Μια αιφνιδιαστική κυβερνητική απόφαση ανατρέπει πλήρως το σύστημα ενισχύσεων των κτηνοτρόφων στην Κρήτη, προκαλώντας οργή, απόγνωση και προαναγγελία μαζικών κινητοποιήσεων.
Μετά το κλείσιμο των δηλώσεων ΟΣΔΕ και των ενστάσεων, η κυβέρνηση ανακοίνωσε αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των επιλέξιμων βοσκοτόπων, ενέργεια που οι παραγωγοί χαρακτηρίζουν «αυθαίρετη, προχειροφτιαγμένη και καταστροφική». Το αποτέλεσμα: δραματική συρρίκνωση των στρεμμάτων και περικοπές ενισχύσεων που φθάνουν έως και το 95%.
Οι επιπτώσεις, όπως τονίζουν εκπρόσωποι του κλάδου, δεν περιορίζονται στα εισοδήματα των κτηνοτρόφων· απειλούν να παρασύρουν τις ενώσεις, τις ζωοτροφές, τις τοπικές αγορές και τελικά την ίδια την παραγωγή.
Πλέον, ο κόμπος έφτασε στο χτένι και μετά από έκτακτη συνέλευση του Παγκρήτιου Συντονιστικού με σύνθημα «τα ειρηνικά τελείωσαν», οι κτηνοτρόφοι της Κρήτης προχωράνε σε μπλόκο σε όλα τα αεροδρόμια και τα λιμάνια του νησιού»!
«Το ανακοινώνουμε από τώρα για να κανονίσουν και οι άνθρωποι τις δουλειές τους. Ο αποκλεισμός θα είναι επ ‘αόριστον», μας είπε ο πρόεδρος του Συντονιστικού των Κτηνοτρόφων Κρήτης, Βασίλης Μανουράς.
Ο κ. Μανουράς, περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση, εξηγώντας τους μηχανισμούς που οδήγησαν στη σημερινή αδιέξοδη κατάσταση.
Κάνοντας μια αναδρομή στο πρόσφατο παρελθόν, υπενθύμισε ότι το καθεστώς των επιδοτήσεων έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια. «Οι τελευταίες ΚΑΠ, οι επιδοτήσεις πάνε βάσει στρεμμάτων. Δεν πάνε βάσει ζωικού κεφαλαίου», διευκρίνισε, απαντώντας εμμέσως και στην κριτική που δέχονται οι Κρητικοί παραγωγοί για το ύψος των ενισχύσεων.
Η ρίζα του κακού εντοπίζεται στην περίοδο 2019-2020, όταν η ανάρτηση των δασικών χαρτών και η οριοθέτηση των περιοχών Natura 2000 πέταξαν εκτός επιλεξιμότητας τεράστιες εκτάσεις γης στο νησί.
«Χάσαμε πολλά εκατομμύρια στρέμματα εμείς στην Κρήτη, τα οποία ήταν επιλέξιμα και καλυπτόμασταν», τόνισε ο κ. Μανουράς. Τότε, η πολιτεία παρενέβη θεσπίζοντας την «τεχνική λύση», μια νόμιμη διαδικασία βάσει οδηγίας της Ε.Ε., μέσω της οποίας διατέθηκαν επιλέξιμες εκτάσεις από άλλες περιοχές της χώρας στους παραγωγούς που είχαν απωλέσει τη γη τους. «Μας λένε “μην ανησυχείτε, εμείς θα σας δώσουμε στρέμματα”», θυμάται χαρακτηριστικά.
Ενώ ο σχεδιασμός προέβλεπε την κατάργηση της τεχνικής λύσης από το 2026, η κυβέρνηση προχώρησε σε μια αιφνιδιαστική κίνηση που ανέτρεψε τα δεδομένα. «Τώρα… έκοψαν την τεχνική λύση», ανέφερε ο κ. Μανουράς, επισημαίνοντας ωστόσο ότι το μείζον ζήτημα δεν είναι η κατάργηση καθαυτή, αλλά η ανισότητα στην εφαρμογή της.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συντονιστικού, εκδόθηκε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) την τελευταία στιγμή, η οποία επέτρεψε στην Περιφέρεια Αττικής να αντλήσει επιλέξιμες εκτάσεις από όμορες περιφέρειες, δυνατότητα που δεν δόθηκε στην Κρήτη. «Αν την κόβανε για όλη την Ελλάδα – θα συμφωνούσαμε», σχολίασε, καταγγέλλοντας ότι η εξαίρεση αυτή οδήγησε στην απώλεια των περισσότερων δικαιωμάτων για τους Κρητικούς.
