Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης
Ο Βασίλης Ταβουλάρης συνδυάζει στις ρίζες του Ρέθυμνο και Μάνη. Γεννημένος στην Αθήνα, εδώ και αρκετά χρόνια ζει και εργάζεται στο Ρέθυμνο. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «Το Σύμπλεγμα του Ιεχωβά» από τις εκδόσεις Ελευθερουδάκη.
Τον συναντήσαμε και συζητήσαμε για το βιβλίο του σε μια συνέντευξη που θα θέλαμε να μοιραστούμε μαζί σας.
Ποια είναι η κεντρική ιδέα της υπόθεσης του βιβλίου σου;
Ήρωας είναι ο Ρομπέρτο, ελληνοϊταλικής καταγωγής, ο οποίος είναι παιδί εκτός γάμου και, όταν έρχεται η ώρα να ζήσει από μία μεγάλη πόλη σε ένα μικρό χωριό, βιώνει γι’ αυτό το θέμα ρατσισμό. Από συγγενικό του πρόσωπο κακοποιείται σεξουαλικά σε μικρή ηλικία και μεγαλώνοντας διαγιγνώσκεται με ψυχική πάθηση η οποία τον ταλαιπωρεί. Όμως από την μητέρα του η πάθηση αυτή θεωρείται ως μαύρη μαγεία, ότι κάποιο άτομο δηλαδή έχει κάνει μάγια στον Ρομπέρτο.
Ο ήρωας, πέρα από αυτά, ασχολείται πολύ με την θρησκεία, ξεκινώντας με τον αποκρυφισμό, συνεχίζει με την λατρεία στον Ιεχωβά, περνά από αιρέσεις, φιλοσοφίες και καταλήγει Ορθόδοξος.
Ο τίτλος του βιβλίου φαίνεται κάπως προκλητικός. Ποια είναι η σημασία του;
Ο τίτλος στηρίζεται στην Γιουνγκιανή Ψυχολογία και αποτελεί ένα τύπο νεύρωσης. Σύμφωνα με τον Γιούνγκ, ο Ιεχωβά ή Γιαχβέ, ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης, παρουσιάζεται ως αιμοβόρος και γενοκτόνος, που δεν δέχεται την λατρεία κανενός άλλου θεού. Όποιος πάσχει από το Σύμπλεγμα του Ιεχωβά, έχει ξεπεράσει τα όρια του Ναρκισσισμού και διακατέχεται από ένα είδος Μεγαλείου και Παντοδυναμίας. Στο βιβλίο ο Ρομπέρτο, την εποχή που λατρεύει τον Ιεχωβά, θεωρεί ότι είναι Άγιος και θα πάει στον Ουρανό δίπλα στον Θεό.
Τι σε παρακίνησε να γράψεις αυτό το βιβλίο;
Θα έλεγα, προσωπικά βιώματα. Είμαι παιδί εκτός γάμου και σε κάποιες περιπτώσεις βίωσα ρατσισμό, έχω διαγνωστεί στα 25 μου με ψυχική πάθηση, που είναι η Διπολική Διαταραχή, και έχω κάνει μεγάλη έρευνα περνώντας από πολλά θρησκεύματα.
Η ιστορία του βασικού ήρωα, του Ρομπέρτο, σε ποιο βαθμό βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα;
Σε μεγάλο βαθμό. Βασίζεται ΚΑΙ σε πραγματικά γεγονότα, πολλά στοιχεία είναι δανεισμένα από προσωπικές μου εμπειρίες, και κάποια προέρχονται από άλλα άτομα. Θα έλεγα ότι είναι περισσότερο μία συρραφή εμπειριών που φτιάχνουν τον ήρωα. Έχει όμως και αρκετή μυθοπλασία, εξ ου και είναι μυθιστόρημα.
Υπάρχει κάποιος λόγος που επέλεξες ο κεντρικός χαρακτήρας σου να είναι κατά το ήμισυ αλλοδαπός;
Όχι, αυτό ήταν κάτι εντελώς τυχαίο.
Στο βιβλίο περιλαμβάνεται ένα επεισόδιο, που μπορεί να θεωρηθεί προσβλητικό για τη μονή Αρκαδίου, που ξέρεις πόσο την αγαπάμε εδώ στο Ρέθυμνο. Έχεις κάτι εναντίον του Αρκαδίου;
Φυσικά και όχι. Υπήρξα την περίοδο 2009-10, επί 6 και κάτι μήνες, δόκιμος μοναχός της Μονής και μόνο καλά έχω να θυμάμαι, εκτός της σχέσης που είχα με τον τότε Ηγούμενο, που δεν ήταν και πολύ καλές – ο οποίος το 2011, αν θυμάμαι καλά, εκδιώχθηκε από την Μονή, λόγω οικονομικής κακοδιαχείρισης.
