ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΙΜΙΣΑΚΟΓΙΩΡΓΗΣ

Τα Βορίζα στους αγώνες της Κρήτης, του Στάθη Στιβακτάκη (Σωμαροστάθη)

Ο 89χρονος σήμερα Στάθης Στιβακτάκης αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση αφού όλη η ζωή του υπήρξε ένας αγώνας σε όλα τα επίπεδα. Γιος του Νικόλα Στιβακτάκη και της Ευτέρπης Λεονταράκη, είδε το φως του ήλιου στα Βορίζα τον Μάιο του 1929 δηλαδή την εποχή που άρχισε η παγκόσμια οικονομική κρίση στην Αμερική που παρέσυρε όλο τον πλανήτη και οδήγησε στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Ο Στάθης μεγάλωνε ακούγοντας από τους παλαιότερους για ήρωες που τα έβαλαν με τον τούρκικο ζυγό και δεν δίστασαν να πολεμήσουν με πολλαπλάσιους εχθρούς και να τους κατατροπώσουν. Ήρθε η δύσκολη εποχή της επίθεσης των Γερμανών στη χώρα μας και στην Κρήτη τον Μάιο του 1941 που βρίσκει τον Στάθη στην τρυφερή ηλικία των 12 ετών με αποτέλεσμα να μην μάθει ούτε τα βασικά γράμματα αλλά να βοηθά τον πατέρα του στην βοσκική και στις αγροτικές εργασίες. Ζει την ολοκληρωτική καταστροφή του επαναστατικού χωριού του από τις 26 εως 28 Αυγούστου του 1943 μετά την ιστορική μάχη των ανταρτών της ομάδας του Πετρακογιώργη στο Τραχήλι όπου έπεσαν σε κλοιό πολυάριθμων Γερμανών αλλά κατάφεραν να διαφύγουν με απώλειες 6 παλικαριών ενώ προκάλεσαν πολλές απώλειες στον εχθρό.

Πολλοί αντάρτες της ομάδας αλλά και ηγετικά μέλη ήταν Βοριζανοί και αυτό προκάλεσε την μήνη των Χιτλερικών ώστε να προβούν σε σκληρά αντίποινα. Ο Στάθης Στιβακτάκης μετά την κατοχή εξελέγη πρόεδρος της κοινότητας αναλαμβάνοντας το πολύ δύσκολο έργο της αποκατάστασης των ζημιών του πολέμου και γενικότερα της αναβάθμισης της ζωής των κατοίκων που παρέμεναν στο ηρωικό αυτό χωριό. Μετά από πολλούς αγώνες κατάφερε να αλλάξει την εικόνα των Βοριζίων αλλά παραιτήθηκε επί Χούντας και έφυγε για το εξωτερικό για να μπορέσει να επιβιώσει. Δεν άντεξε όμως μακριά από τον αγαπημένο του τόπο και επέστρεψε, άνοιξε μπακάλικο, έκανε τον μελισσοκόμο και άλλα επαγγέλματα, μόχθησε και δεν το έβαλε κάτω σε δύσκολες εποχές, επανεκλέχτηκε πρόεδρος και συνέχισε το έργο του.

Υπήρξε πρωτοχορευτής εντυπωσιάζοντας με την σβελτάδα του το παράστημα του και την λεβεντιά του, έχει δε ταξιδέψει σε πολλά μέρη του κόσμου και έχει πάρει βραβεία σαν χορευτής. Δημιούργησε μια αξιοζήλευτη οικογένεια μαζί με την άξια σύζυγο του Αριάδνη το γένος Φραγκιαδάκη που στέκεται σαν βράχος δίπλα του και έχουν αποκτήσει 4 γιούς και μια κόρη. Οι γιοί του (Γιώργης, Χρήστος, Νίκος) θεωρούνται σήμερα από τους κορυφαίους μουσικούς της Κρήτης με σπουδαίες δισκογραφίες ενώ και μερικά από τα εγγόνια του έχουν μπει στον χώρο της μουσικής. Ο ίδιος θεωρεί ότι από όσα έχει καταφέρει στη ζωή του το κυριότερο είναι ότι έβγαλε καλά παιδιά που δεν τον προσέβαλαν ποτέ. Διορίστηκε σαν φύλακας της 13 ης εφορίας Βυζαντινών αρχαιοτήτων και υπηρέτησε στον αρχαιολογικό χώρο Βαλσαμονέρου (Άγιος Φανούριος) στην περιοχή του χωριού του μέχρι που συνταξιοδοτήθηκε. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται συστηματικά με την έρευνα της ιστορίας των Βοριζίων και την ανάδειξη ηρώων που έδωσαν τη ζωή τους για να ζούμε σήμερα ελεύθεροι. Ασχολείται επίσης με ζήλο με την προσωπογραφία και ζωγραφική που τον κατατάσσει ανάμεσα στους πετυχημένους λαϊκούς ζωγράφους. Στεναχωριέται διότι σήμερα ελάχιστοι από τους νέους μας γνωρίζουν τους ηρωικούς πρόγονους τους και τα ανδραγαθήματα τους καθώς επίσης το λυπεί το γεγονός ότι δεν διδάσκεται στα σχολεία η τοπική μας ιστορία. Στο βιβλίο αυτό έχει συγκεντρώσει πολύ υλικό που βασίζεται σε μαρτυρίες παλαιότερων όπως ήταν ο πεθερός του Χρήστος Φραγκιαδάκης η Χριστοφής που απεβίωσε σε ηλικία 105 ετών, όπως ήταν ο πατέρας του Νικόλας Στιβακτάκης που είχε πολεμήσει στους Βαλκανικούς πολέμους και άλλοι.

