Έκπληξη στην τοπική κοινωνία του Ρεθύμνου, προκαλούν τα στοιχεία πανελλήνιας έρευνας του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) σε μαθητές, σχετικά με την πρωτιά του νομού στους μαθητές ηλικίας από 15 ως 19 ετών που κάνουν υπερβολική χρήση αλκοόλ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, της έρευνας ESPAD 2011, που ασχολείται με τη χρήση και τη σχέση των μαθητών με εξαρτησιογόνες ουσίες: «ο νομός Ρεθύμνου δεν παρεκκλίνει του μέσου όρου των συμπεριφορών σε πανελλαδικό επίπεδο σχετικά με το σύνολο των εξαρτησιογόνων ουσιών» όπως ανακοινώθηκε από επιστήμονες, σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποίησε το Κέντρο Πρόληψης Κατά των Ναρκωτικών παρουσία πλήθους κόσμου, αρχών, και εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, στο Σπίτι του Πολιτισμού την Παρασκευή το βράδυ.
Επτακόσιοι σαράντα δύο μαθητές από δεκατρία σχολεία του νομού συμμετείχαν ως τυχαίο δείγμα στη συγκεκριμένη έρευνα που στόχο είχε αφενός: «τη μελέτη για την επικράτηση και τα χαρακτηριστικά της χρήσης νόμιμων και παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών καθώς επίσης την ευρύτερη διερεύνηση θεμάτων της συμπεριφοράς των μαθητών όπως τις φιλικές σχέσεις, τη βίαιη συμπεριφορά, τη σχολική απόδοση, τα κοινωνικο-οικονομικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά των μαθητών».
Αφετέρου στοχεύει στην καταγραφή δεδομένων για: «την έκταση και τα χαρακτηριστικά της χρήσης, νόμιμων και παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών (καπνός, οινοπευματώδη, ναρκωτικά, ψυχοδραστικά φάρμακα) στο μαθητικό πληθυσμό εφηβικής ηλικίας, καθώς και τις αντιλήψεις των μαθητών απέναντι στη χρήση ουσιών, τους παράγοντες (προστατευτικούς και κινδύνου) που σχετίζονται με τη χρήση ουσιών, τις διαχρονικές αλλαγές μέσω της επανάληψης της έρευνας ανά τετραετία, τη σύγκριση της κατάστασης της χώρας μας με αυτή στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ESPAD με το οποίο ακολουθείται η ίδια μεθοδολογία».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της πανελλήνιας έρευνας (7η κατά σειρά στο σχολικό πληθυσμό της Ελλάδας), για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, τα αντιπροσωπευτικά αποτελέσματα, για το σύνολο της χώρας, έχουν ως εξής: Κάπνισμα :« Ένας στους 5 (20%) έχει καπνίσει μέσα στον τελευταίο μήνα, ένας στους 7 (14%) είναι συστηματικός καπνιστής (καπνίζει καθημερινά), καπνίζουν περισσότερα αγόρια από κορίτσια και οι διαφορές αυξάνονται με τη βαρύτητα του καπνίσματος.
Αλκοόλ: «Έξι στους 10 (61%) ήπιαν μέσα στον τελευταίο μήνα, ένας στους 10 (11%) ήπιε με συχνότητα πάνω από 2 φορές την εβδομάδα, ένας στους 3 (34%) έχει μεθύσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, το 13% έχουν μεθύσει πάνω από 2 φορές στη ζωή τους, το κρασί, η μπύρα, τα ισχυρά ποτά, και τα αλκοολούχα αναψυκτικά είναι τα ποτά με την ευρύτερη κατανάλωση, πίνουν περισσότεροι μαθητές σε Θεσσαλονίκη και άλλα αστικά και ημιαστικά κέντρα σε σύγκριση με την Αθήνα, η κατανάλωση αλκοόλ και η μέθη αυξάνονται πολύ με την ηλικία. Ναρκωτικά:«Ένας στους 7 (15,2%) έχει κάνει χρήση (έστω και μία φορά) κάποιας παράνομης ουσίας, κυρίως κάνναβης. Η πλειονότητά τους έχει επαναλάβει τη χρήση.
Έχουν κάνει χρήση περισσότερα αγόρια από κορίτσια (αναλογία 2,5 προς 1).
Υπερτερούν στη χρήση η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη σε σύγκριση με τις άλλες περιοχές. Με την ηλικία αυξάνεται σημαντικά ο αριθμός όσων έχουν κάνει χρήση Κάνναβης. Στην ηλικία των 17-18 ετών χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο έχει κάνει ένας στους 7 (13,6%) και τον τελευταίο μήνα το 8%. Χρήση κάνναβης έστω και μία φορά έχει κάνει στην ηλικία των 13-14 ετών το 2,6% των αγοριών και το 0,9% των κοριτσιών, ενώ διαχρονικά 1984-2011 σε μαθητές 15-19 ετών, σχεδόν τριπλασιάζεται η χρήση ναρκωτικών μέσα στην εικοσιπενταετία (από 6% το 1984 σε 15,3% το 2011), αυξάνεται περισσότερο από τη δοκιμή η συστηματικότερη χρήση (χρήση 3+ φορές).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, τα ποσοστά του νομού Ρεθύμνης αναφορικά με τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών δεν αποκλίνουν από τα αντίστοιχα των νομών Χανίων και Ηρακλείου, ενώ βρίσκεται κοντά στο μέσο όρο στην πλειονότητα των συμπεριφορών που σχετίζονται με χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών σε πανελλαδικό επίπεδο. Εξαίρεση υπάρχει στην υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών από τους μαθητές 15- 19 ετών, τουλάχιστον μία φορά το μήνα. Ο Νομός Ρεθύμνης κατατάσσεται στην 1η θέση με το υψηλότερο ποσοστό μαθητών 15-19 ετών της χώρας που κάνουν υπερβολική χρήση οινοπνευματωδών, στην 3η θέση στη μέθη και στην 5η υψηλότερη στην κατανάλωση οινοπνευματωδών τουλάχιστον μία φορά το μήνα. Επίσης, βρίσκεται στην 7η υψηλότερη θέση στο κάπνισμα, αντιθέτως, το Ρέθυμνο συγκαταλέγεται στους 8 νομούς με τα χαμηλότερα ποσοστά στη χρήση εισπνεόμενων ουσιών.
Τα παραπάνω στοιχεία της έρευνας ESPAD 2011, μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό των συμπεριφορών εκείνων που απαιτούν διορθωτικές παρεμβάσεις και των σημείων στα οποία θα πρέπει να επικεντρωθούν τα προγράμματα πρόληψης και θεραπείας, αλλά και ως σημαντικό εργαλείο για την εκπαιδευτική κοινότητα.