Το Αρκάδι το αγαπάω και το έχω μέσα στην καρδιά μου. Οι εμπειρίες που έχω από εκεί δεν εξαγοράζονται με τίποτα. Και έχω και φιλίες, ειδικά με τα δύο αδέλφια, που είναι Ιερομόναχοι, τον Παρθένιο και τον Ευμένιο.
Πώς και συμπεριέλαβες τέτοιο επεισόδιο σε ένα βιβλίο, που είναι λογικό να κυκλοφορήσει ιδιαίτερα στο Ρέθυμνο, τον τόπο κατοικίας σου;
Να πω για το επεισόδιο. Αναφέρεσαι στο ότι ο Ηγούμενος της Μονής γέροντας Ισμαήλ, σύμφωνα με την ιστορία του βιβλίου, είναι ομοφυλόφιλος. Δεν στηρίζεται αυτό σε κάποιο αληθινό γεγονός, αλλά είναι καθαρά μυθοπλασία. Ηγούμενος με το όνομα Ισμαήλ στο Αρκάδι δεν υπήρξε ποτέ και φυσικά δεν υπονοώ ότι κάποιος Ηγούμενος στο Αρκάδι είναι ομοφυλόφιλος. Θα μπορούσε όμως να έχει συμβεί στο Αρκάδι ή σε οποιαδήποτε άλλη Μονή, Εκκλησία ή Θρησκεία. Ομοφυλόφιλοι υπάρχουν παντού.
Στο βιβλίο έχουν θέση και κοινωνικά ζητήματα, όπως η παιδική κακοποίηση, η βία και ο κοινωνικός ρατσισμός. Πιστεύεις ότι τα προβλήματα αυτά βρίσκονται σε έξαρση στην πατρίδα μας;
Πιστεύω πως ανέκαθεν υπήρχε παιδική κακοποίηση, απλώς κανείς δεν μιλούσε, ήταν αλλιώς τα πράγματα. Όσο εξελίσσεται η κοινωνία και η ανθρωπότητα και όσο κατακτώνται η ισότητα, η ισονομία, η ελευθερία του ανθρώπου, θα μειώνονται τέτοια κρούσματα. Η βία δεν θα έλεγα πως είναι σε έξαρση, αν και ίσως μοιάζει έτσι… Αν γυρίσουμε στο 1940, όλη η Ευρώπη και γενικά όλος ο κόσμος ήταν σε πόλεμο. Ήταν πολύ χειρότερες οι καταστάσεις, θεωρώ ότι σιγά σιγά βελτιώνεται η κατάσταση – ίσως όχι σε χώρες που κυριαρχεί το Ισλάμ, που είναι μία επιθετικογενής θρησκεία.
Κοινωνικός ρατσισμός, παλαιότερα ήταν κάτι συνηθισμένο π.χ. να θεωρούμε έναν γκέι ως ανώμαλο ή έναν μαύρο ως κατώτερο, πλέον οι γκέι θεωρούνται άνθρωποι όπως όλοι μας, και ότι ευθύνονται τα γονίδια για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό, αν και πρέπει να σημειώσω ότι γονίδιο ομοφυλοφιλίας δεν υπάρχει, δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Ίσως και σε κάποιες περιπτώσεις το να είναι κάποιος γκέι να είναι και επιλογή, δεν είμαι ψυχολόγος ή γενετιστής για να το απαντήσω. Για τους μαύρους ή «έγχρωμους» καλύτερα, είναι άνθρωποι όπως όλοι μας, έχουν ίσα δικαιώματα με εμάς.
