Στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών του νοσοκομείου μας, αντιμετωπίζονται κάθε χρόνο περίπου 400 περιστατικά μέθης. Κατά μέσω όρο ένας μεθυσμένος την ημέρα που χρειάζεται βοήθεια από το νοσοκομείο. Από αυτά, περίπου το 10% πρόκειται για έφηβους μικρότερους των 17 χρονών. Δεν συμπεριλαμβάνονται τα παιδιά που αντιμετωπίζονται στην Παιδιατρική, ή εκείνα που αντιμετωπίζονται στο σπίτι ή που επειδή συμμετείχαν σε κάποιο ατύχημα, αντιμετωπίστηκαν στο Χειρουργικό τμήμα του Νοσοκομείο.
Η κουλτούρα μας ενέχει το αλκοόλ από την αρχαιότητα ήδη. Ειδικά δε εδώ στο Ρέθυμνο, από όσο θυμάμαι τον εαυτό μου τα τελευταία 25 χρόνια, το αλκοόλ βρίσκεται στη καθημερινότητα μας. Οι γονείς μου, που ζουν στην Αθήνα, ακόμα μνημονεύουν τις «ρακοπαγίδες» στις οποίες ακούγανε τους φιλόξενους συντοπίτες μας να με καλούν για να με κεράσουν μια ρακή. Όποια ώρα της ημέρας, αρκεί να περνούσα μπροστά από μια παρέα και το έλα-να-κεράσουμε-μια-ρακή-γιατρέ ήταν σχεδόν δεδομένο. Όχι σπάνια δε, οι παλιότεροι, ή έστω οι «παλιότερης νοοτροπίας», συνδυάζουν την κατανάλωση ή ακόμα και την υπερκατανάλωση αλκοόλ, ως ένδειξη ανδρείας. Κάποιοι φτάνουν και στο σημείο να περηφανεύονται για τις δυνατότητες των παιδιών τους στην οινοποσία, και μιλάμε για παιδιά!
Η εφηβεία, ως αναπτυξιακό στάδιο του ανθρώπου έχει στα χαρακτηριστικά της την αμφισβήτηση, την αντίδραση προς τους κανόνες και την αναζήτηση της προσωπικότητας, ώστε το παιδί να μεταμορφωθεί σε ενήλικα. Το σώμα του και ιδιαίτερα το κεντρικό νευρικό σύστημα, βρίσκεται στο ζενίθ της ανάπτυξής του και είναι ευάλωτο. Η δράση του αλκοόλ σε αυτή την ηλικία είναι ιδιαίτερα τοξική. Κάποιες από τις νευρικές του συνάψεις θα πληγούν ανεπανόρθωτα και κάποιες από τις δυνατότητές του δε θα αναπτυχθούν ποτέ. Δεν έχει τα ίδια αποτελέσματα η χρήση αλκοόλ σε έναν ενήλικα και σε έναν έφηβο.
Η προσέγγιση του έφηβου έχει τις δικές της προκλήσεις. Λόγω των ιδιομορφιών στην ψυχοσύνθεσή του, δεν έχει νόημα να πεις στον έφηβο «μην πίνεις αλκοόλ, είναι κακό», ειδικά τη στιγμή που οι περισσότεροι γύρω του, αν όχι και εσύ ο ίδιος, ο γονιός που συμβουλεύει να μη καταναλώνει το παιδί αλκοόλ, αθετείς στην πράξη τον ίδιο σου τον λόγο. Αναλογίζεστε πως λειτουργεί στον έφηβο αυτή η απαγόρευση; Σχεδόν τον ωθεί στο να την παραβεί για να μας αποδείξει ότι έχουμε άδικο και τελικά, στην πραγματικότητα, να μας …μοιάσει. Να νιώσει και το παιδί ότι είναι μεγάλος και μπορεί να διαχειριστεί την πρόκληση που ακούει στο όνομα «αλκοόλ». Άλλωστε, αυτό δεν αποτελεί την πεμπτουσία της εφηβείας; Να ενηλικιωθεί το παιδί; Που λοιπόν βρίσκεται το κακό, στον έφηβο που απλά κάνει ότι κάνει και ο ενήλικας. Αν η προσέγγισή μας είναι μια απλοϊκή απαγόρευση τότε το πιθανότερο είναι το παιδί μας απλώς να μας παρακούσει.
Οφείλουμε να ενημερωθούμε και κυρίως να ενημερώσουμε τα παιδιά μας για τις ανεπανόρθωτες ζημιές που προκαλεί στον αναπτυσσόμενο οργανισμό το αλκοόλ. Αν προσεγγίσουμε με τον κατάλληλο τρόπο και κυρίως αν εξηγήσουμε το «γιατί απαγορεύεται» στους έφηβούς μας, μεγαλώνουμε τις πιθανότητες να γλιτώσουν την παγίδα της τοξικότητας του αλκοόλ.
Την Παρασκευή 17/5/2019, στις 7:30μμ στο 3ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου, ομάδα από το Ιατρείο Αλκοόλ του ΠαΓΝΗ, αλλά και από το Κέντρο Πρόληψης, θα μας ενημερώσουν επιστημονικά για το πώς να προσεγγίσουμε τους έφηβους σχετικά με το αλκοόλ. Σας περιμένουμε όλους, εκπαιδευτικούς, γονείς αλλά και έφηβους, να έρθετε για αν ενημερωθούμε.
Με εκτίμηση,
Βαράκης Νίκος Παιδίατρος
Αντιπρόεδρος Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων 3ου Γυμνασίου Ρεθύμνου.
