Ένα όνειρο έζησε στην πραγματικότητα η πλημμυρίδα του κόσμου το βράδυ του Σαββάτου 10 Σεπτεμβρίου 2016 που κατέκλυσε όχι μόνον τον αύλειο χώρο της Ιεράς Μονής Αρκαδίου αλλά και τον έξω από αυτήν, στο κάλεσμα του συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ, αλλά και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ρεθύμνης & Αυλοποτάμου κου Ευγενίου με την εγκύκλιο του που διαβάστηκε σε όλες τις ενορίες, ενόψει της έναρξης των εκδηλώσεων επι τη συμπληρώσει των 150 ετων από την Αρκαδική Εθελοθυσία.
Οι νέοι της Κρήτης συγχρονίστηκαν με το κάλεσμα του συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ και προσευχήθηκαν εντός του αύλειου χώρου της Μονής Αρκαδίου , για πρώτη φορά στην ιστορία του. Μία μοναδική μυσταγωγία που μετέφερε τους παρευρισκόμενους σε ένωση με τους επουράνιους αγγέλους ήρωες του Αρκαδιού.
Με Βυζαντινή μεγαλοπρέπεια, μέσα στην μοναστική ησυχία, ξεκίνησε η εκδήλωση σημαίνοντας την καμπάνα της Ιεράς Μονής Αρκαδίου ο μοναχός Παρθένιος , συμβολική κίνηση (Αρκάδι= Τσανλί Μοναστιρ) σήμαινε ζωντανό μοναστήρι και δικαιούχος κώδωνας καμπάνας , που επιτρέπετο επι τουρκοκρατίας μονον στην Ιερά Μονή σε όλη τη Κρήτη.
Το μεγαλείο άρχισε με το επιβλητικό ντοκιμαντέρ ξεδιπλώνοντας εν συντομία το ιστορικό κομμάτι της φρικτή θυσίας στη Μονής, επιμελημένο εξαιρετικά από τον Ρεθύμνιο σκηνοθέτη Ιωάννη Μαράκη, ο οποίος ανιδιοτελώς υπερέβαλλε εαυτόν για να αποδώσει με τη δέουσα τιμή το εν λόγω αποτέλεσμα.
Με ωραία αντρίκια κρητικιά φωνή ο κος Μαράκης ανέφερε
«Εν Αρκαδίω, μονή υπό την Ίδην κτισθείση (παρά του Ηρακλείου), εκ καί δεκα χιλιάδες Τούρκων επιτίθενται κατά 197 ανδρών και 343 γυναικών και παιδίνω. Οι Τούρκοι έχουσιν 26 πυροβόλα και δύο βομβιδοβόλα. Οι Ελληνες 240 τουφέκια. Η μάχη διαρκεί δύο νυχθήμερα. Το μοναστήριον τρυπείται υπό 1200 μεγάλων σφαιρών. Κρημνίζεται εις τοίχος. Εισορμόσιν οι Τούρκοι. Εξακολουθούσιν οι Ελληνες μαχόμενοι. 150 τουφέκια είναι άχρηστα εξ ώρας εισέτι αγωνίζονται εν τοις κελλίοις και επί των κλιμάκων και δισχίλιοι νεκροί κείνται εν τη αυλή.Τελευταίον καταβάλεται βιαίως η τελευταία αντίστασις. Ανάριθμοι ως μύρμηκες πληρούσιν την μονήν οι Τούρκοι. Μία μόνη εναπελείφθη πεφραγμένη αίθουσα, όπου υπάρχει η πυριτιδαποθήκη… Μία φοβερά επέμβασις,η έκρηξις, βοηθεί τους ητημένους, η αγωνία μετατρέπεται εις θρίαμβον, η δε ηρωική μονή, η δίκην φρουρίου αγωνισαμένη, αποθνήσκει ως ηφαίστιον.
Κείμενο : Βίκτωρ Ουγκό.
Αίφνις από την θύρα της εκκλησίας προβάλει η λυγερόκορμη Ρεθύμνια ηθοποιός Δανάη Καλαχώρα Φιλιώτου ως ιέρεια (η οποία βραβεύτηκε εφέτος ως η καλύτερη ηθοποιός με το βραβείο Κατίνας Παξινού) φορώντας μαύρο λιτό φόρεμα, ωσαν τσι παλιές Κρητικιές, κρατώντας ένα πιάτο με στάρι και κερί αναμμένο, υπο τους ήχους μοναστικού ταλάντου ψελλίζοντας «Τη φωτεράδα του κεριού. Τη μυρωδία του λιβανιου. Τη νοστιμάδα του ψωμιού νάχετε, μάνα μου κύρη μου άντρα μου» ερμηνεύοντας ένα εκπληκτικό θεατρικό δρώμενο, από αποσπάσματα κειμένων του Παντελή Πρεβελάκη (Ηφαίστειο, Παντερμη Κρήτη κα).
