Στήριξη της απασχόλησης εργαζομένων σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις εποχικής λειτουργίας, που πλήττονται από την πανδημία του κορωνοΐου COVID – 19
Είμαστε πρωτοβάθμιες τοπικές επαγγελματικές οργανώσεις στον κλάδο των ξενοδοχείων, εκπροσωπώντας πάνω από 60.000 μέλη – πάσης φύσεως ξενοδοχειακό προσωπικό, που απασχολείται με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας (κυρίως ορισμένου χρόνου/εποχιακά απασχολούμενοι) σε τουριστικές επιχειρήσεις στην Κρήτη. Όπως γνωρίζετε το νησί μας θεωρείται από τις πιο τουριστικά αναπτυγμένες περιοχές της Ελλάδας. Από ποιοτικής πλευράς και στάθμης προσφερομένων υπηρεσιών σε όλο το νησί υπάρχουν υπερπολυτελείς εγκαταστάσεις, οι πολυτελέστερες ίσως στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο μέρος των ξενοδοχείων που λειτουργούν είναι εποχιακής λειτουργίας, τα οποία κυρίως λόγω των κλιματολογικών συνθηκών λειτουργούν από τέλη Μαρτίου έως τέλη Οκτωβρίου. Η ιδιαιτερότητα που εμφανίζει η απασχόληση των εργαζομένων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις εποχιακής λειτουργίας στο νησί μας έγκειται στο ότι πρόκειται όχι για μία συνήθη περίπτωση εποχιακής απασχόλησης, σύντομης κατά κανόνα διάρκειας, αλλά για μία απασχόληση η οποία απορροφά το μεγαλύτερο μέρος του εργατικού δυναμικού όλων των νομών της Κρήτης και αποτελεί τη κύρια πηγή βιοπορισμού του.
Εξαιτίας λοιπόν του μεγάλου αριθμού των ξενοδοχοϋπαλλήλων και των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στην Κρήτη, από το 1991, τα σωματεία μας (Ηρακλείου, Λασιθίου και Χανίων) συνάπτουν τοπικές κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας με τις αντίστοιχες εργοδοτικές οργανώσεις του κάθε Νομού, με τις οποίες καθορίζονται οι όροι αμοιβής και εργασίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων που εργάζονται στα ξενοδοχεία στους άνω νομούς.
Μέτρα στήριξης των ξενοδοχοϋπαλλήλων των εποχικώς λειτουργούντων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Κρήτη από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοΐου COVID – 19
Ενόψει της διαφαινόμενης μη ομαλής λειτουργίας της τουριστικής περιόδου του 2020 με πιθανολογούμενη ακόμη και την μη λειτουργία ή μερική λειτουργία ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, απαιτείται η λήψη μέτρων στήριξης των ξενοδοχοϋπαλλήλων, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέλη μας το αργότερο από 25.5.2020 έχουν ενεργό σύμβαση εργασίας .
Στο πλαίσιο αυτό τονίζουμε ότι οι ξενοδοχοϋπάλληλοι των εποχικώς λειτουργούντων ξενοδοχείων, δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται ως άνεργοι, αλλά ως εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις, των οποίων ανεστάλη η λειτουργία με απόφαση δημόσιας αρχής ή επιχειρήσεων, που επλήγησαν σοβαρά από την πανδημία του κορωνοΐου COVID – 19. Συνεπώς πρέπει να ληφθούν μέτρα στήριξης των εργαζομένων ανάλογα αυτών που λήφθηκαν για εργαζόμενους που επλήγησαν και προβλέπεται στις ΠΝΠ 11.3.2020 (ΦΕΚ Α55 ) και της ΠΝΠ 14.3.2020 (ΦΕΚ Α64) που κυρώθηκαν με τα άρθρα 2 και 3 του Ν.4682/2020 (ΦΕΚ Α 76,) καθώς και της ΠΝΠ 20/3/2020 (ΦΕΚ Α 68 ) και της ΠΝΠ 30.3.2020 (ΦΕΚ Α75) και των εκδοθέντων υπουργικών αποφάσεων στο πλαίσιο αυτών, καταλλήλως προσαρμοσμένα, που να προβλέπουν:
α) καταβολή αποζημίωσης ειδικού σκοπού στους εργαζόμενους για όσο διάστημα δεν απασχοληθούν από τους εργοδότες τους λόγω αναστολής της σύμβασης εργασίας τους
β) κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό της ασφαλιστικής δαπάνης εργοδότη και εργαζομένου ,
γ) έκπτωση ενοικίου πρώτης κατοικίας, πάγωμα δανειακών οφειλών και τραπεζικών απαιτήσεων.
