Σφίγγει ο κλοιός για την κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη της υπόθεσης του ΟΠΕΚΕΠΕ, του οποίου, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, αποφασίστηκε η κατάργηση και υπαγωγή, μαζί με το προσωπικό του, στην ΑΑΔΕ.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι με βάση, όσα αναφέρονται από τον ΣΥΡΙΖΑ, που “φωτογραφίζεται” από την κυβέρνηση ότι έχει ευθύνες, το όλο ζήτημα αφορά τη ΝΔ, μια και η απάτη που ερευνάται τώρα έχει να κάνει με «ψευδείς δηλώσεις σχετικά με την ιδιοκτησία ή τη μίσθωση βοσκοτόπων» και αφορά τα έτη «Μεταξύ 2019 και 2022». Κι έτσι, αναζητείται εκεί, το ίχνος με τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις που έπαιρναν μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ Έλληνες πολίτες για βοσκοτόπια που δεν τους ανήκαν ή για γεωργικές εργασίες που δεν έκαναν ποτέ.
Πάντως, την ώρα που καταβάλλεται προσπάθεια, στο φόντο και της υπόθεσης των Τεμπών, να υπάρξει “φυγή” προς τα μπρος με ανάδειξη μιας μεταρρυθμιστικής ατζέντας, με το άνοιγμα της συζήτησης για τη μονιμότητα στο Δημόσιο, εμφανίζεται και πάλι ένα “Κουτί Πανδώρας”, όπου ευθύνες πολιτικών ηγεσιών “συμπλέκονται” με υποθέσεις ευνοιοκρατίας και σκάνδαλα διαχείρισης δημόσιου χρήματος, που ακυρώνει κάθε συζήτηση περί μεταρρυθμίσεων.
Πέρα από το πλήγμα στην αξιοπιστία του μηχανισμού διανομής ενισχύσεων, η υπόθεση έχει προκαλέσει αναστάτωση στον αγροτικό κόσμο, με πολλούς παραγωγούς να εκφράζουν ανησυχία για τις καθυστερήσεις στις πληρωμές, ενώ αναδεικνύεται η μη διαφάνεια, σε ακόμη μια πτυχή της οικονομικής πραγματικότητας του τόπου. Οι αγρότες που τηρούν τη νομιμότητα ζητούν ευλόγως προστασία, έναντι της διαφθοράς που τους συμπαρασύρει μαζί με όσους προέβησαν σε παρατυπίες με την ανοχή του κράτους.
Η ιστορία
Να σημειωθεί πάντως ότι το όλο ζήτημα έχει πολλές πτυχές αλλά μια βασική παράμετρο. Την εκμετάλλευση τεχνικών αδυναμιών του δημοσίου, από επιτήδειους, που βρήκαν τρόπους να “βάλουν” χέρι σε δημόσιο χρήμα, που προορίζεται για τη στήριξη της παραγωγής. Κι όλα αυτά είναι ερώτημα εάν γίνονταν με γνώση ή μη πολιτικών ηγεσιών.
Όπως αναφέρουν γνώστες των αγροτικών ζητημάτων, στην ΚΑΠ 2014 – 2020 ο υπολογισμός της επιδότησης γινόταν σύμφωνα με τον βοσκότοπο που ο κτηνοτρόφος δήλωνε, είτε δημοτικός / κοινοτικός, είτε ιδιόκτητος ή μισθωμένος. Η κατανομή των βοσκοτόπων γινόταν με αίτηση του παραγωγού και διανεμόταν σύμφωνα με την λεγόμενη «Τεχνική λύση», μια διαδικασία που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Όπως αναφέρεται, η διαδικασία θεσμοθετήθηκε για να επιλυθεί η αδυναμία της χώρας μας να εφαρμόσει τη νέα ΚΑΠ 2014 – 2020, καθώς δεν διέθετε Κτηματολόγιο, Δασικούς χάρτες και Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης, και την είχε αποδεχτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να συνεχίσουν να χορηγούνται οι επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους.