Ο ήρωάς μας αντιμετωπίζει κάποιους πειρασμούς εντός του χώρου της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που τον οδηγούν και σε πισωγυρίσματα. Παρόλα αυτά, δεν πτοείται. Θα ήθελες να μας πεις δυο λόγια γι’ αυτό;
Όπως όλοι οι άνθρωποι, βιώνει κι αυτός τον πειρασμό και τις δυσκολίες και σίγουρα η πάθησή του τον δυσκολεύει ακόμα περισσότερο στο να προσαρμοστεί σε πρόσωπα και καταστάσεις. Κάπου βέβαια φταίνε και τα συγκεκριμένα πρόσωπα που είναι κατώτερα των περιστάσεων. Επίσης η επιρροή που είχε από μικρός, με την επαφή του με αιρέσεις, τον δυσκολεύει στην κατανόηση του ορθόδοξου δόγματος. Ένα παράδειγμα, αν μάθεις από μικρός ότι ο Ιησούς είναι ένα κτίσμα και ότι είναι κατώτερος του Θεού Πατέρα, τότε δυσκολεύεσαι να καταλάβεις αυτό που λέει όλη η Αγία Γραφή, ότι δηλαδή ο Χριστός είναι ο Θεός και ίσος με τον Θεό Πατέρα. Υπάρχουν εδάφια που το αποδεικνύουν, αλλά όταν κάποιος διαβάζει αποσπασματικά τα κείμενα είναι φυσικό να μπερδευτεί ή και να εξαπατηθεί.
Στο βιβλίο, εκτός από την αθεΐα και τις αιρέσεις, υπάρχουν και αρκετές αναφορές στη μαγεία και τον σατανισμό. Πιστεύεις ότι οι άνθρωποι της εποχής μας (στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς) εμφανίζουν αυξημένη ενασχόληση με τα θέματα αυτά;
Χριστιανισμός χωρίς σατανά δεν γίνεται. Ο ίδιος ο Ιησούς πειράζεται τρεις φορές στην έρημο από τον Διάβολο σύμφωνα με τα Ευαγγέλια. Υπάρχει μεγάλη μερίδα του κόσμου που δηλώνουν χριστιανοί, αλλά δεν πιστεύουν σε πονηρά πνεύματα, άλλοι όμως πιστεύουν, χριστιανοί πάντα. Έχω παρατηρήσει ότι ειδικά στις αιρέσεις είναι πιο πιστοί στα βιβλικά κείμενα. Για κάποιο λόγο οι Ορθόδοξοι πιστοί δέχονται γέννηση, θαύματα, ανάσταση του Χριστού, αλλά οι περισσότεροι τον Διάβολο όχι. Ίσως τον θεωρούν “το κακό μέσα μας”.
Κατά τη γνώμη σου, ο σύγχρονος άνθρωπος έχει πνευματικές αναζητήσεις; Αν ναι, τι είδους; Τι δρόμους παίρνουν;
Σχεδόν όλοι έχουν. Ακόμα και οι άθεοι “ψάχνονται”. Μεγάλα ονόματα της Επιστήμης, όπως ο Ρίτσαρντ Ντώκινς και ο Στήβεν Χώκινγκ (ο οποίος έχει πεθάνει πλέον), ναι μεν απορρίπτουν την Ύπαρξη Θεού, αλλά ασχολούνται διεξοδικά με το θέμα, το αν υπάρχει ή όχι θεός ή θεοί, πώς φτιάχτηκε το Σύμπαν, οι φυσικοί νόμοι, αν ισχύει ή όχι η Θεωρία της Εξέλιξης των Ειδών κτλ.
Άλλοι πάλι προσελκύονται από αιρέσεις, όπως οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ή οι Πεντηκοστιανοί, και άλλοι από Ανατολίτικες Θρησκείες, όπως ο Βουδδισμός, ο Ταοϊσμός, ο Κομφουκιανισμός κτλ.
Ο άνθρωπος γενικά θέλει να ανακαλύψει από πού προέρχεται και πού θα πάει μετά θάνατον.
Τι άλλο έχεις εκδώσει και τι βιβλίο σχεδιάζεις για τη συνέχεια ή τι θα ήθελες να γράψεις;
Έχω εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές, τη μία το 2021 με τίτλο “Ο κατά φαντασίαν, ποιητής”, εκδόσεις Λεξίτυπον, και τη δεύτερη τέλη του 2023, με τίτλο “Στο Επίκεντρο”, εκδόσεις Κάκτος.
Μελλοντικά, καλά να είμαστε πρώτα απ’ όλα, θέλω να εκδώσω μία τρίτη ποιητική συλλογή και ένα διήγημα με θέμα το γάτο μου. Κάνω σκέψεις και για 1-2 βιβλία, που θα είναι η συνέχεια στο “Σύμπλεγμα του Ιεχωβά” ως θρησκευτικές περιπέτειες, και κάτι που να αφορά το ποδήλατο, αλλά αυτά (εκτός της ποίησης και του γάτου) είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο.