δ) προστασία των θέσεων εργασίας για το έτος 2021 με βάση την ανασταλείσα, ή όπως άλλως λειτουργούσα σύμβαση κατά την τουριστική περίοδο του 2020
ε ) εξειδίκευση μέτρων υγείας και ασφάλειας της εργασίας στα ξενοδοχεία
Νομική βασιμότητα της αντιμετώπισης των μελών μας ως εργαζόμενων από την 25.5.2020
Προς υποστήριξη της νομικής βασιμότητας του αιτήματος μας για λήψη μέτρων στήριξης των μελών μας σε επιχειρήσεις, των οποίων ανεστάλη η λειτουργία με απόφαση δημόσιας αρχής ή επιχειρήσεων, που επλήγησαν σοβαρά από την πανδημία του κορωνοΐου COVID – 19, παραθέτουμε τα ακόλουθα:
Ι. Νομικό πλαίσιο του δικαιώματος επαναπρόσληψης των εποχικώς απασχολουμένων ξενοδοχοϋπαλλήλων
Στις παρ. 1, 2 και 5 του άρθρου 8 του ν. 1346/1983 ορίζεται ότι: «1. Σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις εποχιακής λειτουργίας ο εργοδότης υποχρεούται να επαναπροσλαμβάνει συνολικά τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχε κατά μέσο όρο τις δύο προηγούμενες περιόδους εργασίας και κατά προτίμηση αυτούς που εργαζόταν την τελευταία περίοδο 2. Η επαναπρόσληψη θα γίνεται σταδιακά ως εξής…. 5. Ευνοϊκότερες ρυθμίσεις, που ισχύουν με βάση νόμους διατάγματα συλλογικές συμβάσεις ή διαιτητικές αποφάσεις ή κοινές υπουργικές αποφάσεις υπερισχύουν».
Η ρύθμιση αυτή συμπληρώνεται με ρυθμίσεις που περιέχονται στις συλλογικές συμβάσεις για τους όρους αμοιβής και εργασίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων, με τις οποίες καθορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία επαναπρόσληψης του προσωπικού των εποχιακών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, καθώς και οι προϋποθέσεις απόλυσης του. Ειδικότερα:
Σύμφωνα με τις τοπικές συλλογικές ρυθμίσεις των ξενοδοχοϋπαλλήλων, που καθορίζουν τους όρους αμοιβής και εργασίας των ξενοδοχοϋπαλλήλων, «οι μη συνεχούς λειτουργίας ξενοδοχειακές επιχειρήσεις (εποχικές), δηλαδή αυτές που λειτουργούν μέχρι εννέα μήνες το χρόνο, υποχρεούνται να επαναπροσλαμβάνουν τους ίδιους εργαζόμενους που απασχόλησαν κατά την προηγούμενη περίοδο. Προϋπόθεση γι’ αυτό το καθιερωμένο δικαίωμα του εργαζομένου αποτελεί η έγγραφη ειδοποίηση προς τον εργοδότη μέχρι τέλος Ιανουαρίου, ότι επιθυμεί να απασχοληθεί κατά την προσεχή περίοδο. Η έγγραφη αυτή ειδοποίηση πρέπει να γίνεται μέσω του σωματείου και σε έντυπο που έχει εκτυπώσει αυτός…
