ΟΣΟΚΕΘΕΑ: «Σε αδιέξοδο τα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ, μετά τη συγχώνευση στον ΕΟΠΑΕ»

Σε κλίμα έντονης ανησυχίας και προβληματισμού πραγματοποιήθηκε, την 25^η Φεβρουαρίου, η συνάντηση της ΟΣΟΚΕΘΕΑ με τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο του ΕΟΠΑΕ, με στόχο την αναζήτηση λύσεων στα σοβαρά προβλήματα, που ανέκυψαν με την εκκίνηση του ΕΟΠΑΕ στη λειτουργία των Θεραπευτικών Κοινοτήτων και των προγραμμάτων απεξάρτησης του ΚΕΘΕΑ.

Υπήρξαν προφορικές διαβεβαιώσεις, δυστυχώς όχι γραπτές όπως ζητήσαμε και όπως απαιτεί κάθε υπεύθυνη δέσμευση.

Ακολουθούν, τα θέματα που θίξαμε και οι απαντήσεις που πήραμε:

• Τα προγράμματα οικογένειας, οι θεραπευτικές κοινότητες και γενικά η θεραπευτική δομή των προγραμμάτων, δεν θα πειραχτούν και θα συνεχίσουν να λειτουργούν όπως μέχρι σήμερα. Δεν πρόκειται να κλείσουν δομές, ενώ αντίθετα υπάρχει η πρόθεση να δημιουργηθούν και νέες, όπου υπάρχει ανάγκη.
• Ως προς την εκπαίδευση και τους επιμορφωτές, υποσχέθηκαν ότι θα συνεχίσει η λειτουργία ως έχει.
• Ομοίως, διαβεβαίωσαν ότι θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως έχουν, οι δομές για τις νόμιμες εξαρτήσεις (τζόγο, διαδίκτυο, αλκοόλ).
• Το σοβαρότατο πρόβλημα μη χρηματοδότησης των κοινοτήτων των πρώτων ημερών, μας αναφέρθηκε ότι ήδη λύθηκε με τις εγκρίσεις των σχετικών δαπανών.
• Η απαγόρευση χρήσης των υπηρεσιακών οχημάτων του ΚΕΘΕΑ από τα μέλη των προγραμμάτων για τις αναγκαίες μετακινήσεις, δημιούργησε το πρώτο κύμα αντιδράσεων από τους συλλόγους οικογένειας, καθώς επηρεάζονται άμεσα τα μέλη των κοινοτήτων και οι θεραπευτικές διαδικασίες. Σημειωτέον, ότι ένα σημαντικό πλήθος αυτών των οχημάτων, έχει προέλθει από δωρεές και διαμεσολάβηση των συλλόγων και συντηρούνταν με τη φροντίδα των συλλόγων. Στη συνάντηση, αναφέρθηκε ότι τα οχήματα του ΚΕΘΕΑ θεωρούνται δημόσια περιουσία και δεν επιτρέπεται η χρήση τους από τα μέλη παρά μόνο από το προσωπικό και διορισμένους οδηγούς του ΕΟΠΑΕ.
• Για τη μη ένταξη της ΟΣΟΚΕΘΕΑ στο επιστημονικό συμβούλιο ως «λήπτες υπηρεσιών», λάβαμε την αιτιολογία ότι η σύνθεση του συμβουλίου καθορίστηκε από υπουργική απόφαση και δεν μπορεί να αλλάξει στην παρούσα φάση. Υπήρξε διαβεβαίωση ότι το αίτημά μας θα ληφθεί υπόψιν στη διαμόρφωση του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας.
• Για την αιφνιδιαστική ακύρωση της προκήρυξης της τηλεφωνικής γραμμής 1114, λάβαμε την απάντηση ότι ήδη στελεχώθηκε προσωρινά, έως την νέα προκήρυξη.
• Για την αναστολή λειτουργίας της μονάδας “Σχήμα & Χρώμα”, λόγω ζημιών από την κακοκαιρία Bora, που οδήγησε σε οικονομικές απώλειες άνω των 100.000 ευρώ μόνο για τον μήνα Φεβρουάριο, υπήρξε η διαβεβαίωση ότι θα επισκευαστούν το συντομότερο οι ζημιές.
• Μας ανακοινώθηκε η πρόσληψη 249 Ψυχολόγων και Κοινωνικών Λειτουργών. Αυτό όμως δεν δίνει άμεση λύση στο πρόβλημα, καθώς οι  Μονάδες συνεχίζουν να λειτουργούν με ελάχιστο προσωπικό, το οποίο επιβαρύνεται περαιτέρω με τις νέες χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες, που επιβλήθηκαν χωρίς την παραμικρή προετοιμασία. Ταυτόχρονα, οι υπάρχουσες και οι επερχόμενες συμβάσεις των εργαζομένων μέσω ΕΣΠΑ ή μπλοκάκι παραμένουν επισφαλείς.