Όπως μάλιστα σημειώνεται από τον ΣΥΡΙΖΑ από το 2019 η Κυβέρνηση της ΝΔ δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης που θα ξεκαθάριζαν την επιλεξιμότητα των βοσκήσιμων γαιών. “Η σημερινή κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο με ξεκάθαρη και αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης της ΝΔ από το 2019. Η κατάρρευση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η απαξίωση των εργαζομένων του σημαίνει την αδυναμία καταβολής στους έντιμους και βιοπαλαιστές αγρότες των Ευρωπαϊκών Επιδοτήσεων που δικαιούνται”, τονίζει το κόμμα της Αντιπολίτευσης.
Σύμφωνα, μάλιστα, με όσα έχει αναφέρει σε δηλώσεις του ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Στάυρος Αραχωβίτης , «άλλο η κατανομή των βοσκοτόπων που έγινε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και άλλο τα ιδιωτικά συμφωνητικά που έγιναν στη συνέχεια από κάποιους που θέλησαν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση».
Την «τεχνητή λύση» την γνώριζαν οι Βρυξέλλες από το 2015. Και αυτή έλεγε ότι μπορεί κάποιος να πάρει δημόσιο βοσκότοπο για να ενεργοποιήσει επιδοτήσεις και με βάση έναν συντελεστή που ίσχυε για τον αριθμό των ζώων, αυτός ο βοσκότοπος θα μπορούσε να είναι οπουδήποτε στην Ελλάδα.
Και αυτό δεν ίσχυε μόνο για την Κρήτη. Αν για παράδειγμα ένας παραγωγός είχε ενσταβλισμένη κτηνοτροφία στη Λάρισα, θα μπορούσε να πάρει έναν δημόσιο βοσκότοπο στην Θράκη. Αυτό ήταν γνωστό και έγκυρο.
Όμως κάποιοι εκμεταλλεύτηκαν αυτή τη λύση και πήγαν και έκαναν εικονική ενοικίαση βοσκοτόπων, δηλώνοντας τους ως βοσκοτόπους σε καλή κατάσταση και έπαιρναν επιδότηση χωρίς ζώα». Συγκεκριμένα, όπως έχει αναφέρει ο πρώην υπουργός, όλες αυτές οι κομπίνες προφανέστατα στηρίζονται σε ψεύτικα στοιχεία ενοικίασης βοσκοτόπων, ή σε στοιχεία ενοικίασης βοσκοτόπων υποτίθεται που στην πραγματικότητα δεν ανταποκρίνονταν στην ιδιότητα ενός βοσκότοπου.
Αναλυτικότερα, με βάση όσα λέει ο Σταύρος Αραχωβίτης, το παράνομο της ιστορίας είναι: «Ότι ενοικίαζαν βοσκότοπους που είτε δεν ήταν βοσκότοποι, είπε ενοικίαζαν βοσκότοπους με πλαστά δικαιολογητικά»…..
Αναστάτωση στην Κρήτη
Έντονες είναι οι αντιδράσεις των παραγωγών και των κτηνοτρόφων στην Κρήτη που έχουν βρεθεί στο επίκεντρο των ερευνών για ενδεχόμενες παρανομίες στη διαδικασία καταβολής των επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Τη Δευτέρα 2 Ιουνίου συγκαλούν παγκρήτια έκτακτη σύσκεψη η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 8 το βράδυ στην έδρα της Περιφέρειας Κρήτης, στο Ηράκλειο. Τη σύσκεψη οργανώνει η Παγκρήτια Συντονιστική Επιτροπή Αγροτών – Κτηνοτρόφων – Μελισσοκόμων – Αλιέων κ.α. καθώς και ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Νομού Ηρακλείου. Όπως αναφέρεται στη σχετική πρόσκληση, οι τελευταίες εξελίξεις “μας βρίσκουν απογοητευμένους και δυσαρεστημένους με την στάση που έχει δημιουργηθεί απέναντι μας, σε ότι αφορά στο κτηνοτροφικό κομμάτι της Κρήτης”. Στη σύσκεψη καλούνται να συμμετάσχουν οι βουλευτές του νησιού, ο περιφερειάρχης Κρήτης, ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα και όλοι οι εμπλεκόμενοι αγροτιοί φορείς (αγροτικοί συνεταιρισμοί, σύλλογοι, ιδιωτικά ΚΥΔ).
Σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ Χανίων, ο πρόεδρος του Συλλόγου Κτηνοτρόφων Ρεθύμνου Γιώργος Βενιεράκης, χαρακτήρισε “απαράδεκτη” την κατάργηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ μίλησε για “αδιαφορία της Πολιτείας αναφορικά τον αδιαφανή τρόπο λειτουργίας του Οργανισμού και τις ευθύνες για την απώλεια εισοδήματος των ανθρώπων που επιμένουν να ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα”.
Ο πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Μενέλαος Γαρδικιώτης μίλησε από τη δική του μεριά στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ αναφέροντας ενδεικτικά: “Για εμάς, στον αγροτικό τομέα, αυτό δεν αποτελεί νέο σκάνδαλο. Είναι μια κατάσταση που γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια. Όποιος ρίξει μια ματιά στα δελτία Τύπου του ΟΠΕΚΕΠΕ, θα διαπιστώσει ότι από το 2020 ο ίδιος ο Οργανισμός έχει αρχίσει να στέλνει υποθέσεις στην Εισαγγελία. Συνεπώς, μιλάμε για ένα πρόβλημα γνωστό εδώ και πέντε χρόνια”.
Συνεχίζοντας, επισήμανε ότι κατά καιρούς υπήρχαν πολιτικές παρεμβάσεις με στόχο την αποδέσμευση ΑΦΜ που είχε δεσμεύσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, κατόπιν ελέγχων: “Κατά καιρούς, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει δεσμεύσει χιλιάδες ΑΦΜ (…) Υπήρξαν, ωστόσο, πολιτικές παρεμβάσεις, καθώς ο πρόεδρος του Οργανισμού διοριζόταν από την εκάστοτε κυβέρνηση. Έτσι, αρκετά από αυτά τα ΑΦΜ απεμπλέκονταν και τελικά πληρώνονταν. Δεν είναι σωστό να λέμε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έκανε τίποτα. Δυστυχώς, δεν δόθηκε ποτέ ένα οριστικό τέλος σε αυτή την κατάσταση – μέχρι που επενέβη η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Πλέον, είναι αναγκαίο η Δικαιοσύνη να διερευνήσει ποιοι εμπλέκονται. Όσοι έβαλαν “το χέρι στο μέλι” έχουν ξεκάθαρη ευθύνη, αλλά εξίσου υπεύθυνοι είναι και εκείνοι που άφησαν την κατάσταση να διαιωνίζεται”.
Σε ερώτηση για τους ελέγχους εντός του ΟΠΕΚΕΠΕ, ο κ. Γαρδικιώτης διευκρίνισε: “Οι έλεγχοι πραγματοποιούνταν, αλλά με πολύ αργούς ρυθμούς. Το μεγάλο πρόβλημα ήταν η τεράστια διασπορά. Όταν ένας οργανισμός με 5-6 άτομα στο ελεγκτικό του τμήμα καλείται να διαχειριστεί 15.000 έως 16.000 υποθέσεις, καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι να επιτευχθεί αποτελεσματικότητα. Το ίδιο ισχύει και για τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς – δεν είναι εύκολο να ερευνηθούν τόσες χιλιάδες υποθέσεις. Το πρόβλημα, δυστυχώς, είναι η τεράστια έκταση του φαινομένου”.
