του Γεωργίου Βλατάκη*
Όπως το μωροκόπελλο βαπτίζοντας το, το μυρώνουν, έτσι και το κρητικόπουλο απ’ οντε γεννηθεί σφραγίζεται με την κρητική διάλεκτο.
Ένα από τα πολλά χαρίσματα που κάνει έναν Κρητικό αυθεντικό και γνήσιο αποτελεί και η εμιλιά του. Αυτή η εμιλιά με την κρητικάδα και την γνησιότητα που τον διακρίνει αποτελεί το ισχυρότερο όπλο διαχρονικά για την επιβίωση – διατήρηση του ανά τους αιώνες.
Οποιος Κρητικός κατέχει να ομιλεί την κρητική διάλεκτο, σηματοδοτεί ότι κατέχει και την ιστορία του τόπου του. Κουβαλάει έστω ακούσια την ιστορία του τόπου του. Γίνεται ο ίδιος φορέας μιας αδιαμφισβήτητής ιστορικής πραγματικότητας. «Κι οπού κατέχει να μιλεί με γνώση και με τρόπο, κάνει και κλαίσιν και γελού τα μάτια των αθρώπω», Βιτσέντζος Κορνάρος – Ερωτόκριτος
Και ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι αυτός ο κατεχάρης, ο χαρισματικός ομιλητής, από τον ίδιο τον απλό Κρητικό.
Η Ελληνική γλώσσα αποτελεί κατά γενική ομολογία το τιμαλφέστερο και αντιπροσωπευτικότερο στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας, όπως ακριβώς καθιερώθηκε να εορτάζεται κατ’ έτος την 9η Φεβρουαρίου ημέρα του Διονυσίου Σολωμού.
Η κρητική ντοπιολαλιά αποτελεί τον κεντρικό άξονα της ζωής του ΚΡΗΤΙΚΟΥ, το νοηματικό πυρήνα γύρω από τον οποίο εκτυλίσσεται η πλοκή, αναπτύσσεται η δράση, ξετυλίγεται η ανέμη, κλώθεται και υφαίνεται ο ιστός της ιστορίας του .
Αυτή που με την ατσαλένια, ακατάβλητη δύναμή της, για υπέρβαση όλων των δυσπολέμητων εμποδίων που ορθώνονται μπροστά της ,τον διατήρησε ανά τους αιώνες. Είναι βέβαιο ότι «Με του καιρού τ’ αλλάματα» θα επέλθει εν τέλει η κάθαρση με τη νίκη της αγάπης του και τη δικαίωσή του για την απόλυτη πίστη και την αφοσίωσή του στην κρητική ντοπιολαλιά.
Η μουσική , το τραγούδι, η λογοτεχνία, η ποίηση, τα έθιμα, οι παραδόσεις , οι μαντινάδες, τα ριζίτικα, ο καθημερινός τρόπος ζωής των Κρητών, με την ακαταμάχητη γοητεία τους ,αποτελούν κλειδιά για τον διάφανο κόσμο της μαγείας της κρητικής διαλέκτου, γιατί, παρακάμπτοντας εντελώς τη λογική, στοχεύουν κατευθείαν στο θυμικό του ανθρώπου, στην καρδιά και βρίσκοντάς την αφρούρητη από τις άμυνες του νου, τη μαγεύουν, την κατακτούν.
Η σημερινή ημέρα η 9η Φεβρουαρίου αφιερωμένη στην ελληνική γλώσσα, είναι ένα ορόσημο ώστε να ανασκευάζει μέσα του ο κάθε ένας από εμάς , τι προσφέρει, τι οικοδομεί , τι μεταλαμπαδεύει στην νέα γενιά σχετικά με την εμιλιά του. Επιπλέον όμως για κάθε Κρητικό αποτελεί προνόμιο η κρητική διάλεκτος, που πρέπει να αισθάνεται υπερήφανος.
Ο ιστορικός σύλλογος Ρεθυμνίων Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ» διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του για την διατήρηση της κρητικής διαλέκτου και την πορεία της στο μέλλον ,προτρέπει επι τη ευσήμω ταύτη ημέρα κυρίως τους νέους : Κρατήστε τις ρίζες μας και να θυμάστε ότι οι ρίζες αυτές είναι που βαστούν το δέντρο αρκεί να είναι βαθιά θεμελιωμένες ωσάν την περίπτωση της κρητικής διαλέκτου.
*Γεώργιος Ν. Βλατάκης πρόεδρος ιστορικού συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ»