Αναστάτωση και έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στην Κρήτη η κατάρρευση της ανακατασκευασμένης τοιχογραφίας με τα δελφίνια στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού, ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα σύμβολα του μινωικού πολιτισμού. Το περιστατικό συνέβη την Παρασκευή, προκαλώντας σάλο τόσο στην επιστημονική κοινότητα όσο και στους επαγγελματίες του τουρισμού.
Η διάσημη τοιχογραφία, η οποία κοσμεί τα «διαμερίσματα της βασίλισσας» στο ανακτορικό συγκρότημα, αποτελεί ανασύνθεση βασισμένη σε θραύσματα που ανακαλύφθηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα από τον Σερ Άρθουρ Έβανς. Παρά την πολιτιστική της αξία και τον καθημερινό μεγάλο αριθμό επισκεπτών, η πτώση της αναδεικνύει σοβαρές ελλείψεις στη συντήρηση του χώρου.
Η πρόεδρος των ξεναγών Κρήτης και Σαντορίνης, κα Ελένη Σαμαριτάκη, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η Κνωσός δε συντηρείται. Είναι ένα χρυσορυχείο για τον τουρισμό, όμως τα έσοδα δεν επενδύονται στο ίδιο το μνημείο». Η δήλωση αυτή απηχεί την αγανάκτηση πολλών επαγγελματιών του χώρου, που βλέπουν το σημαντικότερο μνημείο της Κρήτης να παραμελείται.
Το θέμα έφτασε μέχρι την Υπουργό Πολιτισμού, κα Λίνα Μενδώνη, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες ενημερώθηκε άμεσα και έδωσε εντολή για την ταχύτατη αποκατάσταση της ζημιάς.
Η Κνωσός, το σπουδαιότερο αρχαιολογικό μνημείο της Κρήτης, σύμβολο του μινωικού πολιτισμού και σημείο αναφοράς για τον παγκόσμιο πολιτισμό, φαίνεται να βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή όσον αφορά τη φροντίδα και την ανάδειξή της. Το πρόσφατο περιστατικό επαναφέρει στο προσκήνιο το αίτημα για επαναξιολόγηση της πολιτιστικής πολιτικής σε σχέση με την Κρήτη και την πολιτιστική της κληρονομιά.
«Η Κνωσός είναι το ζωντανό αποτύπωμα ενός παγκόσμιου πολιτισμού. Δε θα επιτρέψουμε να καταρρεύσει – κυριολεκτικά και μεταφορικά – στα χέρια σας»
Ανακοίνωση του Τομέα και Δικτύου Πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής:
«Η κατάρρευση αντιγράφου της τοιχογραφίας των δελφινιών στην Κνωσό αποκαλύπτει τη βαθιά εγκατάλειψη ενός μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς
Η πρόσφατη πτώση τμήματος της περίφημης «τοιχογραφίας των δελφινιών» στο Ανάκτορο της Κνωσού, ενός από τους πλέον εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους της χώρας και παγκόσμιο σύμβολο του μινωικού πολιτισμού, δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό φθοράς. Αντιθέτως, είναι το αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης υποτίμησης της σημασίας της Κνωσού και της συνολικότερης έλλειψης σχεδιασμού και πόρων για τη συντήρηση και προστασία των σημαντικών μνημείων της χώρας.
Η εικόνα εγκατάλειψης που παρουσιάζει σήμερα η Κνωσός δεν τιμά την ιστορία μας, δεν ανταποκρίνεται στον ρόλο της ως κορυφαίου τουριστικού και πολιτιστικού προορισμού, και βεβαίως δεν αξίζει ούτε στους εργαζόμενους που καθημερινά δίνουν τη μάχη της διατήρησης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ούτε στους εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.
Η κατάρρευση της τοιχογραφίας δεν είναι απλώς ένα τεχνικό ζήτημα. Είναι καμπανάκι κινδύνου για την ανάγκη εκπόνησης και υλοποίησης ενός συνολικού, τεκμηριωμένου και καλά χρηματοδοτημένου προγράμματος συντήρησης και ανάδειξης του ανακτόρου της Κνωσού. Είναι αδιανόητο, με τα έσοδα από την επισκεψιμότητα της Κνωσού ο χώρος να στερείται των απαραίτητων πόρων για τη διατήρησή του.
Η πολιτιστική μας κληρονομιά δεν αντέχει άλλο τον εμπαιγμό. Χρειάζεται σχέδιο, διαφάνεια στη χρηματοδότηση, μόνιμο επιστημονικό προσωπικό και σεβασμό στο έργο των αρχαιολόγων, συντηρητών και εργαζομένων.
Η Κνωσός είναι το ζωντανό αποτύπωμα ενός παγκόσμιου πολιτισμού. Δε θα επιτρέψουμε να καταρρεύσει – κυριολεκτικά και μεταφορικά – στα χέρια σας».