Στάθηκε δε αναλυτικότερα στην υποστελέχωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, συγκρίνοντάς τον με αντίστοιχους ευρωπαϊκούς οργανισμούς: “Η Πολωνία, για παράδειγμα, λαμβάνει 51 δισ. ευρώ για την επταετία, ενώ η Ελλάδα μόλις 23. Στον αντίστοιχο οργανισμό της Πολωνίας εργάζονται 11.000 υπάλληλοι, ενώ στον ΟΠΕΚΕΠΕ μόλις 500”.
Αναφερόμενος στις κυβερνητικές αιτιάσεις για την ΑΑΔΕ, υπογράμμισε: “Ακούγεται συχνά η λέξη “ΑΑΔΕ” από κυβερνητικά χείλη, όμως και η ίδια η ΑΑΔΕ πέρασε “κάτω από τον πήχη” σε αυτό το σκάνδαλο. Όσοι έχουν μελετήσει την υπόθεση γνωρίζουν ότι κάποιοι δήλωναν δημόσιες εκτάσεις στο Ε9, δημιουργούσαν ηλεκτρονικό ενοικιαστήριο με τον αποδέκτη της παράνομης επιδότησης και, κατόπιν, το διέκοπταν. Μέχρι σήμερα, έχει εκδοθεί κάποιο alert για αυτό από την ΑΑΔΕ πριν την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας; Άρα, υπάρχουν και άλλες υπηρεσίες που απέτυχαν να ανταποκριθούν στις ευθύνες τους”.
Ευρωπαϊκός διασυρμός και κατηγορίες για τραμπουκισμούς
Θυμίζουμε εδώ πως η Γενική Εισαγγελέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λόρα Κόβεσι υπόσχεται να προχωρήσει με την έρευνα για την μεγάλη φερόμενη απάτη που αφορά τον τεράστιο γεωργικό προϋπολογισμό της ΕΕ στην Ελλάδα. Ο EPPO διερευνά δεκάδες υποθέσεις από το 2017 έως σήμερα, στις οποίες Έλληνες πολίτες έλαβαν γεωργικά κονδύλια από την ΕΕ για βοσκοτόπια που δεν κατείχαν ή δεν είχαν μισθώσει, ή για γεωργικές εργασίες που δεν έκαναν ποτέ, στερώντας από τους πραγματικούς αγρότες τα χρήματα που δικαιούνταν.
Η πολυετής απάτη πολλών εκατομμυρίων ευρώ αποτέλεσε άλλωστε και αντικείμενο έρευνας του POLITICO νωρίτερα φέτος. “Θα ήθελα να διαβεβαιώσω το ευρύ κοινό ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα συνεχίσει το έργο της επιμελώς και αμερόληπτα για την αποκάλυψη της αλήθειας, ανεξάρτητα από τις επιθέσεις και τον εκφοβισμό εναντίον των εισαγγελέων της”, είπε με νόημα στο Politico, για όσα προηγήθηκαν στη χώρα μας.
Την περασμένη Δευτέρα, Ευρωπαίοι εισαγγελείς πραγματοποίησαν έφοδο στα κεντρικά γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ, κατάσχοντας ψηφιακά και μη, δεδομένα. Ταυτόχρονα, πραγματοποιήθηκαν και άλλες έφοδοι στην περιφερειακή διεύθυνση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Κρήτη, καθώς και σε σπίτια τεσσάρων υψηλόβαθμων αξιωματούχων και στην κατοικία ενός πρώην αντιπροέδρου του οργανισμού.
Οι εργαζόμενοι του ΟΠΕΚΕΠΕ δήλωσαν ότι δεν μπόρεσαν να παράσχουν τα δεδομένα λόγω της απουσίας τεχνικών συμβούλων.
Να αναφερθεί επίσης πως αξιωματούχοι της EPPO αντιμετώπισαν σθεναρή αντίσταση από υπαλλήλους του ελληνικού κρατικού οργανισμού.