Βασίστηκε επίσης σε βιβλιογραφία διαφόρων ιστορικών συγγραφέων που αναφέρει εκτενώς. Θρυλικές μορφές των Βοριζίων υπήρξαν ο αρχηγός Μεσαράς Νικόλας Μαλιχούτης, ο καπετάν Γεώργιος Ρωμάνος, οι οπλαρχηγοί Κώστας Λεράτος, Φραγκιάς Λεράτος , Αστρινός Χατζηδάκης και Κωνσταντίνος Λέκκας οι οποίοι έδρασαν επί τουρκοκρατίας και όργωναν με τα παλικάρια τους την ευρύτερη περιοχή του Ψηλορείτη, της Μεσαράς , του κεντρικού Ηρακλείου αλλά και του Αμαρίου. Δεν αρκέστηκαν όμως στην Κρήτη ορισμένοι από αυτούς αλλά πολέμησαν στο πλευρό των στρατηγών της ελληνικής επανάστασης όπως ήταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, επιδεικνύοντας απαράμιλλη ανδρεία και αποσπώντας τον θαυμασμό όλων. Στη συνέχεια του βιβλίου ο Σωμαροστάθης αναφέρεται στην δύσκολη αλλά ένδοξη εποχή της Γερμανικής κατοχής κατά την οποία πολλοί Βοριζανοί υπήρξαν πρωτοπόροι στην αντίσταση συγκροτώντας ομάδες η εντασσόμενοι σε ομάδες όπως του καπετάν Πετρακογιώργη από το γειτονικό χωριό Μαργαρικάρι η προσφορά του οποίου υπήρξε αξιοθαύμαστη και μαζί με τις ομάδες του Γιάννη Δραμουντάνη (Στεφανογιάννη) από τα Ανώγεια καπετάν Μανώλη Μπαντουβά από τους Ασίτες του Γρηγοράκη η Σατανά από τον Κρουσώνα και άλλων, αποτέλεσαν τον κύριο μοχλό αντίστασης ιδιαίτερα στον νομό Ηρακλείου και όχι μόνο.

Είναι πάρα πολλές οι λεπτομέρειες που περιγράφει με γλαφυρότητα ο Στάθης Στιβακτάκης, που ευχαριστεί για την πολύτιμη βοήθεια τους, την φιλόλογο Ειρήνης Μαζοκοπάκη, τον ιατρό κ. Σταύρο Κ. Σηφάκη και τον συνταξιούχο δάσκαλο Μιχάλη Χαραλαμπάκη. Στο υπέροχο αυτό ιστορικό βιβλίο 206 σελίδων υπάρχουν επίσης πολλές ρίμες (στιχουργήματα στην κρητική διάλεκτο) που είχαν γραφτεί παλαιότερα η σύγχρονα και εξιστορούν μάχες η περιστατικά. Τέλος το βιβλίο στολίζουν προσωπογραφίες των αγωνιστών που έχει ζωγραφίσει ο συγγραφέας και λαϊκός ζωγράφος που είναι πολύ πετυχημένες και δίνουν μεγάλο ενδιαφέρον στον αναγνώστη.

Το βιβλίο δεν πωλείται αλλά είναι μια προσφορά του συγγραφέα προς τους συγχωριανούς του και όσους αγαπούν το χωριό του και την ιστορία του. Μπορεί όμως κάθε ενδιαφερόμενος να το αναζητήσει στην βιβλιοθήκη του Ρεθύμνου και άλλων μεγάλων πόλεων της Κρήτης.

Στον σπουδαίο αυτό Κρητικό αφιερώνω δυο μαντινάδες και τον ευχαριστώ εκ μέρους όλων των Κρητικών που ενδιαφέρονται να μάθουν τα κατορθώματα των προγόνων μας σε πείσμα κάποιων που θέλουν να τα σβήσουν από την ιστορική μας μνήμη.

“Εις τα Βορίζια όποιος βρεθεί, πολλά μπορεί να μάθει
για ιστορία κι ήρωες απ΄ τον Σωμαροστάθη.
Στάθη να ζήσεις εύχομαι ωσάν τον Ψηλορείτη
ετίμησες τον τόπο σου κι΄ ολόκερη την Κρήτη”

Γιώργος Σηφάκης (Σιμισακογιώργης)