Ο εύστροφος και πρωτότυπος τρόπος εναλλαγής ήχου εικόνος σε συνδυασμό με το θεατρικό δρώμενο που επέλεξε ο σκηνοθέτης Γ. Μαρακης αλλά και οι χρωματικές εναλλαγές πάνω στον τοίχο της επιβλητικής εκκλησίας (ήχος και φως)κράτησε το κοινό άφωνο.
Σεμνή, αγέρωχη, τραχιά άλλοτε γλυκιά όπου και όσο έπρεπε, με καθαρό και λαμπερό πρόσωπο μας οδήγησε αβίαστα η ερμηνεία της ηθοποιού Δανάης Καλαχώρα Φιλιώτου, σε στιγμές εκείνης της φρικτής θυσίας. Ώσπου την κορυφαία στιγμή λύνει τα πλούσια μαλλιά της και πιάνει το μοιρολόι με ένα σκοπό ριζίτικο που ανατρίχιασε το κοινό ξεσπώντας σε πολλαπλά χειροκροτήματα.
«Κόρη λυγερή, ξανθή και μαυρομάτα
Ανεπλέκεντο εις αντριωμένου μνήμα
τα μαλλάκια τζη τον τάφον εσκεπάζαν
τα ματάκια τζη στη γη πηλόν εκάναν
τα χεράκια τζη τον Κύριο εδοξάζαν»
Πέρασαν δευτερόλεπτα για να συνέρθει το κοινό από την εκπληκτική ερμηνεία της ηθοποιού και το συγκινητικό αποτέλεσμα της ταινίας μικρού μήκους υπο την καθοδήγηση του σκηνοθέτη Γιάννη Μαρακη.
Ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ειρηναίος ως εκπρόσωπος της ΑΘΠ του Οικουμενικού ημων Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου Α΄ αλλά και ως πρόεδρος της επαρχιακής Ιερας Συνόδου της Κρήτης απηύθυνε χαιρετισμό με τρόπο σοφό και παραινετικό. Εν συνεχεία ο Σεβ. Μητρ. Ρεθύμνου & Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγένιος απηύθυνε φλογερό χαιρετισμό στηλιτεύοντας ενέργειες των κρατικών λειτουργών σχετικά με τα ιστορικά γεγονότα, ευχαρίστησε δε ιδιαιτέρως το σύλλογο των αποδήμων Ρεθυμνίων της Αττικής αλλά και τον πρόεδρο κο Γ. Βλατακη λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η αποψινη εκδήλωση αποτελεί αναβαθμό με κατάληξη την 8η Νοεμβρίου παρουσία του Εξοχ. Προέδρου της Δημοκρατίας.
Συγκλονιστικός επίσης και ο λόγος του προέδρου κου Γεωργίου Βλατακη Δικηγόρου – Θεολόγου, ο οποίος πολλές φορές φορτίστηκε συναισθηματικά αποδίδοντας όπως έπρεπε την σημασία της εκδήλωσης.
Η σκυτάλη δόθηκε στην συμφωνική ορχήστρα Νέων Κρήτης αλλά και στην παιδική και νεανική χορωδία του Δήμου Ηρακλείου ,που εξέπληξε για την πειθαρχία και την άψογη εμφάνιση. Συνολικά εκατόν πέντε παιδιά ερμήνευσαν άρτια κομμάτια κλασσικής μουσικής υμνώντας τους ήρωες με τον καλύτερο τρόπο. Για αυτό εργάστηκαν και συμμετείχαν πολλά γνωστά ονόματα όπως: Δημήτρης Χανδράκης (μουσική διδασκαλία), Γιάννης Ιδομενέως (διευθυνση χορωδιας) Παναγιώτης Δράκος, Βασίλης Πριόβολος, Ιωάννης Πολυχρονάκης, Ευάγγελος Σκούρας, Στέλλα Νικολαϊδη, Νικος Πλατύρραχος, Γεώργιος Γιαννακάκης, κ.α.
Την συμφωνική ορχήστρα νεων Κρήτης διεύθυνε ο διεθνούς φήμης μαέστρος κος Μίλτος Λογιάδης , καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Ερμήνευσαν την νύχτα στο φαλακρό βουνό (Modest Mussorgsky), χορός από τον Ορφέα & Ευρυδίκη (Christoph Willibald Gluck), Αντηχήσεις ii_: Ρίμα Χ του Γεωργίου Γιαννακακη.
Σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση και στο πιάνο ο κ. Νίκος Κοκκίνης, Κρητικός (Ν. Σκαλκώτα), Το δάκρυ του Ψηλορείτη (ν. Πλατύρραχου, σε στίχους Γ. Πλατύρραχου) τραγούδι Γ. Ιδομενέως, πιάνο Ν. Πλατύρραχος, κιθάρα Ολια Σκανδαλάκη, λαούτο Μ. Γιατράκης, από τον Καπετάν Μιχάλη των Μανου Χατζηδακη & Νίκου Καζαντζάκη την όμορφη που’ναι η Κρήτη, β) βαριά απόψε η νύχτα στο μεγάλο κάστρο, γ) που είναι ο Θεός , τραγούδι Γ.Ιδομενέως τσεμπαλο, πιανο Ν. Πλατύρραχος.
