Η νέα παραγωγή της Όπερας της Βαλίτσας είναι η θρυλική Κάρμεν του Μπιζέ, η οποία θα ταξιδέψει σε 23 πόλεις σε ολόκληρη την Ελλάδα, στο πλαίσιο του προγράμματος “Ταξίδι προς το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος”, το οποίο πραγματοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Επόμενος σταθμός του προγράμματος είναι η Κρήτη και συγκεκριμένα οι πόλεις Χανιά, Ηράκλειο και Άγιος Νικόλαος, Πιο αναλυτικά:
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα ανά πόλη έχει ως εξής:
- ΧΑΝΙΑ
Όπερα της Βαλίτσας – «Κάρμεν»: 07 Μαΐου, 20:00 – Πνευματικό Κέντρο Χανίων (Ανδρέα Παπανδρέου 70, Χανιά) συνεργασία με το Δήμο Χανίων
- ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Όπερα της Βαλίτσας – «Κάρμεν»: 09 Μαΐου, 20:00 – Κινηματοθέατρο ΑΣΤΟΡΙΑ (Πλατεία Ελευθερίας, Ηράκλειο) σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου
- ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Όπερα της Βαλίτσας – «Κάρμεν»: 13 Μαΐου, 20:00 – Κινηματοθέατρο ΡΕΞ (Λασθένους & Σφακιανάκη 02, Άγιος Νικόλαος)σε συνεργασία με το Δήμο Αγίου Νικολάου
Πρόκειται για μια από τις πιο δημοφιλείς όπερες παγκοσμίως αφού καταφέρνει να συγκινεί διαχρονικά το κοινό με τη δύναμη, τη ζωντάνια και την απλότητα της. Η τραγική ιστορία της είναι πάντα επίκαιρη, αφού ο έρωτας, το πάθος, η ανάγκη για την ελευθερία είναι δομικά στοιχεία της ανθρώπινης φύσης.
Οι συγκλονιστικές μελωδίες του Μπιζέ, οι υπέροχες άριες και τα ντουέτα, σκιαγραφούν με μαγικό τρόπο την δραματική ιστορία και τα συναισθήματα των χαρακτήρων. Η υπόθεση της όπερας αφορά τα παράφορα αισθήματα του δεκανέα Δον Χοσέ για την τσιγγάνα Κάρμεν. Η δική της, πιο ελεύθερη άποψη για τον έρωτα, την οδηγεί τελικά στον θάνατο. Η διακεκριμένη σκηνοθέτρια Αγγέλα Σαρόγλου έχει μεταφέρει τη δράση του έργου στην Ισπανία του σήμερα μέσα από την αισθητική του σινεμά του Πέδρο Αλμοδοβάρ.
Συμμετέχουν διακεκριμένοι πρωταγωνιστές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Η διάρκεια της παράστασης είναι 80 λεπτά, χωρίς διάλειμμα με υπέρτιτλους στα ελληνικά.
Η παράσταση είναι δωρεάν αλλά η είσοδος γίνεται με δελτία προτεραιότητας τα οποία διανέμονται αυστηρά στο χώρο μια ώρα πριν την έναρξη της παράστασης, δηλαδή στις 19.00 και είναι ατομικά. Η παράσταση θα ξεκινήσει στις 20.00-20.15 και δεν επιτρέπεται η είσοδος μετά την έναρξή της.
Η «Όπερα της Βαλίτσας» ξεκίνησε το 2011 από την Εθνική Λυρική Σκηνή σαν μια καλλιτεχνική δράση που είχε κύριο σκοπό να συναντήσει και να γοητεύσει ένα νέο κοινό, μυώντας το στο μαγικό κόσμο της όπερας και του λυρικού ρεπερτορίου. Η παραγωγή της «Όπερας της Βαλίτσας» είναι ευέλικτη και ταξιδεύει σε απρόσμενους χώρους (πνευματικά κέντρα, μουσεία, βιβλιοθήκες, αρχαιολογικούς χώρους) με τη συνοδεία των εξαιρετικών τραγουδιστών της ΕΛΣ, με ένα πιάνο αντί για ορχήστρα και όλα της τα σκηνικά… μέσα σε μια βαλίτσα.
Σκηνοθεσία Αγγέλα Σαρόγλου
Σκηνικά Γιώργος Κολιός /
Κοστούμια Αλεξία Θεοδωράκη.