Οι εργοδότες μη συνεχούς λειτουργίας (εποχιακών) ξενοδοχειακών επιχειρήσεων έχουν υποχρέωση να ενημερώσουν μέχρι την 15η Μαρτίου κάθε έτους με συστημένη επιστολή ή άλλο τρόπο από τον οποίο να προκύπτει βέβαιη χρονολογία, όλους τους εργαζόμενους που δεν προτίθενται να επαναπροσλάβουν, αν και αυτοί έχουν ασκήσει το δικαίωμά τους για επαναπρόσληψη με την επιφύλαξη του άρθρου 8 αυτού του κεφαλαίου. Σε περίπτωση μη αποστολής της αρνητικής δήλωσης του προηγούμενου εδαφίου τεκμαίρεται αποδοχή της πρότασης για επαναπρόσληψη και ο εργοδότης υποχρεώνεται να απασχολήσει το υπό κρίση προσωπικό το αργότερο από 25 Μαΐου (20 Μαΐου για τον νομό Ηρακλείου) του ιδίου έτους. Εάν ο εργαζόμενος που κληθεί από τον εργοδότη να αναλάβει υπηρεσία και δεν την αναλάβει αδικαιολόγητα εντός πέντε ημερών από την πρόσκληση του εργοδότη, το δικαίωμα επαναπρόσληψης ματαιώνεται καθώς και το δικαίωμα αποζημίωσης απόλυσης. Η πρόσληψη και τα απορρέοντα από αυτήν δικαιώματα και υποχρεώσεις αρχίζουν από την ανάληψη των καθηκόντων του εργαζομένου. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις εφαρμόζονται σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 1346/83 χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η τυχόν έκτακτη αυξημένη πληρότητα της ξενοδοχειακής επιχείρησης».
Επίσης με τις ίδιες ως άνω συλλογικές ρυθμίσεις «τόσο κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της επιχειρήσεως όσο και κατά τη νεκρή περίοδο αυτής, απόλυση εργασθέντος κατά την προηγούμενη περίοδο χωρεί μόνο κατόπιν καταβολής της νομίμου αποζημιώσεως. Δεν επιτρέπεται κατά την νεκρά περίοδο καταγγελία δια προειδοποιήσεως εκτός για δικαιολογημένη αιτία. Η αποζημίωση υπολογίζεται βάσει των κατά μέσο όρο αποδοχών της προηγούμενης περιόδου εργασίας. Στην καταγγελία θα υπολογίζεται ως χρόνος εργασίας ολόκληρος ο χρόνος που διανύθηκε από την πρόσληψη στο ίδιο ξενοδοχείο..».
ΙΙ. Από τις παραπάνω διατάξεις που επαναλαμβάνονται και σ’ όλες τις προηγούμενες συλλογικές ρυθμίσεις των ξενοδοχοϋπαλλήλων (τοπικών κλαδικών και Εθνικών κλαδικών ΣΣΕ) προκύπτουν τα ακόλουθα :
Οι συμβάσεις εργασίας των υπαλλήλων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων εποχιακής λειτουργίας είναι ορισμένου χρόνου, υπό την έννοια ότι λύνονται μόλις παρέλθει η περίοδος λειτουργίας του ξενοδοχείου. Παρέχεται όμως στον εργαζόμενο από τον νόμο διαπλαστικό δικαίωμα προαιρέσεως, με την άσκηση του οποίου συντελείται η επαναπρόσληψη του κατά την νέα περίοδο εργασίας υπό την προϋπόθεση ότι το ξενοδοχείο θα επαναλειτουργήσει. Το δικαίωμα αυτό ασκείται με μονομερή έγγραφη ειδοποίηση του εργαζόμενου προς τον εργοδότη, η οποία υποβάλλεται μέσω της οικείας επαγγελματικής οργανώσεως του, ότι επιθυμεί να απασχοληθεί κατά την προσεχή περίοδο. Με μόνη δε την άσκηση του δικαιώματος αυτού, καταρτίζεται νέα σύμβαση εργασίας για την προσεχή περίοδο.
