ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑ

Ποινικές διώξεις και κατασχέσεις για τους οφειλέτες του Δημοσίου

Αδιακρίτως και με περισσή σκληρότητα καλούνται να δράσουν οι ημιδιαλυμένες εφορίες, με στόχο να συλλέξουν τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ έως το τέλος του μήνα και τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, από τη δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων οφειλών που φτάνουν στα 45 δισ ευρώ.

Η εγκύκλιος που χαρακτηρίζεται ως «εξαιρετικά επείγουσα» απεστάλη στους εφόρους υπό τη βαριά σκιά των μισοάδειων ταμείων και της πιεστικής ανάγκης για ενίσχυση των ταμειακών διαθεσίμων, προς αποφυγήν δυσάρεστων εκπλήξεων, γι’ αυτό αφενός είναι εξαιρετικά λεπτομερής αφετέρου επαναφέρει ανενεργές διατάξεις, όπως αυτή που προβλέπει ποινικές διώξεις ακόμα και σε όσους χρωστάνε πάνω από 5.000 ευρώ!

Προκειμένου να μην υπάρχει το παραμικρό περιθώριο ελιγμών ή παρερμηνειών, η Γενική Διεύθυνση Ελέγχων δίνει σαφείς οδηγίες για το πώς θα πρέπει να ενεργούν κατά περίπτωση οι έφοροι. Ειδικότερα:

  • Για μικρού ύψους οφειλές επιλέγεται η κατάσχεση στα χέρια τρίτων αντί της κατάσχεσης ακινήτων.
  • Επί πολλών ακινήτων, παραγγελία κατάσχεσης εκδίδεται σε βάρος ακινήτου ελεύθερου βαρών, του οποίου η αξία είναι μεν μεγαλύτερη της οφειλής, όχι όμως πολλαπλάσια αυτής, ενέργεια που εδράζεται στην αρχή της αναλογικότητας.
  • Επειδή η κατάσχεση πρέπει να γίνεται με στόχο, όχι μόνο τη διακοπή της παραγραφής αλλά κυρίως, για να επιφέρει άμεση είσπραξη, το προς κατάσχεση ακίνητο πρέπει να επιλέγεται ώστε, σε περίπτωση που ο οφειλέτης εξακολουθεί να μη συμμορφώνεται, να υπάρχει δυνατότητα άμεσης έκδοσης προγράμματος πλειστηριασμού.
  • Επί κατάσχεσης ακινήτων τα οποία αποφέρουν εισόδημα από μισθώματα γίνεται ταυτόχρονα και κατάσχεση των μισθωμάτων στα χέρια του ενοικιαστή (στο σύνολο τους ή κατά ποσοστό αυτών), ώστε να υπάρχει άμεση είσπραξη της οφειλής.
  • Επί οφειλετών επιτηδευματιών (φυσικών ή νομικών προσώπων) να επιλέγεται η κατάσχεση απαιτήσεών τους στα χέρια τρίτων, όπως κατάσχεση των απαιτήσεων στα χέρια πελατών της επιχείρησης, εφόσον αυτές αποδεικνύονται από τα βιβλία της επιχείρησης ή από άλλη αιτία (συμβάσεις, εκχωρήσεις κ.λπ.). Για τον εντοπισμό των απαιτήσεων αυτών θα πρέπει να διεξάγεται ενδελεχής έρευνα και να παρέχεται, όπου αυτό είναι απαραίτητο, η βοήθεια του φορολογικού ελέγχου για τον εντοπισμό τους.

Πέρα από τους εφόρους, οδηγίες δίνονται και στα αρμόδια δικαστικά τμήματα των εφοριών, τα οποία όμως είναι λίγο ως πολύ παροπλισμένα λόγω έλλειψης προσωπικού. Παρά ταύτα συστήνεται συνεργασία με τα τμήματα Ελέγχου, Εισοδήματος, Κ.Β.Σ., Μητρώου και Κεφαλαίου για την υλοποίηση των διασταυρώσεων αλλά και τον εντοπισμό πρόσφατων στοιχείων στο πλαίσιο διοικητικής ανταλλαγής πληροφοριών και αξιοποίησης αποτελεσμάτων λοιπών διασταυρώσεων, όπως η μεταφορά εμβασμάτων στο εξωτερικό, τόκοι καταθέσεων εξωτερικού, κατάθεση μισθωτηρίων και δηλώσεων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, εκχωρήσεις, έλεγχος των βιβλίων των επιτηδευματιών, εντοπισμός (στοιχείων) συνυποχρέων προσώπων, συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών-προμηθευτών, δηλώσεις υποβολής φόρου μεταβίβασης ακινήτων και φόρου κληρονομιάς κλπ.

Αυτό που βλέπουμε, επίσης, ξανά μετά από πολύ καιρό είναι η σύσταση για “κυνήγι” και των συνυπόχρεων οι οποίοι ευθύνονται με την περιουσία τους (έχουν αστική ευθύνη έναντι του Δημοσίου), μαζί με τον πρωτοφειλέτη, για την πληρωμή της οφειλής. Ποιοι είναι αυτοί;

  • Σε περίπτωση σχολάζουσας κληρονομίας ή επιδικίας ή μεσεγγύησης, κατά περίπτωση, ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή ο μεσεγγυούχος
  • Σε περίπτωση ανηλίκων ή δικαστικώς ή νομίμως απαγορευμένων ή αυτών που βρίσκονται υπό δικαστική αντίληψη, κατά περίπτωση, ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο αντιλήπτορας
  • Σε περίπτωση αποβιώσαντος φορολογούμενου, οι κληρονόμοι του των οποίων η ευθύνη εκτείνεται μέχρι το ποσό της κληρονομικής μερίδας του καθενός.

Από «κόσκινο» θα περάσουν επίσης οι ύποπτες μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων. Σύμφωνα με τη σχετική οδηγία του υπουργείου, όταν διαπιστώνεται ότι ο οφειλέτης έχει μεταβιβάσει περιουσιακά στοιχεία (πώληση, δωρεά, γονική παροχή) και ως εκ τούτου έχει περιέλθει σε τέτοια οικονομική κατάσταση, ώστε η περιουσία που του απομένει να μην επαρκεί για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Δημοσίου, θα πρέπει να εξετάζεται άμεσα η εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 939 και επόμενα του Αστικού Κώδικα, ήτοι η έγερση της αγωγής διάρρηξης των μεταβιβάσεων αυτών μέσω Ν.Σ.Κ., δεδομένου ότι, κατά το άρθρο 946 ΑΚ, το δικαίωμα προς άσκηση αυτής παραγράφεται μετά πέντε έτη από τη μεταβίβαση.