Καθώς γιορτάζει την 25η επέτειό της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ετοιμάζεται να προτείνει ένα σχέδιο για μια ψηφιακή έκδοση του ευρώ, ανταποκρινόμενη στην πίεση από την ανάπτυξη τεχνολογίας, που θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο χρήσης του χρήματος, τις επόμενες δεκαετίες της τράπεζας.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ υποστηρίζει ότι ένα ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να προσφέρει στους ανθρώπους έναν τρόπο να πραγματοποιούν αγορές χωρίς να εξαρτώνται από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που ελέγχονται από μη ευρωπαϊκές εταιρείες, όπως οι Mastercard, Visa, Apple Pay και Google Pay.
Η εκτελεστική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να καταθέσει πρόταση νομοθεσίας για την ιδέα τις επόμενες εβδομάδες, λένε αξιωματούχοι της ΕΚΤ, ενώ η κεντρική τράπεζα θα δημοσιεύσει λεπτομερή πρόταση για το σχεδιασμό ενός ψηφιακού νομίσματος, τον Οκτώβριο.
Οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, μελετούν προσεκτικά τα ψηφιακά νομίσματα, καθώς τα μετρητά δίνουν ολοένα και περισσότερο τη θέση τους στις ηλεκτρονικές πληρωμές. Ορισμένες μικρότερες οικονομίες όπως η Νιγηρία, οι Μπαχάμες και η Τζαμάικα, έχουν ήδη εισαγάγει ψηφιακά νομίσματα, ενώ η Κίνα πραγματοποιεί δοκιμαστικές χρήσεις.
Οι κεντρικές τράπεζες ανταποκρίνονται επίσης στην εμφάνιση κρυπτονομισμάτων, τα οποία έχουν εγείρει ανησυχίες ότι κάποια μέρα οι άνθρωποι θα μπορούσαν να στραφούν σε αντίπαλες μορφές ψηφιακού χρήματος που θα υποτιμούσαν τα εθνικά νομίσματα.
Ένα ψηφιακό νόμισμα, υποστηριζόμενο από μια κεντρική τράπεζα θα ήταν ένα ασφαλές και σταθερό μέσο πληρωμής – σε αντίθεση με τα ασταθή κρυπτονομίσματα, των οποίων η πτώση τιμών τον περασμένο χρόνο και η κατάρρευση συναλλαγών, όπως το FTX, έχουν προκαλέσει εκκλήσεις για ρυθμίσεις. Η Ε.Ε. ηγήθηκε αυτής της κίνησης, δίνοντας την τελική έγκριση την περασμένη εβδομάδα στους κανόνες για τον τομέα των κρυπτονομισμάτων ελεύθερης κυκλοφορίας.
Η κίνηση προς την αυξημένη ψηφιοποίηση έρχεται καθώς η ΕΚΤ συμπληρώνει 25 χρόνια από τη δημιουργία της, την 1η Ιουνίου 1998, επτά μήνες πριν από την εισαγωγή του νομίσματος του ευρώ. Μια επετειακή τελετή με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς και τους πρώην προέδρους της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι και Ζαν-Κλοντ Τρισέ έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη, στα κεντρικά γραφεία της τράπεζας στη Φρανκφούρτη.
Η ΕΚΤ οραματίζεται ένα ψηφιακό ευρώ για λιανική χρήση, που θα μπορούσε να μεταφερθεί ακόμη και εκτός σύνδεσης, χρησιμοποιώντας ψηφιακό πορτοφόλι στα τηλέφωνα των ανθρώπων. Τα πρώιμα σχέδια απαιτούν μια τυπική εφαρμογή, μαζί με χρήση υπαρχουσών διαδικτυακών τραπεζικών εφαρμογών. Δεν θα αντικαθιστούσε τα μετρητά, αλλά θα προσθέσει έναν άλλο τρόπο κατοχής ευρώ.
Ακόμη και μετά την υποβολή της πρότασης, θα υπάρξουν τρία χρόνια δοκιμών. Η απόφαση για την ουσιαστική εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ θα έρθει μόνο μετά από αυτά τα τρία χρόνια και θα απαιτεί την έγκριση της Ε.Ε.
Ο Fabio Panetta, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ και επικεφαλής της ειδικής ομάδας ψηφιακού ευρώ, λέει ότι δε θα αντικαταστήσει τα μετρητά και οι άνθρωποι θα έχουν την επιλογή, όχι την υποχρέωση, να τα χρησιμοποιήσουν. «Θα μείωνε την εξάρτηση από μερικούς κυρίαρχους παρόχους, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό και την ανθεκτικότητα», ανέφερε τον περασμένο μήνα στο Ευρωκοινοβούλιο.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες χαιρέτησαν συγκρατημένα και με προσοχή την πρόταση. Προειδοποιούν ότι χωρίς αυστηρά όρια, τα ψηφιακά ευρώ θα μπορούσαν να αντλήσουν καταθέσεις από τις εμπορικές τράπεζες — στερώντας τους τη χρηματοδότηση για ζητήματα, όπως επιχειρηματικά και στεγαστικά δάνεια.
Ως προς αυτή την ανησυχία, ο Panetta ανέφερε ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια θα μπορούσαν να περιοριστούν στην αξία των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία, περίπου 3.000 έως 4.000 ευρώ ανά άτομο.
Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία υποστηρίζει την αυτονομία πληρωμών, αλλά σημειώνει ότι ένα ψηφιακό ευρώ από μόνο του δεν θα το πετύχει αυτό, χωρίς οι τράπεζες και οι εταιρείες υπηρεσιών πληρωμών να δημιουργήσουν νέους και καλύτερους τρόπους για να χειρίζονται οι ίδιες τις πληρωμές.
«Ένα ψηφιακό ευρώ λιανικής, ιδιαίτερα αν δεν είναι σε θέση να προσφέρει συγκεκριμένη προστιθέμενη αξία σε σύγκριση με τις υπάρχουσες ηλεκτρονικές πληρωμές, δεν είναι κατάλληλο ή επαρκές εργαλείο για την επίτευξη όλων των στόχων που έχουν τεθεί», ανέφερε η ομοσπονδία.
Οι έμποροι, θεωρητικά, θα μπορούσαν να πιέσουν για μεγαλύτερη υιοθέτηση, εάν διαπιστώσουν ότι η πληρωμή σε ψηφιακά ευρώ τους βοηθά να αποφύγουν τις χρεώσεις των εταιρειών πιστωτικών καρτών, δήλωσε από την πλευρά του ο Sandner από τη Σχολή της Φρανκφούρτης.