Οι πρακτικές συνέπειες για τους παραγωγούς που δε διαθέτουν ιδιόκτητη γη είναι καταστροφικές.
«Όλοι οι άνθρωποι έχουν προγραμματίσει τις επιχειρήσεις τους, τις δουλειές τους», σημείωσε ο κ. Μανουράς, αναφερόμενος σε επιταγές και οφειλές προς εμπόρους ζωοτροφών που πλέον είναι αδύνατον να καλυφθούν. «Δηλαδή έχω κάνει τον προγραμματισμό μου γιατί περίμενα ότι θα πάρω αυτά που δικαιούμουν. Δεν γυρεύω κάτι παραπάνω», κατέληξε, στέλνοντας σήμα κινδύνου για τη βιωσιμότητα του κλάδου.
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Συντονιστικού των Κτηνοτρόφων Κρήτης, Βασίλης Μανουράς, η αιφνίδια ανατροπή του οικονομικού προγραμματισμού των κτηνοτρόφων αφήνει «στον αέρα» κι επιταγές εκατομμυρίων ευρώ προς τις Ενώσεις και τους εμπόρους ζωοτροφών, δημιουργώντας συνθήκες πραγματικού κραχ στην αγορά και θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την επιβίωση του ζωικού κεφαλαίου εν μέσω χειμώνα.
«ΞΑΦΝΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ»
«Του χρόνου για το ’26 ήτανε κάθετοι. Μας το ξεκαθαρίσανε, γιατί και προ καιρού που είχε γίνει συνάντηση με τον κύριο Χατζηδάκη και με τον κύριο Τσιάρα στο υπουργείο, πριν 15-20 μέρες… Αυτοί ήταν ξεκάθαροι: του χρόνου θα βάλουμε “βόλους”. Δηλαδή αυτά τα τσιπ λένε, στο στομάχι των ζώων», αναφέρει ο κ. Μανουράς, αναγνωρίζοντας τη σαφήνεια των προθέσεων για το μέλλον.
Ωστόσο, η διαχείριση της τρέχουσας χρονιάς χαρακτηρίζεται από τον ίδιο ως αιφνιδιαστική. «Αλλά εφέτος, αφού εδώ μας έχουν προειδοποιήσει για του χρόνου οι άνθρωποι, εντάξει, βάλε τους “βόλους” και όποιος έχει ζώα να τα παίρνει. Αλλά τώρα, τώρα ο προγραμματισμός έχει γίνει. Μας έκαναν ξαφνικό θάνατο, “μπαμ” και κάτω την τελευταία στιγμή», τονίζει.
«Για να καταλάβετε τι γίνεται φέτος… Φέτος τώρα εμείς οι πιο πολλοί είχαμε πάει από τις ενώσεις βάσει της επιδότησης και ψωνίζαμε τροφές. Δηλαδή είχαμε κάνει συμφωνία με τις ενώσεις ότι “δίνετε μας τροφές και αύριο που θα μπουν οι επιδοτήσεις παίρνετε τα χρήματά σας”. Αυτό γινόταν κάθε χρόνο», εξηγεί ο κ. Μανουράς.
Η ανατροπή αυτού του δεδομένου οδηγεί σε αδιέξοδο. «Τώρα λοιπόν που δεν μπήκαν χρήματα, οι ενώσεις είχαν κανονίσει… αυτές περίμεναν να πάρουν τα χρήματα, να πληρώσουν οι προμηθευτές και να ξαναφορτώσουν οι ζωοτροφές. Εδώ οι επιταγές είναι στον αέρα, θα σκάσουνε όλες και οι επιταγές των ενώσεων… με συνέπεια να μην μπορούν να φέρουν τροφή», σημειώνει, προσθέτοντας πως κανένας μεγαλέμπορος δεν πρόκειται να δώσει πίστωση σε ένα καταχρεωμένο σύστημα.
«Δηλαδή είναι αλυσιδωτές οι αντιδράσεις, ο ένας θα παρασύρει τον άλλον», προειδοποιεί.
Οι συνέπειες της έλλειψης ρευστότητας και ζωοτροφών μεταφράζονται σε ζήτημα επιβίωσης για τα κοπάδια. «Αποτέλεσμα; Τα περισσότερα ζώα, γιατί είναι και χειμώνας, αν δεν βρεθεί τρόπος κάποιοι να στηρίξουνε, θα ψοφήσουν ή θα αναγκαστούν οι άνθρωποι να τα σφάξουν για να μην ψοφήσουν. Τα χάλια είναι άσχημα», λέει ο πρόεδρος του Συντονιστικού.