Επομένως ο εργοδότης υποχρεούται να απασχολήσει τον εργαζόμενο κατά την νέα αυτή περίοδο, διαφορετικά περιέρχεται σε υπερημερία αποδοχής (δανειστή) και οφείλει να καταβάλλει στον εργαζόμενο αποδοχές υπερημερίας (656 ΑΚ). Η ερμηνεία αυτή επιβάλλεται από τον σκοπό των ως άνω διατάξεων, ήτοι την υποχρεωτική επανασύσταση της εργασιακής σύμβασης. Το πιο πάνω δικαίωμα επαναπροσλήψεως του εργαζόμενου μπορεί να καταλύσει ο εργοδότης, καταγγέλλοντας την σύμβαση, είτε κατά την περίοδο εργασίας είτε κατά την νεκρή περίοδο, με ταυτόχρονη καταβολή της νόμιμης αποζημιώσεως. Η ανάγκη καταγγελίας με καταβολή και της νόμιμης αποζημιώσεως, προκειμένου να ματαιωθεί η επαναπρόσληψη του εργαζόμενου, επιβεβαιώνει ότι η επαναπρόσληψη του συντελείται με την μονομερή άσκηση από αυτόν του δικαιώματος του. Διότι, διαφορετικά, αν υπήρχε δηλαδή δυνατότητα ματαιώσεως της επαναπροσλήψεως με την απλή άρνηση συναίνεσης από τον εργοδότη, η καταγγελία θα ήταν περιττή (ΑΠ 14/2000 Oλομ).
ΙΙΙ. Εκτός από τους ξενοδοχοϋπαλλήλους που έχουν ασκήσει το δικαίωμα επαναπρόσληψης για την τουριστική περίοδο 2020, όπως εκτέθηκε ανωτέρω, υπάρχουν και πολλά μέλη μας τα οποία συμφώνησαν να απασχοληθούν σε άλλο εργοδότη και όχι σε αυτόν που απασχολήθηκαν κατά την τουριστική περίοδο του 2019 διότι
α) είχαν αποχωρήσει οικειοθελώς από την επιχείρηση που απασχολήθηκαν το έτος 2019, δηλαδή δεν άσκησαν το δικαίωμα επαναπρόσληψης με δήλωση προς τον εργοδότη που τους απασχόλησε την τουριστική περίοδο του έτους 2019 ,
β) είχε καταγγελθεί η σύμβαση τους από τον εργοδότη που τους απασχόλησε κατά την τουριστική περίοδο του έτους 2019 και αναζήτησαν εργασία σε άλλο εργοδότη.
Οι συμφωνίες αυτές δεν έχουν τυπική μορφή, ούτε ήταν δυνατόν να είχαν αναγγελθεί στο πληροφορικό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, αφού η συμφωνία έγινε ενώ οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις δεν είχαν αρχίσει την λειτουργία τους, όμως οι συμφωνίες αυτές είναι δυνατόν να επιβεβαιωθούν από τον εργοδότη.
Οι εργαζόμενοι αυτών των περιπτώσεων, πρέπει να αντιμετωπισθούν ως «δυνάμει εργαζόμενοι το αργότερο από την 25 Μαΐου 2020» οπότε ο εργοδότης θα ολοκλήρωνε την διαδικασία πρόσληψης τους, αφού η μη ολοκλήρωση της συμφωνίας οφείλεται στην επικρατούσα κατάσταση στον τουρισμό το έτος 2020, όπως και στον παγκόσμιο τουρισμό και την οικονομία γενικότερα .
