Πραγματοποιήθηκε στις Ελένες Αμαρίου, εκδήλωση μνήμης του αείμνηστου ευεργέτη του χωριού Στυλιανού Μιχαήλ Μαρκαντώνη.
Το καθιερωμένο ετήσιο μνημόσυνο (συναπάντημα) στη μνήμη του ευεργέτη των Ελενών τελέστηκε πρωτοβουλία του αιδεσιμότατου Πατέρα Σεβαστιανού Πολιτάκη προέδρου του εκκλησιαστικού Συμβουλίου και εφημερίου του χωριού στον Ιερό Ναό του Άγιου Νικολάου.
Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας τελέστηκε τρισάγιο τόσο στον τάφο του καθώς και στη προτομή του στον αύλειο χώρο του ανακαινισμένου Δημοτικού Σχολείου.
Στην θεία λειτουργία και στην επακολουθήσασα τελετή παρέστησαν ο Αντιδήμαρχος Αμαρίου κύριος Ψαρουδάκης Εμμανουήλ, ο Πρόεδρος του τοπικού Διαμερίσματος Ελενών κύριος Πατεράκης Γεώργιος , την οικογένεια εκπροσώπησε ο Επιθεωρητής Μέσης Εκπαίδευσης Νικόλαος Κωνσταντίνου Μαρκαντώνης.
Στη σεμνή τελετή μνήμης και στη Θεία Λειτουργιά παρευρέθησαν επίσης εκτός από τον εφημέριο και το εκκλησιαστικό συμβούλιο και τους ενορίτες και συγγενείς του ευεργέτη από την περιοχή.
Για τη ζωή και το έργο του αναφέρθηκε ο συγχωριανός, τέως Προϊστάμενος του ΟΤΕ Ρεθύμνου, Κωνσταντίνος Σιδηρόπουλος την ομιλία του οποίου παραθέτουμε:
“Μαζευτήκαμε σήμερα επόμενη ημέρα από την γιορτή του Αγίου Στυλιανού προκειμένου να τελέσουμε το καθιερωμένο μνημόσυνο του αείμνηστου ευεργέτη του χωριού μας Στυλιανού Μιχαήλ Μαρκαντώνη.
Συμβουλευόμενος το βιβλίο του εκπαιδευτικού Συμβούλου Νικόλαου Κωνσταντίνου Μαρκαντωνη, θα ήθελα να στοιχειοθετήσω ορισμένες αφηγήσεις που γνωρίζω για τη ζωή και το έργο του.
Ο Στυλιανός Μιχαήλ Μαρκαντωνης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό μας, φοίτησε στο Σχολειό του Άγιο Πνεύματος που λειτουργούσε στο ομώνυμο μοναστήρι στον Κισσό Αγίου Βασιλείου.
Τότε όπως γνωρίζουμε οι τούρκοι δεν επέτρεπαν να υπάρχουν ελληνικά σχολεία και την μόρφωση των ελληνοπαίδων είχε αναλάβει ο κλήρος και πιο συγκεκριμένα οι μοναχοί που γνώριζαν γραφή και ανάγνωση μελετώντας τα εκκλησιαστικά βιβλία.
Πνεύμα δημιουργικό και ανήσυχο ο ευεργέτης μας ασφυκτιούσε στην σκλαβωμένη Κρήτη και θέλησε με μοναδικό εφόδιο την ευχή των γονιών του και μετά από προσευχή στον προστάτη Άγιο του τον Άγιο Νικόλαο, να ξενιτευτεί στη Αθήνα αρχικά και μετέπειτα ακλουθώντας την προαίσθηση του στις Ηνωμένες πολιτείες της Αμερικής.
Στην Αθήνα δραστηριοποιήθηκε στο εμπόριο χρυσού αλλά όταν έπεσε θύμα κλοπής από τους ληστές της εποχής πάμφτωχος πλέον έχοντας χάσει όλους του κόπους του επιστρέφει στη γενέτειρα του τις Ελένες απογοητευμένος .
Μη έχοντας άλλη διέξοδο το πεπρωμένο τον οδήγησε να ξενιτευτεί στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Εκποιώντας μέρος της περιουσίας της πατρικής προμηθεύτηκε το πολυπόθητο διαβατήριο
Κάνει ξανά το σταυρό του και φεύγει για τα μακρινά και άγνωστα μέρη της Αμερικής με μοναδικά εφόδια τη θέληση για δημιουργία , την ευχή της Μάνας και για προστάτη και βοηθό έχει μαζί του την εικόνα του Αγίου Νικολάου πολιούχου των Ελενών.
