ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑ

Πρωτοβουλία για τη χρήση μη σεξιστικής γλώσσας στα δημόσια έγγραφα ανέλαβε η Δημοτική Επιτροπή Ισότητας του Δήμου Ρεθύμνου

Μια πρωτοβουλία με στόχο την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση  και την ενθάρρυνση των δημοτικών υπηρεσιών να συμμετάσχουν εμπράκτως και με αποτελεσματικό τρόπο στην εξάλειψη των έμφυλωνδιακρίσεων, έλαβε η Δημοτική Επιτροπή Ισότητας του Δήμου Ρεθύμνης. 

Με επιστολή της προς τις Διευθύνσεις των υπηρεσιών του Δήμου Ρεθύμνης, η εν λόγω Επιτροπή και η Πρόεδρος της Αντιδήμαρχος Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Κοινωνικής Πολιτικής Δρ. Άννα Ελευθεριάδου- Γκίκα, προτρέπουν τα στελέχη του Δήμου Ρεθύμνου να μελετήσουν τον «Οδηγό ουδέτερης ως προς το φύλο γλώσσας» που εκπονήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το 2018, προκειμένου να ανασυγκροτήσουν τον γραπτό λόγο των δημοσίων εγγράφων ώστε να δομηθεί σε μια ουδέτερη ή συμπεριληπτική ως προς το φύλο γλώσσα. Η επιτροπή απέστελλε τον οδηγό σε κάθε υπηρεσία του Δήμου Ρεθύμνου.

Όπως επισημαίνει στην επικοινωνία της με τις δημοτικές υπηρεσίες η Αντιδήμαρχος η προαγωγή της ισότητας των φύλων, μπορεί να επιτευχθεί μέσα μια συνδυαστική χρήση ποικίλων μέσων, μεταξύ των οποίων κυρίαρχη θέση κατέχει η γλώσσα. Το δυναμικό και διαρκώς μεταβαλλόμενο αυτό μέσο επικοινωνίας και αλληλόδρασης, αντανακλά τη νοοτροπία, τις σκέψεις μας, τη στάση και συμπεριφορά μας απέναντι σε όλα τα θέματα που άπτονται της προσωπικής και κοινωνικής μας ζωής και συνύπαρξης.

Η κανονιστικού τύπου αναφορά στον προφορικό και κυρίως στον γραπτό λόγο, σ’ ένα και μόνο γένος, το αρσενικό, επικρατεί διαχρονικά ως μια κανονικότητα που θεωρείται πλέον αυτονόητη ενώ είναι κοινωνικά κατασκευασμένη. Η συγκεκριμένη, μονομερής σεξιστικά και έμφορτη στερεοτύπων ως προς το φύλο, γλώσσα, που υιοθετείται από τα μέλη της κοινωνίας  και κληροδοτείται από γενιά σε γενιά, λειτουργεί, ακούσια συχνά αλλά και εκούσια,   ως πεδίο αναπαραγωγής και διαιώνισης των έμφυλων ανισοτήτων. 

Η γυναίκα, είναι αόρατη είναι στο δημόσιο γραπτό λόγο (άρθρα, ουσιαστικά, αντωνυμίες κ.λ.π.), διαπίστωση που όχι μόνον επιβεβαιώνει την ασύμμετρη σχέση μεταξύ των κοινωνικών φύλων αλλά και ενισχύει την επικράτηση της. 

Είναι γεγονός πως η συζήτηση για την άνιση αντιπροσώπευση των δύο φύλων στη γλώσσα, έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του ’80 στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπου επισημάνθηκε η αναγκαιότητα χρήσης μιας ουδέτερης και δίκαιης ως προς το φύλο, γλώσσας που θα εξασφαλίζει την ισότιμη μεταχείριση όλων των φύλων. Υπό αυτό το πρίσμα προτάθηκε η αποφυγή επιλογής λέξεων στις οποίες μπορεί να αποδοθεί χαρακτήρας προκατάληψης, διάκρισης ή /και απαξίωσης των φύλων με την άρρητη υποδήλωση της κυριαρχίας μόνον του ανδρικού, ως κανόνα.

Στη χώρα μας λήφθησαν θεσμικές πρωτοβουλίες εξάλειψης της έμφυλων διακρίσεων στη γλώσσα, μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων, όπως για παράδειγμα τα  άρθρα 4 και 116/2008  του Ελληνικού Συντάγματος, η κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας και προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας , τα άρθρα 12 και 14/ 2019 που αφορούν την «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας», η εγκύκλιος  του ​ΥΠ.ΕΣ. με θέμα «Υπέρβαση του γλωσσικού σεξισμού και ένταξη της διάστασης του φύλου στα διοικητικά έγγραφα»καθώς και ο « Οδηγός Χρήσης μη σεξιστικής Γλώσσας στα Διοικητικά Έγγραφα, της Γενικής Γραμματείας Ισότητας(Μάρτιος -2018).

Επί της ουσίας, εντούτοις, παρά τη νομοθετική ισχύ τους, έτυχαν αμελητέας εφαρμογής στην πράξη. Αναγνωρίζοντας λοιπόν, την ευθύνη κάθε θεσμικά οργανωμένης συλλογικότητας στην προώθηση κι επιτυχή υλοποίηση των αρχών που ασπάζεται, η Δημοτική Επιτροπή Ισότητας των Φύλων του Δήμου Ρεθύμνου, ηγήθηκε αυτής της πρωτοβουλίας, επιδιώκοντας με τη συνδρομή των δημοτικών υπηρεσιών, την εξάλειψη του γλωσσικού σεξισμού στη σύνταξη διοικητικών εγγράφων και κατ’ επέκταση τη σταδιακή αλλά μόνιμη άρση του κοινωνικού αποκλεισμού των γυναικών από το δημόσιο, προφορικό και γραπτό, λόγο, ως μίας εκ των διαστάσεων που προϋποθέτουν και συνεπάγονται συνάμα, την ουσιαστική Ισότητα των Φύλων. Με την πεποίθηση πως η προτροπή θα γίνει αποδεκτή και άμεσα εφαρμοστέα, το θέμα θα παρακολουθείται εκ μέρους της Επιτροπής ώστε η πρωτοβουλία εν προκειμένω, να μηνεξαντληθεί στην αποστολή ενός «Οδηγού».