Ανακοίνωσή με τίτλο «Ενετικό λιμάνι Ρεθύμνου: και όμως ξεκινήσαμε άσχημα» εξέδωσε ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Ρεθύμνου, αναφερόμενος στις άμεσες ενέργειες που πρέπει να γίνουν για να αλλάξει όψη το ενετικό λιμάνι της πόλης.
Αναλυτικά, στην ανακοίνωση του Συλλόγου αναφέρεται:
«Σχετικά με την Έγκριση της μελέτης «Εκπόνηση σχεδίου γενικής διάταξης λειτουργιών ενετικού λιμανιού» στην Παλιά Πόλη Ρεθύμνου και σε συνέχεια της υπ’ αριθμό ΥΠΠΟΑ / ΓΔΑΠΚ / ΔΒΜΑ / ΤΒΜΑΧΜΑΕ / 416133/249597/8615/3021 της 07-02-2017 απόφασης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, οι εμπλεκόμενοι φορείς είναι υποχρεωμένοι για την εφαρμογή της. Από αυτά που αποφασίστηκαν, οι απαιτούμενες μελέτες για την αποκατάσταση του κτηρίου του Τελωνείου, του κτηρίου της αποβάθρας, του λιμενοβραχίονα και του φάρου, καθώς και των προσόψεων των κτηρίων μαζί με όλο τον δημόσιο χώρο σε όλο το ανάπτυγμα του λιμανιού, και ότι τον περιβάλλει (ενετικά τείχη κτλ), πρέπει να προκηρυχτούν άμεσα, κατανοώντας ότι χρειάζεται χρόνος προκειμένου να είναι ουσιαστικές και ολοκληρωμένες.
Ωστόσο, αποφασίστηκαν ενέργειες που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα :
- Η απομάκρυνση του περιπτέρου θεωρείται επιβεβλημένη, για την ανάδειξη του μετώπου των κτηρίων και την ελεύθερη κίνηση των πολιτών στο δημόσιο χώρο.
- Η ζώνη διέλευσης να μεταφερθεί στην εξωτερική πλευρά του κρηπιδώματος σε εύρος από 2,40 μ. έως 4,00 μ.
- Η απομάκρυνση όλων των τεντών από τις όψεις των κτηρίων και των μεταλλικών κατασκευών πάνω στις οποίες στηρίζονται.
- Να μην τοποθετηθούν σκιάδια οποιουδήποτε τύπου.
- Παράλληλα, θεωρούμε αυτονόητη την εφαρμογή του Προεδρικού Διατάγματος για την Παλιά Πόλη Ρεθύμνου (ΦΕΚ 30/Δ’/14-02-1985), όσον αφορά στις εγκαταστάσεις (αεραγωγοί, καπναγωγοί, κλιματιστικά κτλ), οι οποίες θα πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα.
Επίσης οι Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας (ΔΕΗ, ΟΤΕ κτλ) είναι υποχρεωμένοι να κάνουν όλες τις απαραίτητες εργασίες για την υπογειοποίηση όλων των δικτύων, ώστε να αναδειχθούν οι όψεις των κτηρίων. Πρόσφατα πληροφορηθήκαμε από τον τύπο, ότι «αποφασίστηκε η χωροθέτηση του περιπτέρου». Ότι δηλαδή αυτό που αποφασίστηκε από το Δ.Σ. του Λιμενικού Ταμείου και μάλιστα με τη σύμφωνη γνώμη της Εφορείας Αρχαιοτήτων, ήταν απλώς να μεταφερθεί το περίπτερο σε άλλη θέση του Ενετικού λιμανιού, δηλαδή δυτικά του κτηρίου του Τελωνείου, εντός της ζώνης ανάπλασης που έχει αποφασιστεί από το ΚΑΣ ως περιοχή μελέτης και που είχε προταθεί από το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων. Διευκρινίζουν ότι η θέση αυτή είναι προσωρινή, έως την αποκατάσταση των όψεων των κτηρίων, του λιμενοβραχίονα, του περιβάλλοντος χώρου και του αιγυπτιακού φάρου, αλλά όλοι γνωρίζουμε καλά ότι στη χώρα μας «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού». Δεν είναι δυνατόν να πιστεύουμε ότι θα γίνει η αποκατάσταση του κτηρίου του Τελωνείου και να τοποθετούμε περίπτερα στην όψη του. Έχουμε την εμπειρία του περιπτέρου στη γωνία της Loggia, το οποίο υποβαθμίζει το κτήριο και το δημόσιο χώρο.
Εάν κάποιοι θεωρούν χωροθέτηση την αλλαγή θέσης του περιπτέρου, μάλλον αδυνατούν να συλλάβουν την έννοια του όρου, ίσως όμως και να πιστεύουν ότι τελικά καμία μελέτη δεν πρόκειται να εκπονηθεί και ότι καμία εφαρμογή δεν πρόκειται να γίνει. Το κείμενο του Συλλόγου που πρόσφατα δημοσιεύτηκε, τοποθετείται με το πιο σαφή τρόπο επί της ουσίας του θέματος.
Για το ζήτημα της ασφάλειας των πεζών κατά μήκος του κρηπιδώματος, που τέθηκε σε διάλογο από τους καταστηματάρχες και το Λιμενικό Ταμείο, επισημαίνουμε ότι δεν υπάρχει κανένα ιστορικό λιμάνι στην Ελλάδα, που να συζητείται η τοποθέτηση πρόσθετων στοιχείων. Εξάλλου, στην απόφαση του ΚΑΣ που ορίζει το εύρος διέλευσης, δεν υπάρχει καμία τέτοια αναφορά.
Θεωρούμε ότι οι φορείς υλοποίησης της απόφασης είναι οι Υπηρεσίες (Εφορεία Αρχαιοτήτων, Λιμενικό Ταμείο, Υγειονομικό, Υπηρεσία Δόμησης, Γραφείο Παλιάς Πόλης) και οι θεσμικοί και πολιτικοί φορείς, με την υποστήριξη των ενεργών πολιτών και συλλόγων, οι οποίοι πρέπει να τοποθετηθούν με σαφήνεια, εάν υποστηρίζουν την υφιστάμενη κατάσταση, δηλαδή ένα ιστορικό κέντρο με υποβαθμισμένα κτίρια και δημόσιο χώρο».