Όμως, παρά τις διαβεβαιώσεις του προέδρου του ΕΟΠΑΕ ότι όλα αρχίζουν να λειτουργούν ομαλά, η πραγματικότητα  καταδεικνύει μια δραματική επιδείνωση της κατάστασης. Υποβαθμίζεται και αλλοιώνεται το θεραπευτικό μοντέλο των θεραπευτικών κοινοτήτων, το οποίο τυγχάνει παγκόσμιας αναγνώρισης. Αυτό το μοντέλο μάθαμε τόσα χρόνια, με αυτό σώθηκαν οι οικογένειές μας, με αυτό μάθαμε να στεκόμαστε στα πόδια μας.

Συγκεκριμένα:

1. Οι ανάγκες σε τρόφιμα, καύσιμα και βασικά είδη, στις περισσότερες Θεραπευτικές Κοινότητες, καλύπτονται για περισσότερο από ένα μήνα από τους αντίστοιχους Συλλόγους Οικογένειας, λόγω της μη έγκρισης προμηθειών. Επιπλέον, το πρόβλημα θα συνεχίσει να επιδεινώνεται λόγω της μη έγκρισης προμηθειών τροφίμων εντός ψυγείου και καυσίμων, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τη δυνατότητα κάλυψης βασικών αναγκών.

• Η απαγόρευση χρήσης υπηρεσιακών οχημάτων από τα μέλη, αλλά τελικά και από το προσωπικό,σε συνδυασμό με τη ανυπαρξία χρηματοδότησης για καύσιμα, εμποδίζει την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας υπηρεσίες, όπως ιατρική περίθαλψη μελών, η νομική υποστήριξη, ενώ οδηγεί σε προβληματική εσωστρέφεια και περιορισμό των θεραπευτικών δραστηριοτήτων. Σε ορισμένες περιφέρειες, οι θεραπευτικές διαδικασίες έχουν ήδη διακοπεί, καθώς το προσωπικό αδυνατεί να μετακινηθεί στις διαφορετικές πόλεις ή ακόμα και σε δομές εντός φυλακών.Σε μια μικρή μειοψηφία κοινοτήτων, οι απόλυτα αναγκαίες μετακινήσεις των μελών γίνονται με ίδια μέσα και έξοδα των οικογενειών των μελών και των συλλόγων οικογένειας, προσβάλοντας έμπρακτα το δικαίωμα στη δωρεάν απεξάρτηση.

• Η νέα διαδικασία έγκρισης δαπανών είναι τόσο περίπλοκη, που καθυστερεί τη διάθεση πόρων, αφήνοντας τις Θεραπευτικές Κοινότητες χωρίς τα απαραίτητα μέσα για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Επίσης, πληροφορούμαστε την άρνηση έγκρισης αγοράς απαραίτητων φαρμάκων για άπορα και χωρίς οικογενειακή υποστήριξη μέλη.