Εφαρμογή μέτρων στήριξης των ξενοδοχοϋπαλλήλων των εποχικώς λειτουργούντων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Κρήτη από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοΐου COVID – 19
Για την εφαρμογή και στα μέλη μας των μέτρων στήριξης των εργαζομένων που θεσπίστηκαν με τις εκδοθείσες πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και τις κατ΄ εξουσιοδότηση αυτών Υπουργικές Αποφάσεις, με νομικά τεκμηριωμένη αίτηση μας προς το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών υποθέσεων την οποία κοινοποιήσαμε σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και στους εμπλεκόμενους φορείς, ζητήσαμε να προβούν ΑΜΕΣΑ στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε :
α) να δικαιούνται να λάβουν την αποζημίωση ειδικού σκοπού από 25.5.2020 έως 30.9.2020, οι εργαζόμενοι που απασχολήθηκαν κατά τη τουριστική περίοδο του έτους 2019 και οι οποίοι υπέβαλαν δήλωση επαναπρόσληψης για το έτος 2020, ο δε εργοδότης, να υποχρεωθεί προβεί στις νόμιμες ενέργειες, όπως δήλωση στο πληροφορικό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ κλπ , ώστε από την 25.5.2020 να τεθεί η σύμβασή τους σε αναστολή εργασίας, εφόσον η ξενοδοχειακή επιχείρηση δεν λειτουργήσει.
β) να δικαιούνται να λάβουν την αποζημίωση ειδικού σκοπού. από 25.5.2020 έως 30.9.2020, οι εργαζόμενοι που συμφωνήσαν να απασχοληθούν για πρώτη φορά το έτος 2020 σε εργοδότη, να υποχρεωθεί ο εργοδότης προβεί στις νόμιμες ενέργειες, όπως δήλωση στο πληροφορικό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ κλπ της προηγηθείσας συμφωνίας για την πρόσληψη τους την τουριστική περίοδο 2020, ώστε από την 25.5.2020 να τεθεί η σύμβασή τους σε αναστολή εργασίας, εφόσον η ξενοδοχειακή επιχείρηση δεν λειτουργήσει.
γ) να προβλεφθεί δυνατότητα διακοπής της αναστολής εργασίας, εφόσον λειτουργήσει η ξενοδοχειακή επιχείρηση με αντίστοιχη διακοπή της καταβολής της αποζημίωσης ειδικού σκοπού.
δ) να δικαιούνται οι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού να έχουν έκπτωση του ενοικίου πρώτης κατοικίας, πάγωμα δανειακών οφειλών και τραπεζικών απαιτήσεων
ε) να υποχρεωθούν οι εργοδότες να διατηρήσουν το ίδιο ανά μήνα αριθμό εργαζομένων που είχαν απασχολήσει από 25.5.2019 έως 30.09.2019 και στην περίοδο από 25.5.2020 έως 30.9.2020 και να ισχύσουν οι ίδιοι όροι διευκολύνσεων και στήριξης των εποχικών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, όπως αυτοί που ισχύσαν για τις επιχειρήσεις, που διέκοψαν την λειτουργία τους τον Μάρτιο του 2020 με απόφαση δημόσιας αρχής ή επλήγησαν σοβαρά από την πανδημία του COVID – 19.
στ ) να εκδοθούν εξειδικευμένες οδηγίες για τους κανόνες τήρησης των συνθηκών υγιεινής και κοινωνικών αποστάσεων για το προσωπικό των ξενοδοχείων και των πελατών στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους και να ληφθούν μέτρα ειδικής ενημέρωσης – εκπαίδευσης των εργαζομένων για την αποφυγή κινδύνων λόγω του COVID – 19 κατά την άσκηση εργασιακών καθηκόντων τους .΄Όσον αφορά τα απαραίτητα στοιχεία για την εφαρμογή του μέτρου της αποζημίωσης ειδικού σκοπού μπορούν να αντληθούν από το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, ώστε να στηριχθεί η οικονομική επιβίωση των μελών μας και των οικογενειών τους άμεσα.
Όλα τα ανωτέρω αιτήματα μας στηρίζει και η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ μας.
ΤΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ
1. ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΞΕΝΟΧΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
2. ΣYNΔEΣMOΣ YΠAΛΛHΛΩN ΞENOΔOXEIΩN N. ΛAΣIΘIOY
3. ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΞΕΝΟΧΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ Ν. ΧΑΝΙΩΝ
4. ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΞΕΝΟΧΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΥΝΑΦΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ Ν. ΡΕΘΥΜΝΟΥ
