιτωλός ή Παπουλάκος, να πυρπολώ ψυχές. Σας ευχαριστώ.