Η Κάρμεν σε μία ματιά
Ο συνθέτης / Ο Γάλλος συνθέτης Ζωρζ Μπιζέ γεννήθηκε στο Παρίσι το 1838 και πέθανε στο Μπουγκιβάλ [Bougival], κοντά στο Παρίσι, το 1875. Πρώτος του δάσκαλος στη μουσική υπήρξε ο πατέρας του, καθηγητής τραγουδιού. Αργότερα, στο Ωδείο του Παρισιού, μαθήτευσε πλάϊ στον Ζακ Φρομαντάλ Αλεβύ [Jacques Fromental Halévy] συνθέτη της όπερας Η Εβραία, [La Juive] του οποίου την κόρη νυμφεύτηκε το 1869. Εκτός ωδείου μελέτησε με τον Σαρλ Γκουνό [Charles Gounod], που άσκησε βαθιά επιρροή στο έργο του. Το 1857, όταν ο Μπιζέ κέρδισε το περίφημο Μεγάλο Βραβείο της Ρώμης [Grand Prix de Rome] είχε ήδη συνθέσει την αξιόλογη Συμφωνία του σε ντο [Symphony in C], που όμως ακούστηκε για πρώτη φορά μόλις το 1935! Επιστρέφοντας από την βίλα των Μεδίκων [Villa Medici] στο Παρίσι έπρεπε κατ’ αρχάς να φροντίσει τα ισχνά του οικονομικά. Η όπερά του Αλιείς Μαργαριταριών [Les Pêcheurs de perles, 1863] δεν σημείωσε την αναμενόμενη επιτυχία. Μετά τον γαλλο-πρωσικό πόλεμο (1870) διορίστηκε διευθυντής χορωδίας στην παρισινή Όπερα [Opéra], προτίμησε όμως την θέση του υπεύθυνου για τη μουσική προετοιμασία των τραγουδιστών στην Κωμική Όπερα [Opéra Comique]. Το 1872 γνώρισε την πρώτη μεγάλη επιτυχία χάρη στην μουσική που συνέθεσε για θεατρικό έργο που βασίστηκε στο μυθιστόρημα Η Αρλεζιάννα [L’Arlésienne] του Αλφόνς Ντωντέ [Alphonse Daudet]. Τον Μάρτιο του 1875 έζησε την ταραχώδη πρεμιέρα της Κάρμεν, δεν χάρηκε όμως την τεράστια καταξίωση του έργου, αφού πέθανε μόλις λίγους μήνες μετά, σε ηλικία 37 ετών.
Το έργο/ Γαλλική κωμική όπερα σε τέσσερις πράξεις, η Κάρμεν βασίζεται σε ποιητικό κείμενο των Ανρί Μεγιάκ και Λυντοβίκ Αλεβύ, που στηρίζεται στην σχετική νουβέλα του Προσπέρ Μεριμέ (1845). Ο όρος κωμική όπερα –opéra comique– δεν υπαινίσσεται κωμικά στοιχεία, αλλά αφορά χαρακτηριστικά δομής και αισθητικής, ένα από τα οποία είναι οι διάλογοι πρόζας. Το 1875, με αφορμή την παρουσίαση της Κάρμεν στην Βιέννη, ο Ερνέστ Γκιρώ [Ernest Guiraud] τους αντικατέστησε με μελοποιημένους διαλόγους (recitativi). Επίσης, προσέθεσε σκηνές χορού δανειζόμενος μουσική από την σουίτα Η Αρλεζιάννα και από την όπερα του Μπιζέ Η ωραία κόρη του Περθ [La jolie fille de Perth].
Πρεμιέρες / Η Κάρμεν δόθηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι, στην Αίθουσα Φαβάρ [Salle Favart] από τον θίασο της Κωμικής Όπερας [Opéra Comique], στις 3 Μαρτίου 1875. Τον κεντρικό ρόλο ερμήνευσε η Σελεστίν Γκαλλί-Μαριέ [Célestine Galli–Marié]. Για την καταξίωση της όπερας, σημαντική υπήρξε η παράσταση που δόθηκε στην Βιέννη τον Οκτώβριο του 1875.
Στο ρεπερτόριο της Εθνικής Λυρική Σκηνής η Κάρμεν μπήκε την καλλιτεχνική περίοδο 1941/2 με την Κίτσα Δαμασιώτη στον κεντρικό ρόλο, τους Αντώνη Δελένδα και Νίκο Γλυνό ως Δον Χοσέ, την Φανή Αϊδαλή ως Μικαέλα και τον Σπύρο Καλογερά ως Εσκαμίγιο. Την παράσταση διηύθυνε ο Αντίοχος Ευαγγελάτος.
