Στην πρώτη συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας για την κατάρτιση του Εδαφικού Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης των νήσων Αιγαίου και Κρήτης που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2021 μέσω τηλεδιάσκεψης, συμμετείχε ο Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (Π.Ε.Δ) Κρήτης κ. Γιάννης Κουράκης.
Η ομάδα εργασίας συνεδρίασε υπό την προεδρία του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γ. Πλακιωτάκη, με τη συμμετοχή κυβερνητικών στελεχών, του Προέδρου της Συντονιστικής Επιτροπής Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης κ. Κ. Μουσουρούλη, του Δντος Συμβούλου της ΔΕΗ κ. Γ Στάσση, των Περιφερειαρχών και των Προέδρων των ΠΕΔ των Περιφερειών Βορείου & Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης.
Έργο της ομάδας εργασίας είναι η έγκριση και ο καθορισμός της διαδικασίας ενημέρωσης αλλά και ο συντονισμός των συμμετεχόντων και των εμπλεκόμενων φορέων για την κατάρτιση του Εδαφικού Σχεδίου Δίκαιης Μετάβασης(ΕΣΔιΜ) των νησιών του Αιγαίου και της Κρήτης.
Ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης δημιουργήθηκε προκειμένου να υπάρξει άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων αλλά και στήριξη των τοπικών κοινωνιών εξαιτίας της μετάβασης των περιφερειών και των περιοχών της χώρας μας που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα στερεά και ορυκτά καύσιμα( πχ λιγνίτη και πετρέλαιο) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να επιτευχθεί ο στόχος προς την κλιματική ουδετερότητα μέσω της μείωσης των ρύπων και των εκπομπών διοξειδίων του άνθρακα σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αλλά και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Μέχρι σήμερα στο σχέδιο δίκαιης μετάβασης έχουν ενταχθεί οι περιοχές της Δυτ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, ενώ έχει δημιουργηθεί και το ειδικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης -με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους– για τη χρηματοδότηση μιας σειράς δράσεων προκειμένου να στηριχθούν οι περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από τον «πράσινο μετασχηματισμό» και να αποφευχθεί η αύξηση των περιφερειακών ανισοτήτων.
Συνολική Αντιμετώπιση των Προκλήσεων
Ο Γιάννης Κουράκης στην τοποθέτησή του επεσήμανε τη σημασία της διαδικασίας αυτής για την Κρήτη μιας και το ηλεκτρικό σύστημα του νησιού μας στηρίζεται κατά βάση σε τρείς ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (μονάδες σε Αθερινόλακο-Λασίθι, Λινοπεράματα-Ηράκλειο και Ξυλοκαμάρα-Χανιά) με καύσιμο μαζούτ και πετρέλαιο.
Τόνισε δε ότι είναι σκόπιμο να δημιουργηθεί έγκαιρα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που θα περιλαμβάνει μια συνολική αντιμετώπιση των προκλήσεων εξαιτίας της ενεργειακής μετάβασης της Κρήτης σε πιο καθαρές και φιλικές για το περιβάλλον μορφές ενέργειας.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης έθεσε μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων και παραμέτρων που θα προκύψουν από τη σταδιακή απεξάρτηση της Κρήτης από τις ρυπογόνες μονάδες της ΔΕΗ ενώ αναφέρθηκε ειδικότερα :
- στην ανάγκη τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων για τη μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική
- ποιος είναι ο σχεδιασμός για τις τρείς υφιστάμενες μονάδες παραγωγής ενέργειας στην Κρήτη. Θα παραμείνουν σε εφεδρεία;
Θα τερματίσουν τη λειτουργία τους οριστικά και θα αποξηλωθούν;
- να υπάρξει διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και τους ΟΤΑ στο καίριο ζήτημα της αξιοποίησης των εκτάσεων μετά την παύση της λειτουργίας των μονάδων αυτών
- η ανάπτυξη των ΑΠΕ στο νησί μας να γίνει σε συνεννόηση με τις τοπικές κοινωνίες, τους φορείς και τους ΟΤΑ της Κρήτης στη βάση ενός πλαισίου με κοινωνικό πρόσημο και με σεβασμό στο περιβάλλον
- να υπάρξει ανταποδοτικότητα από τις ΑΠΕ προς τους πολίτες
- να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν στοχευμένα προγράμματα και δράσεις για τις περιοχές και τους κατοίκους τους, που φιλοξενούν τις μονάδες της ΔΕΗ ως ελάχιστη αναγνώριση στην μέχρι σήμερα επιβάρυνση που υφίστανται
- και κυρίως να στηριχθεί το ανθρώπινο δυναμικό των μονάδων που θα επηρεαστεί από την ενεργειακή μετάβαση
Τέλος ο Γιάννης Κουράκης δήλωσε ότι η ΠΕΔ Κρήτης θα συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία διαβούλευσης για το Εδαφικό Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης προκειμένου να υπάρξουν τα μέγιστα δυνατά οφέλη για την κοινωνία της Κρήτης.
