Ταξιδεύοντας στο Σαν Φρανσίσκο, Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης (Εκδόσεις Οδός Πανός. Αθήνα, 2018)
Ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης, διευθυντής της χειρουργικής κλινικής του ΠαΓΝΗ, όσο οι πολλές υποχρεώσεις του επιτρέπουν, ταξιδεύει σε επιλεγμένους προορισμούς, με ιδιαίτερο ιστορικό, πολιτισμικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον.
Στα ταξίδια του ερευνά και μελετά, από αυτές τις απόψεις, τους τόπους που επισκέπτεται, παράλληλα με την καθημερινότητα των ανθρώπων τους. Κρατά, με όποιο πρόσφορο τρόπο, ό,τι κρίνει πως μπορεί να το μοιραστεί με τους συνανθρώπους του. Κι’ ύστερα γράφει και δημοσιεύει, και πάλι με όποιο τρόπο κρίνει προσιτότερο στους αναγνώστες του, αλλά σε μια πολύ ελκυστική γραφή, απόλυτα κατανοητή και γοητευτική.
Αυτά τα χαρακτηριστικά αφθονούν και στο βιβλίο του, ‘Ένα καλοκαίρι στο Σαν Φρανσίσκο’, από τις Εκδόσεις Οδός Πανός (Αθήνα, 2018). Το Σαν Φρανσίσκο (San Francisco, Άγιος Φραγκίσκος) είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη στην Καλιφόρνια και η 14η στις ΗΠΑ. Οι Ισπανοί ήταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι που το 1776 εγκαταστάθηκαν σ’ αυτόν τον τόπο, κεντρικό σημείο της περιοχής του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο. Από την κατοχή των Ισπανών, η πόλη πέρασε στο κράτος του Μεξικού, παρέα με τις εμβληματικές μορφές των Μπήτλς, τα τραγούδια και τους χορούς τους. Η πόλη μαγεύει τον συγγραφέα από την πρώτη στιγμή της άφιξής του. Κι’ όταν αργότερα την θαυμάζει από τον ένατο όροφο ‘της φαντασίας’, πιστεύει πως θα προλάβει σίγουρα να την αγαπήσει! Εξ’ άλλου της αφιέρωσε ένα ολόκληρο καλοκαίρι. Μια μεγάλη στιγμή ήταν η απόλαυση της θέας της από το νησί Αλκατράζ. Η ιστορία και η ανάπτυξή της επηρεάστηκαν από την προνομιακή της θέση στην είσοδο ενός από τα καλύτερα φυσικά λιμάνια στον κόσμο.
Από τη δεκαετία του 1850, παρατηρήθηκε πληθυσμιακή έκρηξη στο Σαν Φρανσίσκο και από τη δεκαετία του 1860 άρχισε να μετατρέπεται σε μεγάλη πόλη, με πολλές νέες συνοικίες. Στις 18 Απριλίου 1906, ένας καταστροφικός σεισμός μεγέθους 7,8 βαθμών Ρίχτερ, ισοπέδωσε κυρίως το κέντρο της πόλης και άφησε πολλούς νεκρούς. Αμέσως τέθηκε σε εφαρμογή σχέδιο γρήγορης ανοικοδόμησης, με την παράλληλη δημιουργία νέων σπουδαίων έργων. Το μεγάλο φυσικό λιμάνι έγινε κύριο σημείο ανεφοδιασμού και αναχώρησης για τον Ειρηνικό. Στο νησί Αλκατράζ, φιλοξενήθηκε η ομοσπονδιακή φυλακή υψίστης ασφαλείας, όπου κρατήθηκαν μεγάλοι τρομοκράτες, όπως ο Αλ Καπόνε και τόσοι άλλοι.
Παράλληλα εμφανίστηκαν και εξελίχτηκαν εναλλακτικές μορφές κουλτούρας, καθώς και διαφορετικές επιλογές ζωής. Η ελεύθερη επιλογή στην καθημερινότητα προκάλεσε πολλές δυσκολίες, οι οποίες διατήρησαν την διαφορετικότητα στην πόλη, από τις επιπόλαιες δηλώσεις πολιτικών, έως την αντίθετη γνώμη των κωμικών.
Η φήμη της ύπαρξης χρυσού στην περιοχή προκάλεσε το κυνήγι του ευγενούς αυτού μεταλλικού στοιχείου, με αποτέλεσμα, σε δύο χρόνια, ο πληθυσμός να τετραπλασιαστεί και να βρεθεί μπροστά στην κατάκτηση της Δύσης. Στο κεντρικό Μουσείο διασώζονται πολλές μικρές και μεγάλες ιστορίες, που δημιουργούν έντονους προβληματισμούς! Ακόμα μεγαλύτερους προβληματισμούς δημιουργεί το Νοσοκομείο Mount Zion, του Σαν Φρανσίσκο. Ο κανονισμός λειτουργίας του, και η ευλαβική τήρησή του!
Οι υποκουλτούρες του Σαν Φρανσίσκο είναι ορατές σε κάθε περίπατο. Ό,τι βλέπει ο περιπατητής τριγύρω, ένα πιάσιμο του χεριού ανέμελο, μια ξέγνοιαστη αγκαλιά, αίφνης κάτι περίεργα αλλά και αυτονόητα φιλιά, αδιαφορώντας ακόμα, μπροστά, και στο πιο διεισδυτικό βλέμμα, σηματοδοτεί τη μεγάλη παρέλαση… Διαφορετική είναι η εικόνα που βλέπει ο ταξιδιώτης, περπατώντας στην κόκκινη γέφυρα της Χρυσής Πύλης. Οι μικροί αναδυόμενοι λόφοι παντού ξεχειλίζουν από ζωή, κι’ όλοι θυμίζουν όμορφες νοσταλγικές κινηματογραφικές στιγμές…
Στο Σαν Φρανσίσκο, τα βράδια είναι απερίγραπτα και μαγεμένα. Αυτό βιώνεται πολύ πιο ευχάριστα στην Chinatown, μεγαλύτερη κινεζική κοινότητα εκτός Ασίας, με τη δική της μοναδική ιστορία…Οι φυλακές στο νησί Αλκατράζ, έχουν ακόμα πιο εντυπωσιακή ιστορία. Σήμερα έχουν μετατραπεί σε πάρκο, το οποίο διαχειρίζεται η Εθνική Υπηρεσία πάρκων. Η πανούκλα του Σαν Φρανσίσκο, σαφώς δεν μπορούσε να ελεγχθεί! Οι υγειονομικές υπηρεσίες ξεπέρασαν τον εαυτό τους για να επαναφέρουν, ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς στην κανονικότητά τους.
Κι’ όταν ήλθε το τέλος, η στιγμή της αναγκαστικής εγκατάλειψης της πόλης, ο γιατρός-συγγραφέας, δηλώνει πως θα ήθελε να επιστρέψει και να επισκεφθεί ξανά το νοσοκομείο Mount Zion, αν θα βρίσκεται ακόμα εκεί, και δεν έχει μεταφερθεί, εν τω μεταξύ, στο υπό ανέγερση καινούργιο συγκρότημά του!
Μιχάλης Τρούλης
Πρόεδρος Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου
