Στην παράδοση μας, η ονομαστική εορτή έχει μεγαλύτερη σημασία από τα γενέθλια. Έχομε κι άλλη φορά αναφερθεί στο συλλογικό χαρακτήρα της γιορτής σε αντιδιαστολή με τον ατομοκεντρικό χαρακτήρα των γενεθλίων και το πώς, όσο «εκδυτικιζόμαστε», τα τελευταία τείνουν να αποκτήσουν μεγαλύτερη σημασία.
Η γιορτή όμως αποτελεί κάτι ξεχωριστό στη ροή του χρόνου για το λαό μας, και τη σημασία της θα τη βρούμε στο αντιστασιακό μας παρελθόν.
Όπως πολλές φορές έχουμε σημειώσει, η διαμόρφωση του νεώτερου ελληνισμού βασίστηκε στην αντίσταση απέναντι σε Δυτικούς και Τούρκους κατακτητές εδώ και μια χιλιετία.
Η αντίσταση ήταν ενεργή και παθητική, με βάση της την εμμονή στην ιδιοπροσωπία μας, την ταυτότητα μας. Αυτήν προσπαθούσαν να χτυπήσουν οι δυνάστες μας, και το έκαναν χτυπώντας τη θρησκεία μας.
Οι Ενετοί απαγόρευσαν τη χειροτονία επισκόπων, γι’ αυτό και στην Κρήτη είχαμε Πρωτοπαπάδες κι όχι δεσπότες. Οι Τούρκοι κυνήγησαν τους υπόδουλους μέσω των εξισλαμισμών, αναγκαστικών με το παιδομάζωμα ή «εκούσιων», πληθυσμών που δεν άντεχαν την αφόρητη καταπίεση.
Η στόχευση στην πίστη ήταν επίθεση στην ταυτότητα, αφού ήταν συνυφασμένα τα στοιχεία αυτά. Και η αντίσταση εκφράστηκε σε πρώτο επίπεδο με την διαφύλαξη της ταυτότητας μέσα από την πίστη, σε δεύτερο με την πνευματική ανάταση και παραγωγή και σε τρίτο με την ένοπλη δράση.
Σ’ αυτήν την κατάσταση, και μέσα σε ένα περιβάλλον εξισλαμισμού, το να φτάνει κάθε χρόνο η γιορτή σου και συ να μπορείς να τη γιορτάζεις, ήταν γεγονός χαρμόσυνο. Άλλοι μπορεί να είχαν μουτίσει, ο Νικόλαος να λεγότανε πια Αχμέτ, οπότε δε θα είχε λόγο να γιορτάσει στις 6 του Δεκέμβρη. Γι’ αυτό το λόγο κιόλας, μια ευχή στη βάφτιση ήταν το παιδί «να μεγαλώσει με τ’ όνομα του». Έτσι, ο εορτάζων είχε χαρά εκείνη τη μέρα, αλλά χαρά είχε κι όλη η κοινότητα. Γιατί επιβεβαιωνόταν η συμμετοχή του εορτάζοντος στο γένος των Ρωμιών, στην ελληνική κοινότητα. Και τον επισκεπτόταν να του ευχηθεί, δίχως κάλεσμα. Η γιορτή είναι γνωστή, δεν αποτελεί «προσωπικό δεδομένο» όπως τα γενέθλια. Και η κοινότητα ερχόταν να τιμήσει τον εορτάζοντα, που με τη σειρά του θα πήγαινε στη διάρκεια της χρονιάς να τιμήσει άλλους που επιβεβαίωναν κι αυτοί κάθε χρόνο ότι παραμένουν Ρωμιοί.
Η Τουρκοκρατία κι η Φραγκοκρατία ανυπήρξαν στον ελληνικό χώρο σ’ όλη τη διάρκεια της σκλαβιάς. Κι η διπλή αντίσταση μπόρεσε να μας φέρει μέχρι εδώ, με τεράστιες ανθρώπινες απώλειες, είναι αλήθεια, μέχρι σήμερα που βιώνουμε ξανά την ίδια διπλή απειλή, οικονομική αποικιοκρατία από τους Δυτικούς και στρατιωτική απειλή από τους Τούρκους.
Και σήμερα η ιδιοπροσωπία μας δοκιμάζεται, μέσα από πολιτικές αποδομήσεις της ταυτότητάς μας, τις οποίες εφαρμόζουν διάφοροι χρήσιμοι ηλίθιοι, υπηρέτες της παγκοσμιοποίησης, νομίζοντας ότι εκφέρουν ένα δήθεν προοδευτικό λόγο.
Σήμερα ο εχθρός είναι και μέσα και έξω, και οι αντιστάσεις μας εξαντλημένες. Όμως μόνο αν και τώρα μπορέσουμε να σηκώσουμε κεφάλι θα συνεχίσουμε την πορεία μας σα λαός με δική του παρουσία στην οικουμένη.
του Μανώλη Εγγλέζου – Δεληγιαννάκη
metotoufekikaitilyra.wordpress.com