Ταυτόχρονα, στέλνουμε για μία ακόμη φορά το μήνυμα στο Υπουργείο Υγείας, ότι, όπως είχαμε προβλέψει, η γραφειοκρατική διοίκηση του δημοσίου δεν ταιριάζει στη Στεγνή Απεξάρτηση.Η λειτουργία των Θεραπευτικών Κοινοτήτων βασίζεται στην ευελιξία, την αυτονομία και την άμεση ανταπόκριση στις ανάγκες των μελών τους. Η Στεγνή Απεξάρτηση δεν μπορεί να λειτουργήσει υπό όρους συγκεντρωτικής διοίκησης, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται από κεντρικά όργανα χωρίς διαβούλευση με τα θεραπευτικά προγράμματα και τις κοινότητες. Η αποκοπή της διοίκησης από την πραγματικότητα των Θεραπευτικών Κοινοτήτων δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλές υποσχέσεις και αόριστες δεσμεύσεις. Το νέο πλαίσιο λειτουργίας, που έχει επιβληθεί με τη συγχώνευση στον ΕΟΠΑΕ, λειτουργεί συγκεντρωτικά και αποκομμένα από την πραγματικότητα, οδηγώντας σε καθυστερήσεις, οικονομική ασφυξία και υπονόμευση της θεραπευτικής διαδικασίας.

Το Υπουργείο Υγείας φέρει ακέραια την ευθύνη για τις συνέπειες της συγχώνευσης στον ΕΟΠΑΕ. Η απορρύθμιση των Θεραπευτικών Κοινοτήτων οδηγεί στην υποβάθμιση των στεγνών προγραμμάτων, απειλεί την αποτελεσματικότητά τους και βάζει σε κίνδυνο την ίδια την αποκατάσταση των μελών τους.

Παρά το ότι η διοίκηση του ΕΟΠΑΕ είναι ενήμερη για τις πραγματικές τρέχουσες ανάγκες ήδη πριν την έναρξη λειτουργίας του ΕΟΠΑΕ, και παρά τις επανειλημμένες έγγραφες και προφορικές εκκλήσεις, η γνώμη τωνθεραπευτών του ΚΕΘΕΑ δεν λαμβάνεται υπόψη.

Η ΟΣΟΚΕΘΕΑ απαιτεί άμεση λύση στα παραπάνω προβλήματα.

Η επιβίωση των Θεραπευτικών Κοινοτήτων δεν μπορεί να τίθεται σε κίνδυνο λόγω γραφειοκρατικών ή διοικητικών επιλογών.

Δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς,

οι άνθρωποί μας στα προγράμματα απεξάρτησης φτάνουν εκεί με δυσκολία,

ενώ συνεχίζουν τη θεραπευτική τους διαδικασία ταυτόχρονα με τους σημαντικούς τους άλλους (οικογένεια, συντρόφους).

Εντάχθηκαν στα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ και συνεχίζουν ασταμάτητα να προσέρχονται στα ίδια αυτά προγράμματα, για την αποτελεσματικότητά τους, τη συσωρευμένη εμπειρία και τις δοκιμασμένες στο χρόνο πρακτικές τους.

Καλούμε την διοίκηση του ΕΟΠΑΕ να προχωρήσει άμεσα και χωρίς καθυστέρηση σε ουσιαστικές λύσεις, που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση των Θεραπευτικών Προγραμμάτων χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητά τους.

Απαιτούμε από το Υπουργείο Υγείας να εγκαταλείψει την αποτυχημένη, συγκεντρωτική διαχείριση και να επαναφέρει ένα αποκεντρωμένο μοντέλο λειτουργίας που να στηρίζεται στις πραγματικές ανάγκες των Θεραπευτικών Κοινοτήτων και των μελών τους.

Η απεξάρτηση είναι δικαίωμα.

Οι Θεραπευτικές Κοινότητες πρέπει να παραμείνουν ζωντανές!