Μια ξεχωριστή βραδιά, αφιερωμένη στο ιστορικό μυθιστόρημα και σε μια σημαντική όσο και σχετικά άγνωστη περίοδο της κρητικής ιστορίας, θα ζήσουν όσοι βρεθούν τη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου, στις 7 το απόγευμα, στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Αγίου Νικολάου.
Με αφορμή την Πολυφίλητη, το νέο ιστορικό μυθιστόρημα του Νίκου Ψιλάκη, θα επιχειρηθεί ένα ταξίδι στον χρόνο, στις μικρές και τις μεγάλες στιγμές του Κρητικού Πολέμου που κράτησε ένα τέταρτο του αιώνα, κορυφώθηκε με την 22χρονη πολιορκία του Χάνδακα και κατέληξε με την κατάκτηση της Κρήτης από τους Οθωμανούς.
Ξεναγοί σ’ αυτό το ταξίδι θα είναι ο συγγραφέας και η φιλόλογος Έφη Μπουκουβάλα – Κλώντζα.
Έχει ειπωθεί ότι η ιστορική συνείδηση διαμορφώνεται περισσότερο μέσα από τη λογοτεχνία και ότι το ιστορικό μυθιστόρημα είναι ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσει κανείς το παρελθόν, αφού μέσ’ απ’ αυτό μπορεί να κατανοήσει την κοινωνία μιας άλλης εποχής, τα προτάγματά της, τα ήθη, τις νοοτροπίες. Μέσα από την Πολυφίλητη ο Ψιλάκης τονίζει πως το ιστορικό μυθιστόρημα είναι ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσει κανείς και την ιστορία του παρόντος.
Ένας από τους βασικούς ήρωές του, ο Αγουστής Νοδάρος, τονίζει:
Κάθε έργο πρέπει να μιλά για την εποχή του· ακόμη κι όταν ανατρέχει ο ποιητής στο παρελθόν, πρέπει να το κάνει σαν τον άλτη που πηγαίνει κάμποσα βήματα προς τα πίσω για να πάρει φόρα. Για το σήμερα νοιάζονται οι ποιητές. Και για το αύριο. Κι αν καμώνονται καμιά φορά πως μιλούν για τα περασμένα, δεν το κάνουν για να ξεφύγουν από το σήμερα, αλλά για να το δουν από την απόσταση του χρόνου και να το χαρτογραφήσουν καλύτερα.
Το καινούργιο βιβλίο του Νίκου Ψιλάκη αναπλάθει με πρωτότυπο τρόπο την Κρήτη του 17ου αιώνα, παρακολουθώντας τα γεγονότα που σημάδεψαν την ευρωπαϊκή ιστορία, σταματά στις μικρές και τις μεγάλες στιγμές του πολέμου, πραγματεύεται τον ψυχισμό των ηρώων και καταγράφει τις ακραίες συνθήκες κάτω από τις οποίες έζησαν οι άνθρωποι όλο αυτό το μακρύ διάστημα του εγκλεισμού σε μιαν αποκλεισμένη πόλη.
Η αφήγηση αρχίζει με μια ηρωίδα που ξεκινά νύχτα από κάποιο κρητικό χωριό την εποχή που οι Οθωμανοί είχαν σχεδόν ολοκληρώσει την κατάκτηση της κρητικής υπαίθρου, πορεύεται σε άγνωστα μονοπάτια κρατώντας ένα νόθο βρέφος στην αγκαλιά της και με κόπο πολύ καταφέρνει να φτάσει στον Χάνδακα λίγο πριν αρχίσει η μεγάλη πολιορκία. Εκεί, σε μιαν ακρινή γειτονιά, θα ζήσει τα επόμενα 22 χρόνια, αφού πρώτα εγκαταλείψει το παιδί της στα σκαλοπάτια του Αγίου Σαλβαδόρου. Μέσα από μιαν ενδιαφέρουσα πλοκή που συχνά κόβει την ανάσα, ο συγγραφέας αποκαλύπτει τις κοινωνικές συνθήκες που επικράτησαν στο Νησί κατά τους τελευταίους αιώνες της Ενετοκρατίας, καταγράφει τα γεγονότα του μεγάλου πολέμου, παρακολουθεί στιγμή με στιγμή τη φθορά, τις μπομπάρδες που πέφτουν, τα κατεστραμμένα σπίτια, τις κατεστραμμένες ζωές, παρακολουθεί τις ζωές των απλών ανθρώπων, αυτών που υφίστανται τις συνέπειες από τις αποφάσεις των ισχυρών.
Ο συγγραφέας πραγματεύεται το συναίσθημα των εγκλείστων, εστιάζει το ενδιαφέρον του στον φόβο, το μεγάλο όπλο όλων των εξουσιών της ιστορίας, και αναζητά την ελπίδα στα μικρά και φαινομενικά ασήμαντα πράγματα. Οι πολιορκητές προσπαθούν να αλώσουν την πόλη δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας στους κατοίκους. Εκτρέπουν τις πηγές από τις οποίες υδρεύεται, την αποκόπτουν από την πλούσια αγροτική παραγωγή της ενδοχώρας, ρίχνουν μπομπάρδες. Τα τρόφιμα λιγοστεύουν κάθε μέρα και οι έγκλειστοι διαπιστώνουν πως δεν βιώνουν μόνο μια πολιορκία. Εκτός από τα κανόνια των πολιορκητών, τους πολιορκεί η πανούκλα, τους πολιορκεί η πείνα, η δίψα, τους πολιορκεί ο φόβος. Κι ένας από τους πρωταγωνιστές της ιστορίας θα σημειώσει στο καδέρνο του (στο τετράδιο όπου καταγράφει γεγονότα και συναισθήματα) πως «τις πιο γερές φυλακές δεν τις χτίζουν με φθαρτά υλικά, με τον φόβο τις χτίζουν».
Την εκδήλωση οργανώνουν ο Πολιτιστικός Οργανισμός Δήμου Αγίου Νικολάου, η Πολιτιστική Ένωση Δήμου Αγίου Νικολάου και το βιβλιοπωλείο ΚΑΡΤΕΡΗ.
