Όπως είναι ήδη γνωστό, με προεδρικό διάταγμα εγκρίθηκε το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) «Ίτανος Γαία» στον Κάβο Σίδερο και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Ειδικού Σχεδίου. Η περιοχή χωροθέτησης του ΕΣΧΑΣΕ, εντάσσεται εξ ολοκλήρου μέσα σε προστατευόμενη περιοχή του δικτύου Natura 2000, και ειδικότερα στην Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) GR4320006. Παράλληλα, σημαντικό τμήμα της εντάσσεται και στη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖEΠ) GR4320009.
Θεωρούμε ότι με την έκδοση του προεδρικού διατάγματος, η χώρα παρέβη το ενωσιακό δίκαιο και, πιο συγκεκριμένα, την αρχή της προφύλαξης και τις διατάξεις του άρθρου 6, παρ. 3 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» και για το λόγο αυτό υποβάλλαμε καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6, παρ. 3 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, για κάθε σχέδιο, που δε συνδέεται άμεσα ή που δεν είναι αναγκαίο για τη διαχείρηση μιας περιοχής του Δικτύου Natura και που μπορεί να επηρεάζει σημαντικά τον τόπο, μόνο του ή από κοινού με άλλα σχέδια, γίνεται «δέουσα εκτίμηση» των επιπτώσεων του, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους διατήρησής του, προκειμένου οι αρμόδιες εθνικές αρχές να κρίνουν ότι το σχέδιο δε θα βλάψει την ακεραιότητα του τόπου. Η Οδηγία αυτή έχει ερμηνευθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με βάση την αρχή της προφύλαξης.
Οι στόχοι διατήρησης θα πρέπει να καθορίζονται ειδικά, συγκεκριμένα, δεσμευτικά και επίσημα για τον κάθε προστατευόμενο τόπο. Τα μέτρα διατήρησης μπορούν να θεωρηθούν επαρκή, μόνον όταν διασφαλίζεται ότι εκπληρώνουν τους στόχους διατήρησης που έχουν τεθεί. Μόνο έτσι άλλωστε, μπορεί να ισχυριστεί μια δημόσια αρχή, ότι είναι βέβαιη ότι το σχέδιο δεν θα βλάψει αυτό που πρέπει να διατηρηθεί.
Για τους τόπους ΕΖΔ GR4320006 και ΖEΠ GR4320009, περιοχές χωροθέτησης του ΕΣΧΑΣΕ «Ίτανος Γαία», δεν έχουν ακόμα θεσπισθεί εθνικοί στόχοι διατήρησης και, δεν έχουν ληφθεί τα αναγκαία μέτρα προστασίας τους. Κατά συνέπεια, η απαιτούμενη πεποίθηση ότι το Σχέδιο δεν θα έχει επιβλαβείς συνέπειες για την ακεραιότητα των περιοχών αυτών δεν θα μπορούσε να έχει διαμορφωθεί με βάση τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που εκπονήθηκε.
Τα παραπάνω δέχεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που στην από 26-2-2016 «Αιτιολογημένη Γνώμη» της προς την Ελληνική Δημοκρατία αναφέρει ότι η χώρα δεν έχει καθορίσει τους προβλεπόμενους από την Οδηγία στόχους διατήρησης, ενώ ο καθορισμός αυτός αποτελεί απαραίτητο στοιχείο αναφοράς για την αναγνώριση των μέτρων διατήρησης. Η «Αιτιολογημένη Γνώμη» αποτελεί το δεύτερο στάδιο μιας διαδικασίας, που μετά από την ολοκλήρωσή της μπορεί να οδηγήσει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Στόχοι μας είναι:
• να σταματήσει κάποτε αυτή η αόριστη και κατά το δοκούν μεταχείριση των περιοχών του Δικτύου Natura, να αποσαφηνιστεί το καθεστώς τους και ό,τι «πρέπει να προστατευθεί» να γίνει πραγματικά «προστατευόμενο».
• να δημιουργηθούν διαχειριστικά σχέδια και φορείς διαχείρισης σε όλες τις περιοχές του Δικτύου Natura. Η ουσιαστική εμπλοκή και συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών με σοβαρότητα και ευθύνη, θα φέρει και το μεγαλύτερο όφελος σ’ αυτές τις ίδιες.
Την καταγγελία υπογράφουν οι παρακάτω φορείς:
Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου,
Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ιτάνου,
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία,
Φίλοι της Φύσης Naturefriends Greece,
Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ,
Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ρεθύμνου,
Σπηλαιολογικός Όμιλος Κρήτης,
Ένωση Αγροτουρισμού Κρήτης
Παγκρήτιο Δίκτυο Περιβαλλοντικών Οργανώσεων ΟΙΚΟΚΡΗΤΗ
oikokriti@gmail.com,
www.oikokriti.gr