Σύσσωμο το κοινό σηκώθηκε όρθιο και τραγούδησε το ριζίτικο «Πότε θα κάμει ξαστεριά». Ενώ κατά την διάρκεια αγόρια και κοπέλες ενδεδυμένες την κρητική φορεσιά κρατούσαν την σημαία του Αρκαδίου που πιστό αντίγραφο ύφαναν στον αργαλειό οι μοναχές της Αγ. Ειρήνης ραίνοντας την πάνω από τα κελιά της Μονής με δάφνες.
Το φινάλε έγινε με μια συμβολική και πατριωτική κίνηση δηλ. κάθε ένας θεατής κατέθεσε στο οστεοφυλάκιο των ηρώων ένα στεφανάκι ελιάς το οποίο έφερε πάνω γραμμένο το όνομα κάθε ήρωα , που τα μέλη του ΔΣ κατασκεύασαν .
Ήταν μια προσευχή , ένα ψιχάλι αντίδωρου προς τους ήρωες της φρικτής θυσίας που καθηκόντως και οφειλετικώς ο σύλλογος των αποδήμων Ρεθυμνίων της Αττικής διοργάνωσε αφήνοντας άναυδο και τον πιο απαιτητικό θεατή. Άλλοι την χαρακτήρισαν υπερπαραγωγή, άλλοι συγκλονιστική, άλλοι μοναδική και ανεπανάληπτη. Για το σύλλογο ήταν μυσταγωγική, θεϊκή.
Με την βοήθεια του Θεού και επιτρέποντος του καλού καιρού ήταν μια λαμπρή βραδιά. Ο χώρος μοναδικός ,η ατμόσφαιρα επιβλητική, ο τόπος ιερός, το τοπίο σε συνδυασμό με τις δάδες που στόλιζαν την είσοδο αλλά και το κάστρο γύρωθεν, νόμιζες ότι ήταν κάτι ονειρεμένο. Το κοινό αισθάνθηκε αυτήν την ιερότητα του χώρου και της στιγμής και διατήρησε καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης την ιερή σιωπή.
Η εκδήλωση τελούσε υπο την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο εκπροσωπήθηκε με Σεπτή εντολή της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου απο το πρόεδρο της επαρχιακής Ιεράς Συνόδου της Κρήτης Σεβασμιωτατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο. Μεταξύ άλλων την εκδήλωση παρακολούθησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Κυδωνίας κος Δαμασκηνός,ο Σεβ. Μητρ. Ρεθυμνης & Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος , ο Αιδε. Π. Ευαγγ. Κοπανακης Αρχιερ. Μητρ.Λαμπης,η Ευρωβουλευτής κα Μαρία Σπυράκη, ο Δήμαρχος Ηρακλείου κ. Β. Λαμπρινός, ο Δήμαρχος Ρεθύμνου Γ. Μαρινάκης, ο Δήμαρχος Χανίων κ. Α. Βαμβουκας, ο δήμαρχος Αγ. Βασιλείου. Γ. Ταταράκης , ο Δήμαρχος Γόρτυνος ,ο αντιπρύτανης του Παν. Κρήτης κος Σπανουδάκης, ο ομοτ. Καθηγ. Παν. Αθ. Γ. Γαλίτης ,η καθηγ. Παν. Κρήτης Μαριάννα Καλαιτζιδακη, η δικαστής του Συμβουλίου Επικρατείας κα Αγάπη Χαλκιαδακη, οι καθηγούμενοι των Ι. Μονών Βωσάκου, Τιμίου Προδρόμου Μπαλί, Χαλέπας, μοναχές της Ι.Μ. Σωτήρος Κουμπέ, η διευθ. της αρχαιολογικής υπηρεσίαςκα Α. Τζιγκουνάκη, εκπρόσωποι του ΓΕΕΘΑ,ΓΕΝ,ο Αντιπυραρχος κ. Ακουμιανακης,ο τ. Δήμαρχος Ρεθύμνου κ. Δ. Αρχοντακης, ο φαρμακοβιομηχανος Διονύσης Φιλιώτης ,η Μαρία Μαραγκού διευθ. μουσείου συγχρονης τεχνης Κρητης,ο μουσικόσυνθέτης Μπάμπης Πραματευτακης, ο Λευτέρης Δρανδακης Λύκειο Ελληνίδων Αθηνών, η κα Φεφη Βαλαρη του Λυκείου Ελληνίδων Ρεθύμνου, ο κ. Γιωργος Πολιουδακης πρόεδρος βιομηχανικού επιμελητηρίου, ο βετεράνος μουσικός Νικος Γκίνος,εκπρόσωπος ΑΝΕΛ κος Γ. Μακαρωνας, ο πρόεδρος της ΔΗΚΕΗ Γιωργος Τσαγκαρακης και πληθος κόσμου.
Αιωνία η μνήμη των νεκρών μας. Δόξα στα πολεμικά έργα τους που μας χάρισαν το ύψιστο δώρο της Λευτεριάς.
Σύλλογος Ρεθυμνίων Το Αρκάδι