ΑΠΟΨΕΙΣ ΝΤΙΝΟΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ

«Η βία» – του Ντίνου Πετράκη

Η φρικτή δολοφονία της αμερικανίδας βιολόγου στα Χανιά, ώθησε πολλούς αρθογράφους στο να γράψουν γι’ αυτήν. Θα αφήσω στην άκρη το γεγονός ότι έχουμε αρχίσει να συνηθίζουμε  στο άκουσμα ή στη θέαση ακόμα και τέτοιων εγκλημάτων, καταπλακωμένοι από τον τεράστιο όγκο των πληροφοριών, σημαντικών, ασήμαντων, εκφοβιστικών ή κενών αξίας και περιεχομένου.

Παλιότερα η προπαγάνδα είχε σαν στόχο την τρομοκράτηση του απαίδευτου ανθρώπου ώστε να «κοιτάζει τη δουλειά του», να μην ενδιαφέρεται για το σύνολο και να ιδιωτεύει. Έχοντας πετύχει αυτό τον στόχο,  σήμερα πετυχαίνει τον επόμενο που είναι η αποχαύνωση του ανθρώπου αυτού, η παθητικότητα και η ανάδειξη του ναρκισσισμού του, ώστε να είναι μόνο καταναλωτής, κυρίως προϊόντων της τεχνολογίας της πληροφορικής. Είναι σημαντικότατο θέμα αυτό, όμως μιας άλλης ανάλυσης. 

Πιάνοντας λοιπόν ξανά τη δολοφονία της Σούζαν Ήτον, δεν ήταν λίγοι οι αρθογράφοι που την χαρακτήρισαν σαν «γυναικοκτονία», κάτι που έχω διαβάσει και σε άρθρα για άλλους φόνους. Θέλουν να δείξουν έτσι ότι τα εγκλήματα αυτά γίνονται επειδή ακριβώς τα θύματα είναι γυναίκες. 

Κατ’ αρχάς, ο χαρακτηρισμός αυτός είναι ταπεινωτικός και υποβιβαστικός για τη γυναίκα, καθώς παραπέμπει στην εξόντωση ανεπιθύμητων εντόμων ή τρωκτικών (δακοκτονία, μυοκτονία κ.α.).  Όπως υποβιβαστικές είναι ακόμα και κάποιες πανελλήνιες δράσεις που ενώ σαν αρχικό στόχο έχουν την γυναικεία προώθηση, καταλήγουν στο αντίθετο αποτέλεσμα. Π.χ. η καμπάνια του υπουργείου εσωτερικών, του κέντρου ερευνών για θέματα ισότητας και της γενικής γραμματείας ισότητας των φύλων για τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές της 26ης Μαΐου 2019, όπου το κεντρικό σύνθημα ήταν «εκλέγουμε και γυναίκες», σαν η γυναίκα να είναι άνθρωπος χωρίς πολλή αξία ή ικανότητα. 

Σαν παρένθεση, θα χαρακτηρίζαμε ποτέ τη δολοφονία π.χ. του Γάλλου τουρίστα πριν λίγες ημέρες στην Κρήτη σαν «ανδροκτονία»; Ή μήπως τα εκατοντάδες εκατομμύρια νεκρών στρατιωτών (μόνο στους πολέμους του εικοστού αιώνα) ή τις χιλιάδες των νεκρών στους πολέμους που διεξάγονται τώρα, τη στιγμή που διαβάζετε το κείμενο αυτό; Όσοι βιαστούν να σκεφτούν ότι τα παραδείγματα είναι άνισα, ας το σκεφτούν καλύτερα.

Εν συνεχεία, η βία που ασκείται στις γυναίκες, είναι ένα μέρος της βίας που ασκείται καθημερινά. Βία πολλαπλή και πολυεπίπεδη, αναπόφευκτη συνοδεία του καθημερινού πολέμου που διεξάγεται παντού. Πόλεμος οριζόντια και κάθετα στην κοινωνική δομή, μεταξύ των τάξεων, μέσα στις τάξεις. Πόλεμος στο σπίτι, στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στο χώρο εργασίας, στην ουρά για το εισιτήριο, στο λεωφορείο, στην καφετέρια, στο τιμόνι, στο δρόμο (ο πόλεμος με τα όπλα είναι η κορυφή του, το άμεσα ορατό μέρος του). Το ίδιο το κράτος δομείται πάνω στη βία που ασκεί στους κατοίκους. Από τη βία της φτώχειας, της φτωχοποίησης, του κοινωνικού αποκλεισμού, του μη δικαιώματος στο όνειρο για τους νέους και του οδυνηρού συμβιβασμού τους, μέχρι τη φυσική βία όταν η προπαγάνδα και η τακτική του «διαίρει και βασίλευε» δεν επαρκούν για τον έλεγχο. 

Είναι σκοτεινό ένστικτο και μέσο επιβολής. Από τον πυρήνα της ύπαρξής μας ως τη δημιουργία και συντήρηση, για αιώνες, αυτοκρατοριών (οι Η.Π.Α παραμένουν μια τέτοια αυτοκρατορία παρά την οικονομική παρακμή τους, ακριβώς επειδή έχουν τόσο ισχυρές ένοπλες δυνάμεις και οπλικά συστήματα που μπορούν να επιβληθούν όπου και όποτε θελήσουν).

Για να σταματήσουν οι διακρίσεις θα πρέπει οι γυναίκες να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για τη δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς ανισότητες. Θα πρέπει δηλαδή να αγωνιστούν για να μην υπάρχουν τάξεις και τα μέσα παραγωγής να είναι κοινωνικοποιημένα. Να εργαστούν ώστε να γίνει κοινή συνείδηση ότι το συλλογικό καλό δημιουργεί το ατομικό. Να πολεμήσουν δηλαδή για να δημιουργήσουν τη συνολική πολιτικοκοινωνική συνθήκη που όχι μόνο θα επιτρέψει αλλά θα διασφαλίσει την ύπαρξη των επιμέρους αιτημάτων. Να μην γίνεται το ανάποδο που συμβαίνει σήμερα, όπου τα αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας επιδίδονται σε αποσπασματικές δράσεις, οι οποίες φυσικά δεν απειλούν την τάξη των πραγμάτων. Τα παρατηρώ να έχουν αποδεχτεί -ίσως και ασυνείδητα- την συνθήκη ζωής και να έχουν περιχαρακωθεί, βάζοντας στην αιχμή των διεκδικήσεών τους τα εκάστοτε επιμέρους και όχι το συνολικό. Αυτοπεριοριζόμενα και αυτολογοκρινόμενα, θύματα και αυτά τα κομμάτια του πολιτικώς ορθού, αυτού του φασισμού της τελευταίας εικοσαετίας που μολύνει τα μυαλά.  

Υπάρχει πάρα πολύς δρόμος μπροστά μας για την πραγματικά ίση κοινωνία, χωρίς να πιστεύω ότι ποτέ θα μπορέσει να γίνει, καθώς όπως έγραψα και πιο πριν, η βία είναι ένα σκοτεινό σημείο στον καθένα μας κι όσο κι αν την κατευνάσουμε δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες, δεν θα μπορέσουμε να την πάψουμε. 

30/ 07/2019
Ντίνος Πετράκης