Η φαντασία του ευεργέτη μας τον προέτρεψε να δραστηριοποιηθεί στη Νέα Υόρκη οπού εγκαταστάθηκε και δημιούργησε ένα εστιατόριο προκειμένου να επενδύσει το μόχθο του των πρώτων χρόνων της ξενιτειάς .
Και όντως η προαίσθηση του τον έχει οδηγήσει σωστά καθώς επέτυχε και δημιούργησε μια αλυσίδα εστιατορίων.
Στην Ελλάδα ζούσαμε πλέον το τέλος ενός δεκαετούς πολέμου και η πατρίδα προσπαθούσε να κλείσει της πληγές της Μικρασιατικής Καταστροφής .
Αυτά τα χρόνια είναι που επέλεξε ο αείμνηστος ευεργέτης μας αγαπητοί μου να συμβάλει στην ανάπτυξη του χωριού μας. Όνειρο του ήταν να χρηματοδοτήσει έργα κοινής ωφέλειας προκειμένου να βοηθήσει να αναπτυχθεί η γενέτειρα.
Είχε σχεδιάσει από τα ξένα και χρηματοδότησε στηριζόμενος κατά κύριο λόγο στον αδελφό του Γεώργιο Μαρκαντώνη και στην εκτίμηση ότι όλοι οι χωριανοί θα βοηθούσαν να πραγματοποιηθεί η επιθυμία του.
Ιεράρχησε και πραγματοποίησε τα έργα κοινής ωφέλειας ξεκινώντας με την ύδρευση του χωριού χρηματοδοτώντας την κατασκευή της βρύσης με πλυσταριό και ενός χώρου αναψυχής δίπλα της. Χρηματοδότησε εξ ολοκλήρου την ανέγερση του ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ σχολείου Ελενών, ενός πρότυπου και σύγχρονου Δημοτικού Σχολείου με αγροκήπιο προκειμένου τα παιδιά από το χωριό να μην χρειάζεται να πηγαίνουν στο Γερακάρι για να μάθουν γράμματα.
Υλοποιώντας το τάμα του ανακαίνισε το ναό του προστάτη του Αγίου Νικολάου και Αγίας Άννας μεταφέροντας το νεκροταφείο στη θέση που είναι σήμερα.
Αξίζει βεβαία να αναφέρουμε ότι την εξέλιξη των έργων τη παρακολούθησε μόνο με δυο ταξίδια που πραγματοποίησε όσο χρόνο εκτελούνταν τα έργα.
Το επόμενο έργο που σχεδίασε αρχές της δεκαετίας του1930 είναι η αξιοποίηση του αρχαιολογικού πλούτου που είναι θαμμένος στο υπέδαφος των Ελενών. Χρηματοδότησε ανασκαφές στο χωριό και στο Σπήλαιο του Μαργελέ που εκτέλεσε ο καθηγητής της αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρινάτος επικεφαλής ομάδας αρχαιολόγων.
Προγραμμάτισε την ανέγερση Μουσείου προκειμένου να εκτεθούν τα ευρεθέντα και έχοντας στη σκέψη του να μεταφέρει από τη Νέα Υόρκη τα αντικείμενα που είχε στη συλλογή του για εμπλουτισμό του μουσείου, με απώτερο σκοπό να γίνει ευρύτερα γνωστό το χωριό και να αυξηθεί η επισκεψιμότητα του. Κάποιοι άλλοι όμως σχεδίαζαν διαφορετικά, και άρχισαν τα προβλήματα στις επιχειρήσεις που διεύθυνε.
Αναγκάστηκε να σταματήσει τη επαγγελματική του δραστηριότητα στην Αμερική να φορτώσει τα πολύτιμα αντικείμενα που διέθετε στη συλλογή του προκειμένου να τα μεταφέρει στη γενέτειρα και να εκτεθούν στο σχεδιαζόμενο μουσείο. Φθάνοντας στην Αθήνα διαπίστωσε ότι τα αντικείμενα αυτά έχουν υποστεί φθορές κατά τη μεταφορά και ορισμένα από αυτά έχουν καταστραφεί.
Άλλο ένα λυπηρό γεγονός , άλλη μια απογοήτευση προστέθηκαν στη πολυκύμαντη διαδρομή του και έκτοτε εγκατάλειψε κάθε ιδέα συνέχισης των έργων. Διέμενε στην Αθήνα μέχρι το τέλος του βίου του επισκεπτόμενος κάθε καλοκαίρι την αγαπημένη του γενέτειρα της Ελένες”.
