Με ενότητα και σημείο αναφοράς την ιστορική μνήμη κλήρος πολιτεία ένοπλες δυνάμεις αρχές της Κρήτης και λαός τίμησαν την Κυριακή με λαμπρότητα στα Χανιά, την ιστορική επέτειο των 100 χρόνων από την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Με διοργανωτές των εκδηλώσεων τη Περιφέρεια Κρήτης-ΠΕ Χανίων, το δήμο Χανίων και το Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”, το πρωί εψάλη Θεία Λειτουργία και Δοξολογία χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ειρηναίου και στη συνέχεια σχηματίστηκε πομπή με κατεύθυνση το Φρούριο Φιρκά στο λιμάνι των Χανίων όπου έγινε έπαρση της Ελληνικής σημαίας όπως πριν από 100 χρόνια, την 1η Δεκεμβρίου 1913.
Στον ιστορικό χώρο του Φρουρίου την στιγμή της ύψωσης της Ελληνικής σημαίας διέσχισαν τον ουρανό σχηματισμοί αεροπλάνων της Πολεμικής Αεροπορίας ενώ τορπιλάκατος του Πολεμικού Ναυτικού από τη θάλασσα έριξε συμβολικούς κανονιοβολισμούς. Παράλληλα παραδοσιακοί Κρητικοί έψαλαν τον εθνικό ύμνο και ριζίτικα τραγούδια. Τον πανηγυρικό της ημέρας στο Φρούριο Φιρκά εκφώνησε ο δήμαρχος Χανίων Μανόλης Σκουλάκης ενώ στον Μητροπολιτικό Ναό Χανίων προηγήθηκε ομιλία του Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου Καστελίου και Βιάννου κ. Ανδρέα. Ακολούθησε επίσκεψη στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης (παρουσίαση αναμνηστικής σειράς γραμματοσήμων), στο Δημαρχείο Χανίων για τα εγκαίνια της βιβλιοθήκης του Ελευθερίου Βενιζέλου, στον Φιλολογικό Σύλλογο “Χρυσόστομος” (φωτογραφική έκθεση Περικλή Διαμαντόπουλου) και στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (έκθεση “Κρήτη 1913-2013”).
Την Κυβέρνηση στις εκδηλώσεις εκπροσώπησε ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ σε ανάλογες εκδηλώσεις την Παρασκευή και το Σάββατο τη Βουλή εκπροσώπησε ο Πρόεδρος της Ευάγγελος Μειμαράκης, την Κυβέρνηση ο Υφυπουργός Εργασίας Βασίλης Κεγκέρογλου με παρόντα και τον πρώην Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
«Το 2013 αποτελεί χρονιά ορόσημο για την Κρήτη καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ενσωμάτωση του νησιού μας στον Εθνικό κορμό. Με την έπαρση της Ελληνικής σημαίας στο Φρούριο Φιρκά Χανίων την 1η Δεκεμβρίου του 1913 ο πόθος πολλών γενεών Κρητικών έβρισκε επιτέλους την δικαίωση του καθώς είχαν προηγηθεί δεκάδες αιματοβαμμένοι αγώνες για την Ελευθερία και την Ένωση» δήλωσαν οι εκπρόσωποι των διοργανωτών των εκδηλώσεων, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Χανίων Απόστολος Βουλγαράκης, ο Δήμαρχος Χανίων Μανόλης Σκουλάκης, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Νίκος Παπαδάκης οι οποίοι παράλληλα επεσήμαναν το ρόλο και τη σημασία της ιστορικής επετείου.
Η Περιφέρεια Κρήτης τιμώντας την ιστορική επέτειο πραγματοποιεί εκδηλώσεις από τον Μάρτιο στην Κρήτη στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.
«Η καρδιά του νησιού μας χτυπάει και στις πέντε ηπείρους, παντού όπου ζουν Κρητικοί, παντού όπου κατοικούν φίλοι του νησιού μας. Σε αυτόν τον παγκρήτιο συναγερμό έχουν θέση και ρόλο όλοι. Η Κρήτη αποδεικνύει ότι ξέρει να τιμά τους ήρωες της, αυτούς που πάλεψαν για να είναι σήμερα ελεύθερη» δήλωσε ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης.
Είναι η στιγμή, πρόσθεσε ο Περιφερειάρχης «γιορτάζοντας σήμερα εκατό χρόνια ελευθερίας, εκατό χρόνια Ένωσης, να επιβεβαιώσουμε ότι, όπως και οι πρόγονοι μας, δεν θα λιγοψυχήσουμε. Όπως οι πρόγονοι μας, θα κοιτάζουμε μπροστά, θα κρατήσουμε το κεφάλι ψηλά, θα μείνουμε όλοι ενωμένοι μέσα στη δυσκολία. Όπως εκείνοι, θα παραδώσουμε στα παιδιά μας μια καλύτερη Κρήτη, μια καλύτερη Ελλάδα, ενωμένοι για πάντα.
Ως πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής και Περιφερειάρχης Κρήτης, θέλω να ευχαριστήσω για τη συνεργασία τα μέλη της Οργανωτικής και Επιστημονικής Επιτροπής των εκδηλώσεων, την τοπική αυτοδιοίκηση, τα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα, τους πολιτιστικούς φορείς, τους απανταχού συλλόγους Κρητών εντός και εκτός Ελλάδας, τους χορηγούς, όλα τα μέσα ενημέρωσης, τα τοπικά παραδοσιακά συγκροτήματα και όλους όσους άμεσα ή έμμεσα συμβάλουν για την επιτυχία των εκδηλώσεων».
Οι εκδηλώσεις του Σαββάτου
Το Σάββατο στο πλαίσιο του τριημέρου των εκδηλώσεων στις 11 το πρωί έγινε η στέψη του Ανδριάντα του Εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου (πλ. Ελευθερίας) και κατάθεση στεφάνων από τους διοργανωτές και σχολεία της πόλης. Τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή και στη συνέχεια έγινε ανάκρουση του Θούριου του Εθνάρχη και του Εθνικού Ύμνου από μουσικούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Στις 6 το απόγευμα στον εκθεσιακό χώρο του κέντρου Αρχιτεκτονικής Μεσογείου πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της Παγκρήτιας Έκθεσης Ιστορικού Υλικού («1770-1913 Πορεία προς την Ένωση». Στις 7:30 το απόγευμα στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με χαιρετισμούς των οργανωτών, ακολούθησε ποίημα του Βαγγέλη Κακατσάκη με τίτλο: «1η Δεκεμβρίου 2013», ενώ ο Γενικός Διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Νικόλαος Παπαδάκης ήταν ο κεντρικός ομιλητής με θέμα: «1912: Η σύγκρουση του Ελευθερίου Βενιζέλου με τους Κρήτες Βουλευτές».
Ακολούθησε συναυλία από τη Χορωδία Χανίων και την Παιδική Χορωδία Βενιζελείου Ωδείου που τραγούδησε το έργο «Κρήτης Μεγαλυνάρι», μία καντάτα αφιερωμένη στην Κρήτη και στους αγώνες του Kρητικού λαού, που οδήγησαν στο πολυπόθητο γεγονός της Ένωσης, σε ποιητική σύνθεση Βασίλη Χαρωνίτη και μουσική Γιάννη Μεντζελόπουλου. Αφηγήτρια ήταν η Ρόζα Μοτάκη Κονταδάκη. Η εκδήλωση έκλεισε με την παράδοση της υφαντής, από μετάξι, Ελληνικής Σημαίας από την Αποστολή Πηνελόπη Gandhi και το Λύκειο Ελληνίδων.
